Yn amlwg, mae'r canlyniadau hyn yn dweud stori erchyll iawn wrthym. Cymru yw’r wlad sy'n perfformio waethaf yn y DU eto, mae sgorau Cymru’n waeth nawr nag yr oeddent ddegawd yn ôl ac rydym bellach y tu ôl, wrth gwrs, i gyfartaledd y DU nag yr oeddem yn 2006. Felly, oni fyddech yn cytuno â mi, Ysgrifennydd y Cabinet, bod hwn yn amlygiad damniol o berfformiad Llafur a bod y system addysg sydd gennym wedi siomi Cymru dro ar ôl tro?

Yn 2009, dywedodd y Gweinidog ar y pryd na fyddai unrhyw alibïau nac unrhyw esgusodion. Yn 2012, dywedodd y Gweinidog ar y pryd wrthym y byddai angen i bob un ohonom edrych yn fanwl iawn yn y drych. Heddiw, nid wyf yn hollol siŵr beth ddywedodd y Prif Weinidog wrthym, i fod yn onest, neu o leiaf beth yr ydym wedi’i ddysgu. Yn sicr ni wnaeth gymryd cyfrifoldeb. Rydych chi yn eich datganiad yn dweud wrthym nad ydym yn y lle yr hoffem fod ynddo, felly efallai y gallech ddweud wrthym ble yr hoffech inni fod. Rydym yn gwybod ein bod wedi gollwng, neu bod y Llywodraeth wedi gollwng, y targed o gyflawni safle yn yr 20 uchaf erbyn 2016, ac wedi cyflwyno targed neu uchelgais o gyflawni 500 o bwyntiau ar draws y gwahanol feysydd erbyn 2021. A ydych chi’n cadw at hynny? Nid oedd y Prif Weinidog yn fodlon i ymrwymo’n benodol i hynny yn ei ateb i arweinydd Plaid Cymru yn gynharach, er ei fod wedi dweud rhywbeth am fod yn ffyddiog y byddwn yn gweld gwelliant. Felly, a ydych chi’n ymrwymo i’r un targed hwnnw ac os nad ydych, beth yw eich uchelgais a'ch targed?

Rydych yn dweud wrthym eich bod yn dal at y llwybr, ac rwy’n dweud mai dyna’r peth cywir i’w wneud. Mae'r diwygiadau’n mynd â ni i'r cyfeiriad cywir, ond nid yw hynny'n golygu nad oes gennyf bryderon o hyd yr wyf eisoes wedi'u codi gyda chi, ac y gwnaethoch ryw fath o gyfeirio atynt yn gynharach. Ac rwyf wedi dweud o'r blaen bod angen saib yn y broses hon i fyfyrio. Ac a wnewch chi—rwy’n gofyn ichi eto—ystyried cymryd toriad yn y broses hon fel y gallwn ystyried pethau, fel y gallwn ymdrin â'r nifer o faterion sy'n dod i'r amlwg yn ymwneud â’r system dwy haen rhwng ysgolion arloesol, ysgolion nad ydynt yn arloesol a'r pryderon eraill sydd wedi eu mynegi gan y sector, a chael cyfle hefyd i fyfyrio ar y canlyniadau PISA hyn a ble maent yn ein gadael yng nghyd-destun y diwygiadau arfaethedig, fel y gallwn atgyfnerthu'r diwygiadau hynny a symud ymlaen yn fwy hyderus ac yn fwy cydlynol fel sector? Y peth pwysig yw ein bod yn gwneud yr hyn sy'n iawn ac nad ydym yn gwthio newid yn ei flaen yn rhy gyflym. Gwneud hyn yn iawn yw’r peth pwysig.

Rydym wedi clywed bod y diwygiadau yng Nghymru wedi'u seilio ar brofiadau y maent wedi eu cael yn yr Alban. Mewn gwirionedd, gofynnwyd i’r Athro Donaldson gymryd rhan oherwydd ei brofiad o ran y newid yn yr Alban. Rydym wedi clywed, wrth gwrs, bod canlyniadau’r Alban wedi gostwng y tro hwn, felly efallai y gallech ddweud wrthym beth mae hynny efallai’n ei ddweud wrthym am y diwygiadau yma yng Nghymru, os unrhyw beth, ac a ydych chi’n credu bod unrhyw wersi y gallwn eu dysgu o hynny yng Nghymru.

Rydych yn haeru yn eich datganiad nad yw Cymru wedi blino ar ddiwygio erbyn hyn. Wel, efallai y byddai rhai yn y proffesiwn yn anghytuno â hynny. Yna rydych yn mynd ymlaen i ddweud y byddwch yn cyhoeddi cynlluniau newydd ac uchelgeisiol, a gallwn glywed ebychiad sydyn o’r sector hefyd. Ond mae capasiti, wrth gwrs, yn fater sydd wedi cael sylw o dan y diwygiadau presennol, a gwnaethoch gydnabod hynny yn eich atebion imi yr wythnos diwethaf. Felly, dyma’r hyn yr hoffwn ei wybod: sut y byddwch yn taro cydbwysedd rhwng cyflwyno eich cynlluniau newydd heb ychwanegu at faich athrawon, a gwneud hynny mewn ffordd, wrth gwrs, sy’n ategu’r diwygiadau sy’n cael eu gwneud ar hyn o bryd heb dorri ar eu traws? Ac a ydych chi’n ffyddiog, Ysgrifennydd y Cabinet, bod athrawon yn credu o ddifrif yn PISA? Rydych chi’n credu ynddo, yn amlwg, ac mae'r Llywodraeth, ond a ydych chi a'r sector yn gytûn, oherwydd nid wyf yn teimlo bod y sector yn ei gyfanrwydd yn credu yn PISA? Ceir cwestiynau am nifer yr ysgolion uwchradd a gafodd gyfle i edrych ar brofion arddull PISA, a fanteisiodd ar y cyfle hwnnw; rwy'n credu mai 89 allan o 213 ydoedd. Nid dyna, efallai, yw’r math o gymeradwyaeth i PISA y byddai’r Llywodraeth, rwy'n siŵr, yn chwilio amdani.

Yn 2012, pan gyhoeddwyd y canlyniadau diwethaf, dywedasoch eich bod yn drist ac yn ddig bod polisi Llafur wedi ein harwain at 14 mlynedd o ganlyniadau PISA gwael. Wel, mae bellach yn 17 mlynedd o ganlyniadau PISA gwael. Rwy’n cymryd, felly, eich bod hyd yn oed yn dristach a hyd yn oed yn ddicach. Ac fe wnaethoch ofyn i'r Prif Weinidog yn ôl yn 2012 onid oedd ganddo gywilydd o’r canlyniadau. Nawr, mae'r canlyniadau hyn yn waeth, felly rwy’n cymryd y byddwch chi hefyd yn gofyn i'r Prif Weinidog a oes ganddo fwy o gywilydd fyth o’i hanes.