9. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am Gynlluniau Strategol Cymraeg mewn Addysg? OAQ(5)0083(EDU)[W]

Mae rhai awdurdodau lleol yn dal yn ymgynghori ar eu cynlluniau strategol y Gymraeg mewn addysg. Unwaith rwyf wedi eu derbyn nhw i gyd, byddaf yn gwneud datganiad ar y ffordd ymlaen. Fel rwyf wedi dweud yn barod y prynhawn yma, rydw i yn siomedig gyda diffyg uchelgais rhai ohonyn nhw.

Diolch yn fawr, ac edrychaf ymlaen at weld eich datganiad chi am y cynlluniau hynod siomedig yma. Rydych chi hefyd wedi cyhoeddi’ch awydd i ddiwygio Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 yr wythnos diwethaf a’r bwriad o gyflwyno Papur Gwyn cyn yr haf er mwyn hyrwyddo trafodaeth gyhoeddus ar ddarpariaeth y Bil newydd. Nid oedd yn glir i mi o’r datganiad beth yn union fydd gorchwyl y Bil newydd. Er enghraifft, a fydd y Bil yn cwmpasu addysg Gymraeg a meysydd strategol eraill, neu ai dim ond safonau’r iaith a fydd o dan sylw? Wedyn, beth yn union fydd statws y strategaeth Gymraeg yn ystod yr ymgynghoriad ar y Papur Gwyn? Pryder sydd gen i yw y bydd y broses o ddeddfu, yn hytrach na gweithredu o fewn y gyfundrefn sydd gennym ni ar hyn o bryd, yn arafu yn ddirfawr yr ymdrechion i gyrraedd y targed o 1 filiwn o siaradwyr erbyn 2050.

Rwy’n gobeithio na fydd hynny’n digwydd. A gaf i jest ddweud, beth ddywedais wrth ymateb i’ch cwestiwn chi a chwestiwn Mike Hedges yn flaenorol oedd bod rhai o’r cynlluniau wedi bod yn siomedig, nid nhw i gyd, ac mae’n bwysig cydnabod hynny? Pan mae’n dod i ddeddfu yn y dyfodol, mae gyda ni gytundeb ein bod yn mynd i ystyried ac ailedrych ar Fesur y Gymraeg, Mesur presennol y Gymraeg, sy’n creu’r strwythur statudol ar gyfer y strategaeth a statws y Gymraeg. So, rydym ni’n mynd i ystyried hynny. Mae’r strategaeth a fydd yn gyrru ein gwaith ni yn strategaeth a fydd yn disgrifio ein gweledigaeth ni a sut rydym ni’n mynd i gyrraedd y weledigaeth yna. Rwy’n rhannu eich pryder chi ambell waith. Nid wyf eisiau trafodaeth ddi-stop am ddeddfu; nid wyf eisiau hynny—rwyf eisiau gweld gweithredu yn digwydd. Ond mae’n rhaid bod gyda ni y fframwaith statudol sy’n ein galluogi ni i wneud hynny.

Rwy’n mynd i fod braidd yn swil y prynhawn yma, os ydych yn maddau i mi, achos nid wyf eisiau cyhoeddi heddiw cynnwys y Papur Gwyn rwy’n mynd i’w gyhoeddi ddechrau’r haf; rwy’n dal yn ystyried ambell fater rydych chi wedi’i ddisgrifio. Ond pan fyddwn yn dod i ystyried y Papur Gwyn a chyhoeddi’r Papur Gwyn, mi fydd hynny yn ystyried sut ydym ni yn creu y math o fframwaith statudol sy’n mynd i fod yn cefnogi’r strategaeth ac yn ein galluogi ni i gyrraedd ein gweledigaeth ni.

Diolch i’r Gweinidog a’r Ysgrifennydd Cabinet.