1. Sut mae'r Gweinidog yn gweithio gyda Dirprwy Weinidog y Celfyddydau a Chwaraeon a'r Prif Chwip i hybu'r diwydiant teledu a ffilm sy'n tyfu yng Nghymru? OQ59221

Diolch am y cwestiwn, John. Mae Gweinidog yr Economi a minnau wedi ymrwymo i weithio gyda'n gilydd i sicrhau enw da cynyddol Cymru yn y sector ffilm a theledu, ac wrth hyrwyddo Cymru ar y llwyfan byd-eang.

Diolch am eich ateb, Weinidog. Yn ddiweddar, ymwelais â chwmni diwydiannol lleol, cwmni diwydiannol teuluol, yng Nghasnewydd, sef GD Environmental. Maent yn arallgyfeirio ar hyn o bryd, ac fe wnaethom ymweld â'u stiwdio ffilm, yn Nhrefonnen yng Nghasnewydd, lle mae Urban Myth yn ffilmio'r gyfres Sex Education. Mae'r cyfan yn mynd yn dda iawn, ac mae'r berthynas gyda Cymru Greadigol wedi bod yn ddefnyddiol iawn, Weinidog, ac rwy'n siŵr y byddwch yn falch o wybod hynny. Ond mae ganddynt gynlluniau nawr i adeiladu stiwdio ffilm arall, ochr yn ochr â'r un sydd eisoes yn bodoli, a hefyd mae ganddynt ddiddordeb mewn adeiladu hyb ffilm a theledu, a fyddai'n ysgol ffilm mewn gwirionedd, ar y cyd ag addysg uwch ac addysg bellach. Felly, maent yn uchelgeisiol, Weinidog, ac rwy'n credu bod hynny'n deillio o'r cryfder cynyddol sydd gennym yng Nghymru ym maes teledu, ffilm a'r cyfryngau. Tybed a allech edrych i weld pa gefnogaeth bellach y gallech ei chynnig i'r cwmni i ehangu yn y ffordd y maent yn cynllunio, ac ymweld â hwy eich hun rywbryd, efallai.

Diolch am y cwestiwn atodol, John. Yn gyntaf, mae'n siŵr y byddai'n werth imi nodi rhywfaint o'r cymorth y mae Cymru Greadigol wedi bod yn ei roi i'r sector. Mae gennym amcan strategol i sicrhau bod cyflenwad da o ofod stiwdio ym mhob rhan o'r wlad ar gyfer cynyrchiadau allanol a chynyrchiadau Cymreig. Ac yn ddiweddar rydym wedi cefnogi prosiectau buddsoddi cyfalaf yn stiwdios Aria ar Ynys Môn, stiwdios Wolf yng Nghaerdydd, a stiwdios Seren, hefyd yng Nghaerdydd. Yn ogystal, mae cyllid cynhyrchu Cymru Greadigol yn cael ei ddefnyddio'n rheolaidd ar y cyd â phrosiectau a gyflawnwyd o safleoedd stiwdios yng Nghasnewydd, fel rydych eisoes wedi nodi. Ac roeddwn yn meddwl ei bod yn arbennig o ddiddorol eich bod chi'n sôn am y cysylltiad ag addysg, ac mae hynny'n cyd-fynd yn fawr â'n cymorth i'r stiwdios ffilm a theledu cenedlaethol sydd gennym yng Nghaerdydd hefyd. Mae sgiliau a hyfforddiant yn gwbl hanfodol ac yn ganolog i bopeth y mae Cymru Creadigol yn ceisio ei wneud. Yn ddiweddar rydym wedi cefnogi 17 o brosiectau drwy ein cronfa sgiliau Cymru Greadigol. Un o'r prosiectau hynny yw cefnogi tair academi sgrin newydd, ochr yn ochr ag adeiladau stiwdio.

Ond os caf ymdrin yn benodol â'r gefnogaeth y gallem ei rhoi i'r sefydliad rydych chi'n sôn amdano, sef GD Environmental, yr hyn y byddwn i'n ei ddweud yw bod Cymru Greadigol yn ystyried achosion busnes ar gyfer buddsoddiadau newydd ac yn hapus i adolygu'r rheini'n fanwl pan gânt eu cyflwyno. Felly, gellir mynd atynt am drafodaethau cychwynnol, ac mae'n swnio'n debyg, o'r hyn rydych chi'n ei ddweud, mai dyna'n union sydd wedi digwydd hyd yma. Yn amlwg, byddai'n rhaid asesu unrhyw gais ffurfiol am gymorth ar sail ei gryfderau a'r effaith ar y diwydiant, ac mae angen achos busnes cychwynnol, ac achos busnes llawn wedi hynny—ac rwy'n siŵr y byddech chi a GD Environmental yn deall hyn oll yn iawn. Ond mae gennym uchelgais enfawr ar gyfer y diwydiant hwn yng Nghymru. Dyma un o'r sectorau sy'n tyfu gyflymaf yng Nghymru. Mae'n cael effaith enfawr ar yr economi. Ac fe fyddwn i'n fwy na pharod i ddod draw i ymweld â GD Environmental, i siarad â hwy am eu cynlluniau a gweld beth y bwriadant ei wneud, oherwydd dyma'n sicr y math o fuddsoddiad rydym yn awyddus i'w weld yn tyfu.

