Part of 4. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru am 4:17 pm ar 14 Mawrth 2023.
Diolch. Mae strategaeth arloesi Llywodraeth Cymru, a gyhoeddwyd yn ddiweddar, yn cydnabod pa mor hanfodol yw prifysgolion wrth ysgogi ymchwil a datblygu, ond mae Undeb y Prifysgolion a Cholegau wedi rhybuddio bod llwythi gwaith eithafol yn effeithio ar staff ar bob lefel, ac wythnosau 60 awr yn gyffredin, a niferoedd uchel yn nodi straen, a bod y materion hyn yn effeithio'n benodol ar y rhai ar gontractau ansicr cyflog isel, megis ymchwilwyr ôl-raddedig. Nid oedd gan staff prifysgolion unrhyw ddewis ond gweithredu'n ddiwydiannol, ac mae Plaid Cymru yn sefyll mewn undod ag aelodau'r UCU sydd ar streic yr wythnos hon.
Felly, pa sgyrsiau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cael â rheolwyr AU i'w lobïo i ddod â chynnig cyflog difrifol i'r trafodaethau, datrys yr anghydfod cyson am bensiynau gyda chynnig i Gymru, ac i wella telerau ac amodau? A fyddwch chi'n ymrwymo i gydweithio ag undebau i fynd i'r afael â'r materion hyn gan achosi i staff adael y sector—ac yn aml ein gwlad? Ac yn benodol, mae Undeb Prifysgolion a Cholegau Prifysgol Abertawe wedi galw am gyfarfod pum ffordd rhwng y prifysgolion, cyrff llywodraethu, yr Undeb Prifysgolion a Cholegau, a Llywodraethau Cymru a San Steffan i geisio cyllid pontio ar frys ar gyfer y staff ymchwil a ddiswyddwyd y mis hwn o ganlyniad i dynnu arian strwythurol yn ôl, a chynllunio ymlaen llaw ar gyfer economi wybodaeth wedi'i hynysu rhag polisïau ariannu anghyson. Felly, beth fu ymateb Llywodraeth Cymru i'r fenter honno?