Part of the debate – Senedd Cymru am 5:13 pm ar 1 Tachwedd 2016.
Diolch i chi am y gyfres o gwestiynau. Rwy’n cydnabod eich pwynt am hyd y cyfnod a'r ffaith y bu lobïo, ac, unwaith eto, rwy’n cydnabod bod yr Aelod dros Dorfaen wedi dod â dirprwyaeth o Aelodau i fy ngweld yn yr amser byr yr wyf wedi bod yn Ysgrifennydd y Cabinet ar fwy nag un achlysur, ac rydw i wedi bob amser wedi ei chael hi i fod yn unigolyn pendant a dymunol, byddwch yn falch o wybod. Mae hyn wedi bod yn broblem dros gyfnod o amser, ond rydym wedi gwneud dewis ac rwyf wedi gwneud yr hyn y dywedais y byddwn yn ei wneud. Dydw i ddim yn mynd i ailddweud yr hanes am yr hyn sydd wedi digwydd yn y gorffennol, faint o amser y mae wedi’i gymryd i gyrraedd yma; mae'n bwysig i edrych ar ble yr ydym ni nawr a beth y byddwn yn ei wneud nawr gyda'r buddsoddiad sylweddol a'r heriau sy'n dod, ynglŷn â chyflawni'r prosiect hwn ond hefyd yr her y mae'n ei chyflwyno yn rhannau eraill o'r ystâd, nid dim ond yng Ngwent, ond y tu hwnt yn ogystal. Y gwasanaethau yn Nevill Hall ac Ysbyty Brenhinol Gwent y cyfeiriwch atynt fel rhai sy’n ‘gwegian’, wel, rhan o'r her yw, pe na byddem wedi gwneud penderfyniad a rhoi rhywfaint o sefydlogrwydd am yr hyn oedd yn mynd i ddigwydd yma a datganiad diffiniol go iawn, mewn gwirionedd byddai'r gwasanaethau hynny wedi bod mewn sefyllfa hyd yn oed yn fwy heriol. Felly, mae'r penderfyniad yn wirioneddol bwysig i’r gwasanaethau hynny fel y maent yn bodoli yn awr, a chael mewnbwn priodol fel y bydd rhai o'r gwasanaethau hynny pan fyddant yn cael eu cyfeirio i leoliad mwy priodol wedyn, a fydd mewn gwirionedd yn well ar gyfer staff a'r claf.
Mae'n cysylltu â’ch pwynt ynghylch mynediad, oherwydd, yn wir, fe wnaethoch y pwynt hwn hefyd ynghylch pwy fyddai'n mynd i'r SCCC—pa fath o gleifion fydd yn mynd yno? Mewn gwirionedd, ar gyfer y bobl hynny, rydych am gael mynediad at y gofal o'r ansawdd gorau, dyna beth yr ydych ei eisiau. Nid ydych eisiau mynediad at ofal lleol os nad yw y gorau ac os nad yw'n ofal priodol ychwaith. Mae hyn yn ymwneud â chyflawni ar ofal priodol mewn lle priodol: canolfannau arbenigol sy'n darparu gofal arbenigol, ysbytai eraill sy'n darparu mathau eraill o ofal, ac yna gofal sylfaenol a chymunedol hefyd. Yn wir, mae gan Aneurin Bevan record dda o'r newid y maent yn ei gyflawni o fewn y gwasanaethau gofal sylfaenol a chymunedol. Gwneuthum y cyhoeddiad yng Nghwmbrân, gan ymweld yn fwriadol â gwasanaeth yng Nghwmbrân sy'n cydnabod cysylltiad rhwng yr awdurdod lleol, y gwasanaeth iechyd gwladol, therapyddion a gwyddonwyr, ond, yn arbennig, gan weld dau feddyg ymgynghorol yn dod allan o'u hysbyty yn rheolaidd i fynychu’r clinigau hynny a bod yn rhan o'r tîm. Mae’r gweithio amlddisgyblaethol hwnnw eisoes yn rhan o realiti. Yn y dyfodol, yr her fydd sicrhau bod y model y mae Dyfodol Clinigol yn ei nodi yn cael ei ddarparu ar sail fwy cyson, ac yn ehangach, ar draws gofal cymdeithasol a’r GIG, fel bod gennym yn wir y gofal iawn ar yr adeg iawn ac yn y lle iawn.
Ynglŷn â'ch pwynt am 2022, un glec fawr, wel, bydd yn rhaid i ni weithredu system gyfochrog i sicrhau nad yw gwasanaethau yn sydyn yn diflannu, ond, mewn gwirionedd, nid yw’r adleoli ymarferol a symud gwasanaethau yn rhywbeth sydd wedi bod yn rhan o fy mhenderfyniad yn awr. Mewn gwirionedd, mater gweithredol ymarferol yw hwnnw ar gyfer y bwrdd iechyd i'w gael yn iawn gyda’r comisiynau hynny sy'n cyflwyno'r gwasanaethau a gyda'r dinasyddion sy'n cymryd rhan yn y gwasanaethau hynny hefyd. Felly, rwy’n meddwl y byddwch yn gweld rhywfaint o symud graddol, ac, fel ym mhob adeilad newydd, mae'r adeilad ar agor cyn yr agoriad swyddogol er mwyn rhoi cyfle i ddeall yr hyn sydd yn gweithio a’r hyn nad yw’n gweithio yno. Felly, rwy’n meddwl y byddwch yn gweld, dros gyfnod o amser, proses bontio y gallwn gael rhywfaint o hyder ynddi yn sgil prosiectau blaenorol yn ogystal. Bydd yn rhaid iddi gael ei darparu ar amser, bydd yn rhaid iddi gael ei darparu o fewn y gyllideb—mae hynny'n rhan o'r her caffael yn ogystal, ond yr her hefyd yw sicrhau bod pontio di-dor priodol i’r gwasanaethau hynny ar gyfer staff a’r dinasyddion y maent yn eu gwasanaethu.