Darparodd y pwyllgor diwylliant weithdy ar gyfer pobl yn y diwydiannau creadigol yng Nghymru fel rhan o'i ymchwiliad i rwystrau o fewn y sector. Roedd cyfranogwyr yn nodi bod mynediad at arian Llywodraeth Cymru ar gyfer busnesau bach sydd yn y diwydiant yn heriol ac yn or-fiwrocrataidd, gydag un yn nodi bod oedi'n gallu andwyo busnesau bach. Dywedodd un arall, ac rwy'n dyfynnu,

'Mae llwybrau mynediad at gyllid yn anodd yng Nghymru, yn enwedig pan nad yw'r rhai sydd yn y diwydiannau creadigol yn enwog am eu gallu i drin gwaith papur technegol. Yn aml, mae sefydliadau mawr yn ei chael hi'n haws gwneud cais am arian os oes ganddynt staff penodedig, sy'n wahanol iawn i fusnesau bach'.

Roedd un arall yn poeni bod pob cais yn cael ei weld fel un newydd. Felly, bob tro y gwnânt gais, mae angen iddynt brofi eu hunain o'r newydd. Ar ben hynny, pwysleisiwyd bod angen buddsoddiad hirdymor gan Lywodraeth Cymru a chynllunio i'r dyfodol i weld twf sylweddol yn y diwydiant. Ymhlith yr awgrymiadau, roedd buddsoddiad wedi'i dargedu a'r posibilrwydd o fynd â diwydiannau gyda Llywodraeth Cymru i ffeiriau byd-eang i chwyddo'r sylw i'r diwydiant creadigol yng Nghymru. Felly, Weinidog, pa gamau brys rydych chi'n eu cymryd i hwyluso'r broses o wneud cais am gyllid i fusnesau bach, a pha gamau rydych chi'n eu cymryd i alluogi'r rhai yn y diwydiannau creadigol i gael buddsoddiad hirdymor, fel y gallant gael sylw'n fyd-eang?

Rwy'n meddwl bod honno'n her deg, Tom. Rydym wedi gweld nifer o fusnesau bach, diwydiannau bach, sydd am dyfu yng Nghymru, ac mae rhai ohonynt yn gweld y broses o wneud cais am grant yn anodd iawn. Mae natur y broses yn golygu bod rhaid iddi fod yn drylwyr. Rydym yn sôn am ymdrin ag arian cyhoeddus yn y pen draw. Ni allwn roi arian yn ddifeddwl i sefydliadau nad ydym yn dilyn camau diwydrwydd dyladwy arnynt. Felly, rwy'n siŵr y byddech chi a'r ymgeiswyr rydych chi'n siarad â nhw yn deall ac yn derbyn hynny. Ond rwyf bob amser yn agored i sgwrs gydag unrhyw un o'r sefydliadau hyn ynglŷn â sut y gallwn symleiddio a gwneud y broses yn haws i'w defnyddio. Yn sicr, dyma'r dull o weithredu rydym wedi'i fabwysiadu gyda'r adolygiad buddsoddi gyda Chyngor Celfyddydau Cymru—bydd ceisiadau i Gyngor Celfyddydau Cymru yn cael eu hystyried erbyn diwedd mis Mawrth, ond roedd rhan fawr o'r adolygiad hwnnw'n ymwneud â sut rydym yn estyn allan at rai o'r sefydliadau llai, a sut mae gwneud y broses o wneud cais am grant yn llawer llai beichus nag a fu o'r blaen. Felly, rwy'n hapus iawn i gael y sgwrs honno gydag unrhyw sefydliadau sy'n teimlo bod eu hymwneud neu'r broses ymgeisio drwy Cymru Greadigol yn rhy anodd. Ac os oes unrhyw un ohonynt eisiau ysgrifennu ataf i egluro eu profiadau, byddwn yn hapus i edrych ar hynny.