Diolch i’r pwyllgor diwylliant am ymgymryd â’r gwaith hwn a chodi’r mater pwysig hwn.

Lywydd, rwy’n codi i gyfrannu heddiw yn fy rôl fel cadeirydd y Pwyllgor Deisebau. Mae un o'r deisebau mwyaf poblogaidd ers dechrau'r flwyddyn hon wedi canolbwyntio ar effaith costau ynni uchel ar byllau nofio a chanolfannau hamdden. Mae’r ddeiseb o’r enw 'Diogelu canolfannau hamdden a phyllau nofio rhag gorfod cau yn ystod yr argyfwng ynni presennol' wedi denu dros 4,700 o lofnodion ers iddi agor ar ddiwedd 2022. Mae honno’n ddeiseb sy’n dal i gasglu llofnodion heddiw a hyd at ddiwedd y mis. Rwyf newydd wirio'r offeryn defnyddiol iawn y mae clercod y Pwyllgor Deisebau wedi'i roi i ni i'w ddefnyddio, ac mae llofnodion o bob etholaeth ar y ddeiseb hon. Credaf fod hynny'n arwydd o bwysigrwydd yr hyn y soniwn amdano yma. Mae’r ddeiseb yn nodi fel a ganlyn:

'Mae pyllau nofio a chanolfannau hamdden ledled y wlad dan fygythiad wrth i’r argyfwng ynni effeithio ar gymunedau ledled y genedl. Mae’r cyfleusterau hyn yn darparu gwasanaeth hanfodol i bobl Cymru ac maent yn hanfodol i lesiant y wlad. Rydym ni, sydd wedi llofnodi isod, yn galw ar y Senedd a Llywodraeth Cymru i gydnabod pa mor fregus yw sefyllfa pyllau nofio drwy ddarparu pecyn o gymorth ariannol wedi’i neilltuo y tu hwnt i’r Setliad Terfynol ar gyfer Llywodraeth Leol i sicrhau bod pyllau nofio’n gallu aros ar agor.'

Fel y dywedais, Lywydd, mae’r ddeiseb hon yn dal i gasglu llofnodion tan ddiwedd mis Chwefror, felly mae hynny’n cyfyngu ar yr hyn y gallaf ei ddweud yn uniongyrchol am y ddeiseb hyd nes y daw ger bron y pwyllgor yn nes ymlaen eleni. Ond os meddyliwn am y llynedd a gwaith y Pwyllgor Deisebau pan wnaethom gyhoeddi dogfen yn seiliedig ar atal boddi, un thema a oedd yn sail i’r gwaith hwnnw oedd pwysigrwydd hanfodol dysgu pobl ifanc i nofio ac i ddeall peryglon dyfroedd. Mae gwersi nofio'n datblygu sgìl bywyd allweddol sy'n agor y drws i fyd o hwyl a gweithgarwch corfforol, ond sydd hefyd yn datblygu diogelwch ac yn meithrin hyder. Mae angen cyfleusterau i ddysgu'r sgiliau hyn ym mhob cwr o'r wlad.