8. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet roi’r wybodaeth ddiweddaraf am sut y mae Llywodraeth Cymru yn sicrhau cyflog teg i staff llywodraeth leol? OAQ(5)0093(FLG)

Diolch i’r Aelod am y cwestiwn. Mae’r Llywodraeth yn cefnogi cyflog teg ar draws y sector cyhoeddus datganoledig. Er bod cyflogau staff llywodraeth leol yn parhau i fod yn fater i awdurdodau lleol a etholwyd yn ddemocrataidd fel cyflogwyr, mae Llywodraeth Cymru yn eu cynorthwyo yn y gwaith hwnnw drwy Gyngor Partneriaeth y Gweithlu, y Panel Annibynnol ar Gydnabyddiaeth Ariannol a Chomisiwn Staff y Gwasanaethau Cyhoeddus, er enghraifft.

Ysgrifennydd y Cabinet, cysylltodd nifer o etholwyr â mi ar ôl cael eu heffeithio gan yr adolygiad cyflogau a gynhelir gan awdurdodau lleol. Mae pobl sydd wedi bod yn gweithio mewn rolau sgil uchel ers degawdau wedi darganfod yn sydyn fod eu swyddi wedi cael eu hailddosbarthu fel rhai heb sgiliau, ac o ganlyniad, mae fy etholwyr wedi gweld toriad yn eu cyflogau, weithiau cymaint â 25 y cant. Yr ofn ymhlith llawer o weithwyr llywodraeth leol yw eu bod yn cael eu targedu mewn ymgais i dorri costau. Ysgrifennydd y Cabinet, sut y mae’n deg pan fydd swyddogion ar lefel uchel mewn llywodraeth leol yn ennill mwy na’r Prif Weinidog, ac eto bod gweithwyr llywodraeth leol ar gyflog is yn gweld toriad yn eu cyflogau? Pa gynlluniau sydd gennych i sicrhau nad yw hyn yn parhau, ac i unioni’r materion y mae etholwyr wedi bod yn cwyno wrthyf yn eu cylch? Diolch.

Wel, Lywydd, buaswn yn disgwyl i unrhyw gamau gweithredu gan awdurdodau lleol wrth adolygu swyddi a wneir gan staff gael eu cynnal mewn ffordd sy’n gyson â’r cyngor a ddarperir gan y Llywodraeth hon a’r cytundebau rhwng yr awdurdodau lleol hynny a’u hundebau llafur. Un o’r ffyrdd y byddwn yn helpu i wneud yn siŵr fod hynny’n digwydd yn y dyfodol yw drwy’r Bil Undebau Llafur (Cymru) yr ydym yn ei gyflwyno gerbron y Cynulliad Cenedlaethol hwn i wneud yn siŵr nad yw hawliau undebau llafur yn cael eu herydu a’u bod yn gallu parhau i ddiogelu eu haelodau mewn amgylchiadau tebyg i’r rhai y mae’r Aelod wedi eu disgrifio. Edrychaf ymlaen at gefnogaeth ei phlaid wrth i’r Bil hwnnw wneud ei ffordd drwy’r Cynulliad Cenedlaethol.

Diolch i’r Ysgrifennydd Cabinet.