1. 1. Cwestiynau i’r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 22 Tachwedd 2016.
8. Pa ystyriaeth y mae'r Prif Weinidog wedi'i roi i Gomisiwn Seilwaith Cenedlaethol Cymru gael swyddogaeth banc seilwaith? OAQ(5)0279(FM)
Rydym ni’n ymgynghori ar hyn o bryd ynglŷn â sefydlu comisiwn i gynghori ar anghenion seilwaith strategol tymor hir i gefnogi fframwaith buddsoddi mwy sefydlog ar gyfer y dyfodol. Ni fydd swyddogaethau benthyca gan y corff fel y mae’n cael ei gynnig ar hyn o bryd, ond, wrth gwrs, bydd yna fanc datblygu’n cael ei sefydlu er mwyn bod mwy o gymorth cyllidol ar gael i fusnesau.
Yn barod y mis yma, mae Prif Weinidog Canada, Justin Trudeau, wedi cyhoeddi banc seilwaith i Ganada, ac mae cyn-Brif Weinidog Awstralia, Paul Keating, wedi galw am yr un peth i Awstralia. Mi oedd Hillary Clinton wedi ymgyrchu o blaid banc seilwaith, ac, er bod Trump wedi’i wrthwynebu, mae’r darpar-Arlywydd newydd ddweud ei fod am greu banc seilwaith i’r Unol Daleithiau. Onid yw hi’n bryd i ni yng Nghymru nawr gymryd y cyfle yma, yn arbennig oherwydd ein bod ni ar fin colli’r unig fanc seilwaith sydd gyda ni ar hyn o bryd, sef yr EIB?
Nid yw’n glir ein bod ni’n mynd i golli’r EIB. Mae swyddogion wedi bod mewn trafodaethau gyda’r EIB. Nid oes yna ddim rheswm pam na allai neb gael cyllid o’r EIB os ydyn nhw’r tu fas i’r Undeb Ewropeaidd ond, os mae’r Deyrnas Unedig tu fas i’r Undeb Ewropeaidd, byddai llai o arian ar gael i’r banc. So, felly, dyna beth yw’r sefyllfa fel y mae’r banc yn dweud wrthym ni ar hyn o bryd, so, felly, byddai’n dal i fod yn agored.
Rydym ni eisiau sicrhau, wrth gwrs, bod y banc datblygu yn gallu helpu busnesau hefyd, ond, ar hyn o bryd, mae’r gwaith ar y comisiwn yn cael ei ddatblygu. Nid ydw i o blaid cael corff sydd yn hollol annibynnol, rhyw fath o gwango, ond rydym ni’n moyn sicrhau bod y comisiwn, wrth gwrs, yn rhywbeth sy’n gallu datblygu a chynllunio er mwyn cael y seilwaith gorau i Gymru yn y dyfodol.
Mae dogfen ymgynghori Llywodraeth Cymru ar y comisiwn yn ei gwneud yn eglur y byddai'r comisiwn yn gynghorol ac anstatudol, ac y byddai Gweinidogion yn cadw rheolaeth dros benderfyniadau buddsoddi. Os, fel yr ydych chi newydd ei nodi, gallai esblygiad Cyllid Cymru i fanc datblygu i Gymru gynnwys rhai swyddogaethau banc seilwaith, sut gwnewch chi sicrhau ei fod yn cydymffurfio â’r egwyddor datblygu cynaliadwy a gyflwynwyd gan Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015, o ystyried ein bod yn deall o dystiolaeth i'r pwyllgor na fydd yn cael ei rwymo gan ofynion darbodus Banc Lloegr na rheolau'r UE ar ofynion cyfalaf gan wneud rheoli risg-sensitif a risg uwch yn ofynnol?
Mae hynny'n gywir, ond rydym ni’n disgwyl i bob corff cyhoeddus gydymffurfio ag egwyddorion Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 a’i saith nod. O ran cynnydd y banc datblygu, mae’r cynnydd hwnnw’n datblygu’n dda i sicrhau’r ardystiad cywir fel y gall y banc weithredu, ac rydym ni’n ffyddiog, wrth gwrs, ei fod ar amser.