11. Pa drafodaethau y mae Ysgrifennydd y Cabinet wedi’u cynnal â Chyfoeth Naturiol Cymru ynglŷn â gorsaf bŵer Aberddawan ers 1 Ionawr 2017? OAQ(5)0089(ERA) [W]

Diolch. Fel rheoleiddiwr amgylcheddol Aberddawan, mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn gyfrifol am ostwng y terfyn uchaf ar gyfer allyriadau ocsidau nitrogen yn nhrwydded amgylcheddol Aberddawan, yn unol â dyfarniad y llys. Bydd yn rhaid i Aberddawan gydymffurfio â’r terfyn diwygiedig wedyn. Bydd fy swyddogion yn parhau i fonitro’r cynnydd a wneir gan Cyfoeth Naturiol Cymru ac RWE tuag at sicrhau cydymffurfiaeth.

Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei hateb, er nad oedd yn egluro’n benodol pa drafodaethau y mae hi wedi eu cael. Ond o fewn yr awr ddiwethaf, credaf fod holl Aelodau’r Cynulliad wedi cael llythyr gan Ysgrifennydd y Cabinet yn nodi beth sydd wedi digwydd yn ddiweddar mewn perthynas ag Aberddawan. Nodaf, o’r llythyr hwnnw, nad oedd Cyfoeth Naturiol Cymru wedi ysgrifennu at RWE, sy’n gweithredu’r gwaith hwn, tan 6 Ionawr eleni, er bod yr achos llys wedi’i gynnal fis Medi diwethaf. Ni wnaethant ysgrifennu i ofyn ynglŷn ag amrywiadau i’r drwydded tan 6 Ionawr—fel y mae’n digwydd, ar ôl i mi gyflwyno ceisiadau rhyddid gwybodaeth yn gofyn beth yn y byd oedd yn digwydd. Mae angen i reoliad y drwydded leihau allyriadau nitrogen ocsid Aberddawan islaw’r terfyn uchaf o 500 mg/cu, a gafodd ei gynnwys gan ddyfarniad y llys. Maent yn parhau—yn ôl eich llythyr at Aelodau’r Cynulliad—i dorri’r rheoliad bedwar mis ar ôl dyfarniad Llys Cyfiawnder Ewrop. Rydych yn dweud mai Cyfoeth Naturiol Cymru sy’n gyfrifol am drwyddedu hyn, ond mae’n amlwg nad ydynt wedi trafferthu gwneud unrhyw beth yn ei gylch. Mae hyn yn adlewyrchu’n wael iawn arnom ni fel cenedl ac arnoch chi fel Llywodraeth.

Dosbarthwyd y llythyr i Aelodau’r Cynulliad. Rwy’n credu mai David Melding a wnaeth gais i’r Prif Weinidog yn ystod cwestiynau i’r Prif Weinidog yr wythnos diwethaf. Fel y dywedodd Simon Thomas, roedd yn nodi’r terfynau drwyddo draw. Bu gostyngiad, ond rydych yn gywir fod angen rhagor o waith er mwyn sicrhau bod Aberddawan yn gallu gweithredu o dan y terfyn uchaf o 500 mg /cu m ar allyriadau. Bu cryn dipyn o drafodaethau rhwng fy swyddogion a Cyfoeth Naturiol Cymru, ac rwyf wedi gofyn i fy swyddogion fonitro’r sefyllfa’n ofalus.

Y peth hanfodol yma, Ysgrifennydd y Cabinet, yw y bydd yr orsaf bŵer yn awr yn parhau i gynhyrchu ynni yn y tymor canolig i ddiwallu’r galw brig. Felly, mae’n rhan o’r seilwaith cynhyrchu pŵer a rhaid i bobl gael sicrwydd bod y safonau uchel hyn—neu safonau uwch, beth bynnag—yn cael eu dilyn fel mater o drefn ac nad ydynt ond yn dod i sylw’r cyhoedd yn sydyn pan fo Aelodau penodol o’r Cynulliad yn rhoi pwysau ar Lywodraeth Cymru.

Cytunaf yn llwyr, ac rwyf am sicrhau’r Aelodau fy mod wedi bod yn cael trafodaethau. Rwyf wedi cyfarfod â RWE, rwyf wedi cyfarfod ag Aberddawan, rwyf wedi cyfarfod â fy nghyd-Aelod, Jane Hutt mewn perthynas â hyn, ac rwyf wedi sicrhau bod swyddogion yn monitro’r sefyllfa’n ofalus iawn.

Diolch i’r Ysgrifennydd Cabinet.