6. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Diwygio Deintyddiaeth

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:51 pm ar 14 Mawrth 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Baroness Mair Eluned Morgan Baroness Mair Eluned Morgan Labour 4:51, 14 Mawrth 2023

(Cyfieithwyd)

Felly, mae tua 45 y cant o'r cleifion sy'n cael triniaeth ddeintyddol y GIG ar hyn o bryd wedi'u heithrio rhag taliadau cleifion fel y mae, ac yna, pan godir tâl ar gleifion, os edrychwch ar faint maen nhw'n ei godi yng Nghymru o'i gymharu â Lloegr, ar fand 1, mae pobl yn gorfod talu £14.70 yng Nghymru tra, yn Lloegr, mae'n £23.80; ar fand 2, mae'n £47 yng Nghymru, £65.20 yn Lloegr. Felly, rydyn ni'n cydnabod, mewn gwirionedd, fod angen i ni sicrhau bod yna allu i'r rhai nad ydynt yn gymwys i gael triniaeth am ddim, yn enwedig yn ystod argyfwng costau byw, ein bod wedi rhewi'r swm y mae'n rhaid i bobl ei dalu.

Rwy'n credu bod deintyddion, mae'n rhaid i ni ddeall, yn gontractwyr preifat. Allwn ni ddim eu gorfodi i weithio i'r GIG. Felly, er y byddwn i wrth fy modd yn dweud wrthoch chi, Russell, 'Wrth gwrs rydyn ni eisiau cynnig hyn i bawb', yn syml, does gen i ddim y pŵer i wneud hynny, oherwydd mae'n rhaid iddyn nhw benderfynu a ydyn nhw am gynnig yr opsiwn hwn ai peidio. Nawr, yr hyn y mae'n rhaid i ni ei wneud yw gweithio gyda nhw i weld pa mor bell y gallwn fynd gyda hyn, a'r realiti yw, mewn gwirionedd, yn sicr eleni, bod 80 y cant ohonynt wedi codi'r contract newydd hwnnw. Yr hyn rydyn ni wedi'i ddarganfod yw, pan ydyn ni wedi rhoi'r contractau hynny allan, eu bod wedi cael eu dychwelyd, ac mewn gwirionedd mae awydd i'w cymryd. Felly, efallai y bydd hi'n wahanol y flwyddyn nesaf, ond mae ein profiad presennol yn dweud wrthym, mewn gwirionedd, fod yr awydd yno. Ac er iddyn nhw awgrymu, er enghraifft, eu bod nhw wedi cynhyrfu braidd, bod angen mwy o amser arnyn nhw i ystyried y contract, rwy'n meddwl ein bod ni wedi dysgu o hynny y llynedd, a dyna pam y cyhoeddwyd cynnig amrywiad y contract eleni cyn y Nadolig. Felly, maen nhw wedi cael mwy o amser i wneud hynny.

Yn amlwg, rwy'n cyfarfod â Chymdeithas Ddeintyddol Prydain yn ystod yr wythnosau nesaf, a gadewch i mi ddweud wrthych chi fod 3,392 o gleifion newydd wedi'u gweld eleni ym Mhowys.