3. Cwestiynau i Weinidog yr Economi – Senedd Cymru ar 31 Ionawr 2023.
1. Pa gamau y mae'r Gweinidog yn eu cymryd i wella cadernid economaidd yng Nghanol De Cymru? OQ59046
Mae ein cenhadaeth economaidd yn amlinellu ein blaenoriaethau economaidd a sut y gallwn ni helpu i wneud Cymru yn genedl fwy cadarn a ffyniannus. Rydyn ni'n cryfhau sectorau bob dydd yn economi Cymru, ynghyd â phwyslais ar gefnogi cwmnïau i arloesi ac arallgyfeirio, cyflymu datgarboneiddio busnesau, a buddsoddi mewn seilwaith sy'n gallu gwrthsefyll yr hinsawdd.
Mae'n amlwg bod Canol De Cymru, Gweinidog, yn gartref i ddau barth menter—un ym Mro Morgannwg a'r parth menter ariannol yng nghanol Caerdydd. Sefydlwyd nhw gan Weinidog blaenorol ac maen nhw wedi bod yn rhan ganolog o Lywodraethau olynol yma ym Mae Caerdydd o ran cyfleoedd gwaith a chyfleoedd i fuddsoddi. Pa rôl, wrth symud ymlaen, sydd gan y parthau menter o ran gwella cydnerthedd economaidd, wrth symud ymlaen â'r weledigaeth sydd gennych chi fel y Gweinidog? Ydych chi'n gallu ein diweddaru ni ynglŷn â'r canlyniadau o'r ddau barth menter sydd wedi'u lleoli yng Nghanol De Cymru, o ran cyfleoedd cyflogaeth—cynnydd y gallem ni fod wedi'i weld—ac arian mewnfuddsoddiad a allai fod wedi dod oherwydd creu yr ardaloedd hyn?
Ni allaf roi ffigyrau i chi oddi ar dop fy mhen ar gyfer y ddau barth, ond mi fyddaf i'n fwy na hapus i ymateb i Aelodau ar y ddau bwynt yna. Ond yn ehangach, os edrychwch chi ar Gaerdydd fel ardal, os edrychwch chi ar wasanaethau proffesiynol, rydych chi wedi gweld twf go iawn a buddsoddiad parhaus. Yn ddiweddar, cwrddais â nifer o gwmnïau gwasanaethau proffesiynol gydag ôl troed yn y DU ac yn rhyngwladol sydd eisoes â safle yma yn y brifddinas-ranbarth ac sy'n gobeithio buddsoddi ymhellach. Yr hyn yr ydym ni wedi bod yn ei wneud mewn gwirionedd yw adolygu rôl parthau menter yn y dyfodol, y rhai y byddwn ni'n parhau â nhw, ac, mewn gwirionedd, sut rydym ni'n gweithio ochr yn ochr â'n rhanbarthau economaidd. Rydyn ni'n edrych i gael meysydd a rennir o gydweithio gyda'r rhanbarthau hynny. Ac mewn gwirionedd, mae arian y fargen dwf—mae Llywodraeth y DU hefyd wedi buddsoddi yn rhan o hynny—wrth helpu i gael ystod o sectorau, lle gall pob rhanbarth edrych ar yr hyn y gallant ei wneud a phrofi twf sylweddol ynddo, a sut y gall Llywodraeth Cymru weithio mewn partneriaeth â nhw. Ond bydda i'n sicr yn hapus iawn i ddod nôl atoch chi am y ddau barth menter sydd wedi bodoli yn y Fro ac yma yng Nghaerdydd hefyd.
O ystyried adroddiadau y gall Gweinidogion Llywodraeth y DU lacio rheolau i fyfyrwyr tramor, er mwyn eu caniatáu i weithio mwy o oriau, a oes gan y Gweinidog unrhyw gynlluniau i drafod hyn gyda Llywodraeth y DU, fel y gall myfyrwyr tramor sydd eisiau gweithio helpu i lenwi'r prinder llafur a brofwyd gan ddiwydiant lletygarwch Caerdydd?
Nid ydym wedi cael gwybod yn uniongyrchol gan Lywodraeth y DU y byddant yn bwrw ymlaen â'r hyn sydd wedi'i friffio ynghylch y potensial o lacio'r rheolau i fyfyrwyr o dramor weithio mwy o oriau. Fodd bynnag, byddwn i'n dweud mai'r man cychwyn yw ein bod ni wir yn gwerthfawrogi myfyrwyr rhyngwladol sy'n dod i Gymru—maen nhw'n cyfoethogi campysau, ystafelloedd dosbarth a'r cymunedau maen nhw'n byw ynddyn nhw, yn economaidd ac yn ddiwylliannol. Un o'r pethau wnes i ei fwynhau fwyaf am fynd i'r brifysgol a dweud y gwir oedd cwrdd â phobl o wahanol rannau o'r byd—roedd yn rhan o'r cyfoethogi ehangach. Ond er y bydd rhai o'r bobl hynny'n gweithio ym maes lletygarwch, mewn gwirionedd, mae eu gwerth economaidd yn llawer, llawer mwy na hynny. Rydym ni'n ffodus iawn ein bod ni'n llwyddo nid yn unig i ddenu myfyrwyr i ddod yma i astudio, ond mae nifer ohonyn nhw'n aros, mae ganddyn nhw gyfleoedd gwaith, ac maen nhw'n sicr yn cyfoethogi ystod gyfan o'n sectorau economaidd hefyd. Rwy'n falch iawn bod y Llywodraeth hon yn parhau i gefnogi symudedd rhyngwladol myfyrwyr, yn benodol drwy ein rhaglen Taith, ond hefyd prosiectau fel Cymru Fyd-eang. Rwyf i a'r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol yn parhau i gynnal deialog gyda'n cynghorwyr mewnfudo, ac rwy'n parhau i ddadlau dros ddull mwy synhwyrol o fewnfudo'n fwy cyffredinol, oherwydd y buddion economaidd y mae'n eu darparu. Rwy'n gobeithio y bydd yn rhoi rhywfaint o synnwyr cyffredin o ran myfyrwyr rhyngwladol, yn hytrach na pheth o'r briff amgen y gallech chi ei glywed gan ddeiliad presennol y Swyddfa Gartref.