Part of the debate – Senedd Cymru am 4:43 pm ar 10 Ionawr 2017.
Mae'n wir, os yw Ysgrifennydd y Cabinet neu Weinidog mewn unrhyw ran o'r DU yn cynnig arian ychwanegol i helpu cyffuriau i fod ar gael yn hawdd, sydd wedi bod yn her dros y blynyddoedd, ac yn wir, drwy'r broses weinyddol, sydd wedi bod yn feichus wrth gael y gymeradwyaeth hynny i gleifion sydd â chyflyrau sy'n cyfyngu ar fywyd, y bydd croeso cynnes yn sicr i’r penderfyniad hwnnw, Ysgrifennydd y Cabinet. Rwy’n gobeithio’n fawr, yn amlwg, eich bod yn cyflawni hyn a'ch bod yn sicrhau nad ydym ni, mewn 12 mis, 18 mis neu ddwy flynedd, yn dal i siarad am rwystrau gweinyddol o fewn ein Byrddau Iechyd Lleol sy'n atal pobl rhag cael gafael ar y cyffuriau y mae NICE a Grŵp Strategaeth Feddyginiaethau Cymru wedi eu cymeradwyo. Y broblem sydd bob amser wrth graidd hyn yw'r cyffuriau nad ydynt wedi'u cymeradwyo. Rydych wedi crybwyll y ffaith y byddwch yn cyflwyno datganiad arall yn ystod yr wythnosau a’r misoedd nesaf ar y broses IPFR, ac mae Aelodau'r Cynulliad o bob rhan o'r Siambr hwn ac o bob plaid wedi gweithio gyda’i gilydd, i dynnu sylw at broblemau yn ymwneud â’r mater penodol hwn. Hwn yw’r mater sydd, dro ar ôl tro, yn arwain at achos craidd problemau llawer o deuluoedd, llawer o gleifion, ac yn wir, llawer o glinigwyr o ran cael mynediad at gyffuriau sy’n cyfoethogi ac yn gwella bywyd nad yw treialon cychwynnol wedi’u cynnal arnyn nhw ond sy’n dangos cynnydd addawol yn y gwaith datblygu sydd wedi ei wneud gan y cwmnïau fferyllol. Ydw i'n gywir i dybio na fydd yr arian hwn yr ydych wedi’i gyhoeddi heddiw yn gwneud dim i gynorthwyo'r broses IPFR, ac nad yw’r arian yr ydych wedi'i gyhoeddi heddiw ar gael i'r broses IPFR i gynorthwyo cleifion neu glinigwyr wrth wneud penderfyniadau am ddenu cyllid ar gyfer y meddyginiaethau hynny? Yn benodol, ar gyfer ffeibrosis systig, er enghraifft, Orkambi—rwy’n gobeithio fy mod i wedi ynganu hynny’n gywir; rwy’n credu eich bod chi’n gyfarwydd â'r cyffur oherwydd etholwr i chi a minnau, ond nid wyf yn gofyn i chi roi sylwadau ar yr etholwr oherwydd fy mod yn gwerthfawrogi na allwch chi wneud hynny—ni fyddai’r cyffur hwnnw ar gael o dan y cynllun yr ydych chi wedi'i gyhoeddi heddiw, oherwydd, er ei fod wedi perfformio’n addawol mewn treialon, nid yw wedi ei gymeradwyo gan NICE. A yw hynny'n wir? Ac a allwch chi werthfawrogi’r rhwystredigaeth yn awr, a phwysigrwydd cyflawni newid buan iawn mewn unrhyw drafodaethau y gallech fod yn eu cael i ddymchwel y rhwystr sydd wedi bodoli yn y broses IPFR hon yng Nghymru?