7. Dadl Plaid Cymru: Rheoli'r pwysau ar y GIG

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:47 pm ar 18 Ionawr 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Cefin Campbell Cefin Campbell Plaid Cymru 5:47, 18 Ionawr 2023

Dwi'n ddiolchgar iawn am y cyfle i gyfrannu i'r ddadl hon heddiw, achos mae'n gwbl hanfodol ein bod ni'n tynnu sylw at yr heriau sy'n wynebu'r gwasanaeth iechyd rhag ofn iddyn nhw gael eu normaleiddio. A dyna'r perygl mawr yw bod y diffygion presennol yn dod yn rhan normal o'r gwasanaeth yn symud ymlaen i'r dyfodol. Dwi hefyd yn croesawu'r cyfle hwn i alw ar Lywodraeth Cymru i ddefnyddio'r ystod lawn o bwerau sydd ganddyn nhw i geisio mynd i'r afael â'r amryw broblemau yn y sector iechyd, fel rŷn ni wedi clywed yn barod. Gall, ac fe ddylai, bobl Cymru ddisgwyl gwell na hyn.

Rŷn ni eisoes wedi clywed heno am yr amrywiaeth o faterion cymhleth sy'n wynebu'r gwasanaeth iechyd. Mae amseroedd aros ambiwlansys yn amlygu'n glir y pwysau aruthrol sy'n wynebu'r sector. Ym mis Tachwedd yn unig, roedd 4,600 o alwadau coch wedi eu gwneud i'r gwasanaeth ambiwlans—y nifer uchaf erioed o alwadau coch mewn un mis. Cyrhaeddodd llai na hanner yr ambiwlansys hyn o fewn yr amser targed o wyth munud. Mae gormod o bobl, felly, yn gorfod aros am oriau am ambiwlansys, yn aml yn cael eu hannog i deithio i adrannau A&E eu hunain, ac mewn sawl achos, does dim hyd yn oed ambiwlans ar gael.

Mae cymaint o straeon torcalonnus wedi bod dros y gaeaf hwn. Ychydig cyn y Nadolig, fe welson ni lun hynod o ddirdynol ar y newyddion a'r cyfryngau cymdeithasol o wraig 93 oed, un o fy etholwyr i, yn gorwedd ar y llawr ar ôl cael ei gadael yn sgrechian mewn poen wrth iddi aros 25 awr am ambiwlans. Ac mae'n bwysig inni gofio, wrth gwrs, y tu ôl i'r straeon niferus hyn a'r ystadegau moel, mae yna bobl go iawn a theuluoedd go iawn yn gwylio eu hanwyliaid mewn poen.