Ni all Llywodraeth Cymru wrthod y cyfrifoldeb am hyn. Mae'n wir fod llawer o'r pwysau'n ymestyn y tu hwnt i Gymru ac yn effeithio ar rannau eraill o'r Deyrnas Unedig, ond ni all unrhyw un ddweud na chafodd Llywodraeth Cymru ei rhybuddio dros nifer o flynyddoedd am y bom amser hwn. Ni all unrhyw un wadu ychwaith fod gennych opsiynau i fynd i'r afael â'r argyfwng hwn. Gall pob un ohonom weld bod y ffordd y mae’r Llywodraeth wedi ymdrin â hyn hyd yma wedi ein harwain, i bob pwrpas, i’r sefyllfa rydym ynddi heddiw. Hyd yn oed cyn y streic gan aelodau'r Coleg Nyrsio Brenhinol, gwrthododd y Gweinidog iechyd gyfarfod â fforwm partneriaeth Cymru, er gwaethaf hanes hir y fforwm o bartneriaeth gymdeithasol gynhyrchiol. Roedd y penderfyniad i wrthod cyfarfod â fforwm partneriaeth Cymru yn enghraifft ddiangen o chwarae ar y dibyn, ac yn efelychu ymddygiad y Torïaid. Ond nid yw cyfarfodydd dilynol wedi dwyn ffrwyth. Mae’r cynnig diweddar o daliad amhenodol untro, a wrthodwyd gan yr undebau fel un anfoddhaol, yn rhan o batrwm hirach o ddiffyg strategaeth gydlynol ar gyfer y gweithlu gan y Gweinidog presennol a’i rhagflaenwyr hefyd wrth gwrs, gan fod llawer o hyn ymhell o fod yn newydd.

Rwy’n teimlo bod y Llywodraeth fel tôn gron, yn beio Llywodraeth y DU. Ac wrth gwrs, mae gan Lywodraeth y DU lawer i ateb drosto. Nefoedd, rwy’n codi ac yn dweud hynny yn y Siambr hon yn ddigon aml. Ond i mi, bob tro y mae’r Llywodraeth Lafur hon yn pwyntio bys at Lywodraeth San Steffan, mae’n cryfhau’r ddadl y dylid datganoli rhai o’r pwerau sydd ganddynt yno i'r lle hwn fel nad oes yn rhaid inni ddioddef a bod yn gaeth i'r penderfyniadau niweidiol a wnânt.

Nawr, un penderfyniad y mae Llywodraeth Cymru yn gwbl gyfrifol amdano, wrth gwrs, ac mae'n rhywbeth a godais yr wythnos diwethaf, yw cau ysbytai cymuned ledled Cymru. Clywsom sut mae 12 y cant o welyau ysbyty yn dioddef o oedi wrth ryddhau cleifion, ac mae cau ysbytai cymuned, yn fy marn i, wedi gwaethygu’r sefyllfa honno. Ymateb y Gweinidog oedd bod ysbytai cymuned yn ddrytach; mae hynny'n ddigon posibl. Rwyf wedi gweld ffigurau sy’n adrodd stori wahanol, ond nid oes gennyf unrhyw reswm i amau cywirdeb y Gweinidog yn hynny o beth. Ond wrth gwrs, dywedwyd wrthym ar y pryd, pan oedd y newid hwnnw'n digwydd, nad y gost oedd y rheswm. Y rheswm oedd yr angen i newid i fodel gofal newydd, gwell. Cawsom addewid o ofal cartref gwell, ond ni chafodd hynny byth mo'i gyflawni fel yr addawyd. Fe wnaethom rybuddio ar y pryd am y goblygiadau. Byddwch bob amser angen darpariaeth cam-i-lawr ar gyfer pobl sy'n rhy iach i fod yn yr ysbyty ond heb fod yn ddigon da i fod gartref. Yn y tir canol hwnnw, y ddarpariaeth honno sydd ei hangen. Pan fyddwch yn colli hynny, pam ein bod yn synnu bod cymaint o oedi cyn rhyddhau yn y system, fel y mae pethau ar hyn o bryd? Ac rydym yn gweld yn glir sut mae cau ysbytai cymuned o leiaf yn cyfrannu at yr argyfwng rydym ynddo ar hyn o bryd.