7. Pa drafodaethau mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'u cael gyda swyddogion y gyfraith Llywodraeth y DU ynglŷn â sicrhau bod gan Gymru'r pwerau dros wneud Dydd Gŵyl Dewi yn ŵyl gyhoeddus? OQ59171

Wel, diolch am y cwestiwn. Nid yw creu gwyliau banc yn fater sydd wedi ei ddatganoli. Ar fwy nag un achlysur, rydym wedi gofyn i Lywodraeth y DU ddynodi'r diwrnod yn ŵyl y banc yng Nghymru neu roi'r pŵer i ni wneud hynny ein hunain. Yn anffodus, gwrthodwyd y ceisiadau hyn.

Ar Ddydd Gŵyl Dewi cyntaf y Cynulliad Cenedlaethol, yn ôl yn 2000, fe gafwyd dadl yn cynnig bod Dydd Gŵyl Dewi yn dod yn ŵyl banc. Fel y ddadl y llynedd, cafodd hwn gefnogaeth gan bob Aelod o'r Cynulliad ar y pryd. Serch hynny, yn 2002, gwrthod y cais wnaeth Paul Murphy, a gwrthod unwaith eto wnaeth Peter Hain yn 2005. Fydd Ysgrifennydd Gwladol Llafur yn y dyfodol yn rhoi ateb gwahanol i Mr Murphy a Peter Hain?

Daeth Janet Finch-Saunders i’r Gadair.

Wel, diolch am hynny. Ni allaf ragweld beth y gallai Ysgrifennydd Gwladol Cymru yn y dyfodol ei wneud. Ond rwy'n eithaf hyderus, serch hynny, y byddai cryn gydymdeimlad a chefnogaeth i'n huchelgais. Dylai Dydd Gŵyl Dewi, diwrnod cenedlaethol Cymru, fod yn ŵyl y banc, fel sy'n digwydd yn yr Alban a Gogledd Iwerddon, sy'n cael gwyliau banc ar gyfer eu nawddseintiau hwy. Nid yw'r ffaith fod Llywodraeth y DU wedi gwrthod caniatáu hyn, gan ddweud bod gan Gymru hanesion gwahanol—systemau economaidd, cymdeithasol, diwylliannol a chyfreithiol—yn ddigon da yn fy marn i. Mae gennym ein hunaniaeth ein hunain sydd lawn mor gryf ag yng ngwledydd eraill y Deyrnas Unedig ac yn fy marn i, mae'n bryd i Lywodraeth y Deyrnas Unedig sylweddoli hynny.

Yn y DU y mae gennym lai o wyliau cyhoeddus nag yn unman arall yn Ewrop, felly mae gwneud Dydd Gŵyl Dewi yn ŵyl y banc yn gyfle gwirioneddol i fod yn gydradd â gweithwyr ar draws Ewrop. Felly, rwy'n cefnogi'r hyn a ddywedodd yr Aelod yn fawr. Rwy'n hapus i ategu ein cefnogaeth lwyr i greu Dydd Gŵyl Dewi yn ŵyl y banc, a byddaf yn parhau i ddadlau dros ddatganoli'r pwerau i'r Senedd.