<p>Ymgyfreitha Sifil a Llysoedd Hawliau Bychain</p>

3. 2. Cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol – Senedd Cymru ar 30 Tachwedd 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mike Hedges Mike Hedges Labour

6. Pa sylwadau y mae’r Cwnsler Cyffredinol wedi’u gwneud i Lywodraeth y DU ynghylch effaith y newidiadau arfaethedig i ymgyfreitha sifil a llysoedd hawliadau bychain? OAQ(5)0008(CG)

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 2:47, 30 Tachwedd 2016

(Cyfieithwyd)

Diolch am y cwestiwn. Rydym yn parhau i gyflwyno sylwadau. Mae’r newidiadau arfaethedig i ymgyfreitha sifil a hawliadau bychain yn debygol o gael effeithiau difrifol ar bobl ledled Cymru, ac rydym yn parhau i herio Llywodraeth y DU parthed diwygiadau sy’n cyfyngu ar fynediad at gyfiawnder.

Photo of Mike Hedges Mike Hedges Labour

(Cyfieithwyd)

Diolch i chi am yr ateb hwnnw. A ydych chi, Gwnsler Cyffredinol, yn cytuno bod hwn yn gam pellach tuag at gyfyngu ar hawliau a mynediad pobl gyffredin at gyfiawnder drwy’r system llysoedd?

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour

(Cyfieithwyd)

Yr ateb syml i’r cwestiwn hwnnw yw ‘ydw’. Fe ymhelaethaf i’r graddau ein bod yn parhau i gyflwyno sylwadau i’r Weinyddiaeth Gyfiawnder ynglŷn â’i llu o ddiwygiadau i’r system gyfiawnder i sicrhau bod mynediad at gyfiawnder ar gael i bawb yn y gymdeithas, gan gynnwys y rhai mwyaf agored i niwed. Mae gennym bryderon difrifol am ansawdd y dystiolaeth a ddarparwyd gan y Weinyddiaeth Gyfiawnder i gefnogi ei chynigion i ddiwygio’r broses ar gyfer hawliadau anafiadau chwiplach i’r meinwe meddal y mae’n ymgynghori arni ar hyn o bryd. Wrth gwrs, yr wythnos diwethaf, adroddodd ‘The Law Society Gazette’ fod y data yn y papur ymgynghori wedi dyddio mewn gwirionedd a gallai, o bosibl, fod yn agored i adolygiad barnwrol. Felly, rydym yn gwasgu ar Lywodraeth y DU i bwysleisio pa mor bwysig yw sicrhau bod hawliau pawb yn cael eu diogelu.

Un o’n pryderon yw y buasai’r cynnig i gynyddu’r terfyn hawliadau bychain o £1,000 i £5,000 yn rhwystro llawer o bobl sydd wedi dioddef anaf, gan golli’r hawl i gyngor cyfreithiol am ddim. Rydym yn pryderu ynglŷn â chryfder y dystiolaeth ategol. Rydym hefyd yn pryderu ynglŷn ag ar ba sail y mae hyn yn symud ymlaen, oherwydd un o’r amcanion mewn perthynas â’r elfen anafiadau chwiplach i’r meinwe meddal yw darparu cap ar iawndal o £450, sy’n llawer is na’r cyfyngiad ar hawliadau bychain ar hyn o bryd. Felly, os mai dyna oedd y nod, buasai rhywun yn gofyn pam y mae hyn yn digwydd mewn gwirionedd. Wel, mae’n rhaid i chi edrych arno i weld y cyfeiriad y mae’n mynd iddo’n fwy cyffredinol, a chynyddu’r terfyn hawliadau bychain yw hwnnw. Buasai rhywun yn gofyn pam y mae hynny’n digwydd ac er budd pwy. Roedd yn ymddangos yn glir iawn i mi fod lobi’r diwydiant yswiriant yn hynod o bwerus ac yn hyrwyddo cyfres o ddiwygiadau i bob pwrpas. Mae Llywodraeth y DU yn ymgynghori ar y diwygiadau hynny. Buasai’n rhaid i mi ddweud bod hon yn frwydr sydd wedi para ers nifer o ddegawdau. Mae pob diwygiad sy’n digwydd yn arwain at lai o fynediad at gyfiawnder i bobl sydd wedi’u hanafu a chynnydd yn elw’r diwydiant yswiriant. Nid wyf wedi gweld sefyllfa eto lle y mae diwygio wedi lleihau iawndal ac wedi arwain at ostyngiadau ym mhremiymau’r diwydiant yswiriant. Rwy’n credu ei fod yn achos pryder os mai dyna yw canlyniad posibl y diwygiadau hyn. Felly, fel y dywedaf, mae ymgynghoriad ar y gweill. Bydd Llywodraeth Cymru yn ymateb a byddwn yn rhoi cryn ystyriaeth i gynnwys yr ymateb hwnnw i’r broses ymgynghori.