Diolch, Gweinidog. Hoffwn ddechrau drwy dynnu sylw at ambell bwynt ar iechyd, ac fe wna i grybwyll ambell faes arall hefyd. Yn gyntaf, hoffwn fynd i'r afael â'r £120 miliwn sydd wedi'i ddyrannu i wasanaethau iechyd a chymdeithasol er mwyn cefnogi setliad cyflog i staff y GIG. Er fy mod i a'm cyd-Aelodau Ceidwadol yn croesawu'r cynnydd mewn cyllid i'r setliad, mae'n rhwystredig y bu gan Lywodraeth Cymru yr arian ar gyfer y setliad hwn erioed. Yr hyn sy'n fwy rhwystredig yw bod y GIG yng Nghymru wedi gwario tua £260 miliwn ar staff asiantaeth a staff cronfa yn 2021-22. Pe bai Llywodraeth Cymru wedi gwrando ar ein galwadau i sefydlu cynllun gweithlu flynyddoedd yn ôl, byddai cyllid ychwanegol i gefnogi staff y GIG sydd wedi eu gorweithio.

O dan yr ail gyllideb atodol, mae'r cyllid sy'n cael ei neilltuo ar gyfer polisïau a deddfwriaeth iechyd meddwl yn £71.3 miliwn, gostyngiad o £9.4 miliwn o'i gymharu â'r gyllideb atodol gyntaf. Rydym ni wedi clywed yn gyson gan Weinidogion bod y gyllideb atodol yn canolbwyntio ar feysydd blaenoriaeth, ac felly mae'n ddigalon gweld gostyngiad cyllid i faes sy'n cwmpasu datblygu a chyflawni polisi iechyd meddwl, gan gynnwys CAMHS, hunanladdiad ac atal hunan-niweidio, cyllid ar gyfer sefydliadau trydydd sector ac anghenion gofal iechyd grwpiau bregus, gan gynnwys cefnogaeth i gyn-filwyr, canolfannau cyfeirio ymosodiadau rhywiol a cheiswyr lloches a ffoaduriaid. Daw'r toriad mewn cyllid wrth i arolwg Amser i Newid Cymru ganfod bod gan dros hanner yr ymatebwyr naill ai brofiad o broblem iechyd meddwl neu'n adnabod rhywun oedd â phroblem o'r fath yn y 12 mis hyd at yr arolwg.

Wrth droi at addysg, ar adeg pan fu Gweinidogion Llywodraeth Lafur yn dweud wrthym fod codi safonau ysgolion yn amcan sylfaenol o ddiwygio addysg, mae'n ddryslyd bod cefnogaeth i safonau ysgolion wedi'i thorri o dros £0.5 miliwn. Mae anghenion dysgu ychwanegol hefyd wedi gweld toriad mewn cyllid, er i Gymdeithas Genedlaethol Prifathrawon Cymru ddweud nad oedd 92 y cant o arweinwyr ysgolion yn dweud nad oedd y cyllid ar gyfer disgyblion ag anghenion dysgu ychwanegol yn ddigonol. Er fy mod yn croesawu cynigion i roi codiad cyflog i athrawon, mae'n hanfodol nad yw Gweinidogion Llafur yn colli golwg ar y ffaith bod y streiciau hyn yn digwydd o ganlyniad uniongyrchol i ddiffyg staff ac athrawon yn gorweithio. Mae'n hanfodol bod mwy yn cael ei wneud i ddatrys y pwysau llwyth gwaith y mae llawer o athrawon yn ei wynebu a chynyddu nifer yr athrawon yn ysgolion Cymru.

O safbwynt amgylcheddol, unwaith eto, mae'n bryderus bod cyllid Cyfoeth Naturiol Cymru wedi gostwng bron i £0.5 miliwn, gan anwybyddu rhybuddion bod y sefydliad yn cael ei danariannu a'i orweithio, er ei fod yn faes yr ydym yn disgwyl iddynt gyflawni cymaint i ni arno.

Yn y dyfodol, Gweinidog, mae'n hanfodol bod y Llywodraeth Lafur yn canolbwyntio ar ariannu blaenoriaethau pobl Cymru, yn hytrach na chadw at rethreg wag. Dim ond drwy gefnogaeth ariannol Llywodraeth Cymru y gallwn obeithio gwyrdroi record Cymru o amseroedd aros hir y GIG, canlyniadau addysgol gwael a'r argyfwng tai trychinebus. Diolch.