2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru ar 11 Ionawr 2023.
5. Sut mae'r Gweinidog yn gweithio gyda Gweinidog yr Economi i sicrhau bod y sgiliau sydd eu hangen ar ddiwydiant yn cael eu haddysgu yn system addysg Cymru? OQ58905
Mae adrannau'r economi ac addysg yn cydweithio'n agos iawn i sicrhau bod anghenion sgiliau'n cael eu diwallu, gyda rôl allweddol ar gyfer partneriaethau sgiliau rhanbarthol. Mae cyfrifon dysgu personol yn un enghraifft yn fy maes i, gydag ymyriadau wedi'u targedu mewn meysydd fel sero net a gyrru cerbydau nwyddau trwm eisoes yn sicrhau canlyniadau llwyddiannus.
Rwy'n ddiolchgar i'r Gweinidog am yr ateb hwnnw. Mae cwmnïau fel Airbus yn fy etholaeth fy hun yn buddsoddi mewn gwaith i ddatgarboneiddio eu gweithrediadau i ddarparu'r awyren ddi-allyriadau gyntaf yn y byd. Er mwyn cyflawni hyn, mae angen pontio sgiliau'n sylweddol ar gyfer y dyfodol er mwyn sicrhau bod gan Gymru y doniau cywir i gynhyrchu awyrennau mewn modd gwyrdd ym Mrychdyn yn y dyfodol. Weinidog, a gaf fi ofyn i chi sut mae eich adran yn gweithio ar y cyd nid yn unig gydag adran Gweinidog yr Economi, ond gyda phartneriaid yn y diwydiant a'n cydweithwyr yn yr undebau llafur i sicrhau bod ein system addysg yn sicrhau'r doniau sydd eu hangen ar Gymru sero net yn y dyfodol?
Rwy'n credu bod hwnnw'n bwynt pwysig iawn. Mae'r cydweithio hwnnw o fewn y Llywodraeth ac yn fwy eang o lawer na hynny yn rhan wirioneddol bwysig o'n dyfodol ni o ran y ddarpariaeth sgiliau yng Nghymru. Rwy'n credu bod cydweithio rhwng addysg bellach, addysg uwch a phrif chwaraewyr y sector fel Airbus yn gyfres gyffrous iawn o ddatblygiadau ar y gorwel, lle mae gennych chi ymchwil dechnegol, alwedigaethol, academaidd, gymhwysol, ac rwy'n credu y bydd y cynnig hwnnw sy'n cael ei gynnig mewn ffordd gydgysylltiedig, integredig iawn yn arwain at ddyfodol cadarnhaol iawn ar gyfer ein darpariaeth sgiliau yng Nghymru.
O ran yr hyn rydym yn ei wneud yn benodol yn y Llywodraeth, bydd y cynllun gweithredu sgiliau sero net a fydd yn cael ei gyhoeddi erbyn diwedd mis Chwefror, rwy'n credu, yn ateb y math o gwestiynau y mae'r Aelod yn eu gofyn heddiw yn llawnach, ond mae hynny'n rhagdybio cydweithio agos rhwng y Llywodraeth, y diwydiant, undebau llafur, ond hefyd ysgolion a cholegau addysg bellach hefyd, i wneud yn siŵr fod hyn yn rhan o wead y system gyfan mewn gwirionedd. Un o'r mentrau rydym eisoes yn eu gwneud yw e-fodiwl o fis Medi y llynedd. Felly, yn ystod y flwyddyn academaidd hon, am y tro cyntaf, mae pob dysgwr galwedigaethol lefel 3 yn gallu cael mynediad at gyfres o e-fodiwlau Cymru Sero Net sy'n benodol i'w dewis arbennig o alwedigaeth ond sy'n eu gosod yn y cyd-destun sgiliau gwyrdd ehangach hwnnw, sy'n bwysig iawn i roi dealltwriaeth i bobl o sut y gellir defnyddio'r hyn y maent yn ei ddysgu yn y gweithle.
Felly, mae llawer o waith o'r math hwnnw ar y gweill, ond mae'n allweddol ein bod yn chwalu'r rhwystrau ar draws yr economi, a'r holl gyfranwyr a chwaraewyr perthnasol yn hynny, fel y gallwn weithredu'r weledigaeth gyffredin honno ar lawr gwlad.
Weinidog, rwy'n ddiolchgar am eich ymateb i'r Aelod dros Alun a Glannau Dyfrdwy, a gododd fater hynod o bwysig y prynhawn yma. Rwy'n ymwybodol fod y sector peirianneg sifil yn hynod bryderus am ddiffyg darpariaeth sgiliau addas, yn enwedig ar gyfer gweithwyr tir yng Nghymru. Mae'n ymddangos nad oes darpariaeth ar hyn o bryd yn unrhyw un o golegau addysg bellach Cymru ar gyfer prentisiaethau gwaith tir, er bod adeiladu, wrth gwrs, yn cael ei ystyried yn sector blaenoriaeth uchel ar gyfer buddsoddi sgiliau gan y partneriaethau sgiliau rhanbarthol ac wrth gwrs drwy gyllid Llywodraeth Cymru ar gyfer prentisiaethau sy'n cael eu sianelu drwy'r sector addysg bellach. Mae'n ymddangos bod yna ddiffyg cysylltiad rhwng sgiliau blaenoriaeth a chyflawniad Llywodraeth Cymru drwy'r partneriaethau sgiliau rhanbarthol a'r colegau yng Nghymru. Felly, Weinidog, a fyddech yn gallu edrych ar hyn ar frys i wneud yn siŵr nad yw'r sgiliau gwirioneddol bwysig hynny mewn perthynas â gwaith tir yn cael eu colli yma yng Nghymru?
Ie. Holl bwynt y partneriaethau sgiliau rhanbarthol yw casglu data'r diwydiant ar gyfer y gwaith cynllunio y mae colegau addysg bellach yn gallu ei wneud er mwyn darparu. Ond hefyd, mae'r berthynas rhwng colegau addysg bellach eu hunain a'r sectorau penodol yn gwbl hanfodol i'w galluogi i ymateb yn hyblyg ac mewn ffordd sy'n mynd i'r afael ag anghenion y farchnad lafur leol ac sy'n cynnig yr ystod orau bosibl o opsiynau i'w dysgwyr. Felly, rwy'n hapus iawn i edrych ar hynny ymhellach.
Y cwestiwn nesaf gan—drum roll—John Griffiths.