Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol – Senedd Cymru am 1:35 pm ar 25 Ionawr 2023.
A gaf fi ddiolch i Carolyn Thomas am ei chwestiwn? Gwn fod hwn yn faes y mae’r Aelod yn ymrwymedig iawn iddo ac yn angerddol yn ei gylch, yn anad dim oherwydd ei chefndir ei hun. Ac mae'n dda cael pobl â phrofiad o'r materion yma, yn enwedig pan fo rhywbeth yn y penawdau yn y ffordd y mae'n ei ddisgrifio yn ei chwestiwn.
Cytunaf yn llwyr â Carolyn Thomas. Rydym yn llwyr wrthwynebu ymosodiad diweddaraf Llywodraeth y DU ar weithwyr ac undebau llafur, sef llais cyfreithlon gweithwyr yn y gweithle, boed yn y sector cyhoeddus neu'r sector preifat. O ran y Bil lefelau gwasanaeth lleiaf, y ffordd i ddatrys anghydfodau diwydiannol yw dod ynghyd o gwmpas y bwrdd i gytuno ar ateb. Ac nid yw hynny bob amser yn hawdd; gall gymryd amser weithiau, ond dyna’r ffordd iawn o wneud hyn, drwy negodi ystyrlon, i gytuno ar ateb sydd nid yn unig yn cynnal y gwasanaeth, ond yn cefnogi’r gweithlu sy’n hanfodol i ddarparu’r gwasanaeth hwnnw. Ac mae'r ddeddfwriaeth newydd honno'n mynd yn gwbl groes i'r ffordd y cytunwn ar atebion i'r heriau presennol sy'n ein hwynebu.
Ni fydd yn syndod i unrhyw un yma fy mod yn cytuno’n llwyr â’r Aelod ei bod yn hanfodol i weithwyr gael y cyfle a'r dewis i gael eu cynrychioli gyda'i gilydd yn yr amgylchedd gwaith, sy’n eu galluogi i gael eu clywed. Nid yn unig fod hynny'n arwain at fuddion i gyflogau a thelerau ac amodau gweithwyr, ond gwyddom fod gan y bobl sy’n darparu’r gwasanaethau hynny, boed yn gwmnïau fel y Post Brenhinol, neu yn y sector cyhoeddus hefyd, syniadau ynglŷn â sut y gallech wella’r gwasanaeth hwnnw. Ac mewn gwirionedd, mae cefnogi eich gweithwyr, a chreu gweithlu gwell yn creu buddion i'r cyflogwr hefyd, ac mae'n eu helpu gydag unrhyw heriau neu faterion ar gam buan.
Pan gyfarfûm ag Undeb y Gweithwyr Cyfathrebu a chyda'r Post Brenhinol, un peth a sylwais yn y cyfarfod ag Undeb y Gweithwyr Cyfathrebu oedd bod ganddynt gynigion cadarnhaol yn ymwneud â chydnabod yr heriau y mae'r Post Brenhinol yn eu hwynebu fel cwmni, gan fod y ffordd rydym yn byw ein bywydau wedi newid, a'r ffordd y mae pobl yn anfon llai o lythyrau ond mwy o barseli. Ond hefyd, fel rydym wedi'i ddweud o'r blaen yn y lle hwn, ar gydnabod y rôl y mae gweithwyr post yn ei chwarae yn ein cymunedau, mae ffordd o adeiladu ar hynny mewn ffordd gadarnhaol yn hytrach na'i diraddio. Ac rwy'n awyddus iawn i weithio gydag Undeb y Gweithwyr Cyfathrebu a'r Post Brenhinol ar sut y gallwn gefnogi hynny, nid yn unig er mwyn cefnogi'r gweithlu, ond er mwyn cefnogi gwasanaethau, a'r rhwymedigaeth gwasanaeth cyffredinol sydd mor bwysig i ni yma yng Nghymru.