7. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am gynlluniau teithio rhatach? OAQ(5)0463(FM)

Mae ein cynllun teithio rhatach ar fysiau yn hynod boblogaidd, ac mae tua 760,000 o ddeiliaid pas hŷn neu anabl yn byw yng Nghymru, ac rydym ni hefyd yn parhau i gefnogi’r trefniadau teithio ar y bws am bris gostyngol presennol ar gyfer pobl 16, 17 ac 18 mlwydd oed ledled Cymru wrth i ni gynllunio gwahanol gynllun dros y misoedd nesaf.

Diolch yn fawr am yr ateb yna, ac ymhellach i hynny, yn naturiol, mae yna bryder wedi bod, yn enwedig ymysg pobl ifanc ar draws Cymru, yn dilyn yr ansicrwydd yna rydych chi wedi’i olrhain yn barod o amgylch cynllun mytravelpass, felly roeddwn i’n falch o glywed datganiad yr Ysgrifennydd Cabinet dros seilwaith yr wythnos diwethaf yn sôn bod y Llywodraeth wedi ymrwymo i greu cynllun tebyg, fel rydych chi wedi sôn, i annog pobl ifanc i ddefnyddio bysys. Nawr, mae angen sicrwydd yn y maes, felly pryd allwn ni ddisgwyl i’r ymgynghoriad ar y cynllun newydd yma ddechrau?

Wel, fel y dywedwch chi, cyflwynodd Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Thrafnidiaeth ddatganiad ysgrifenedig ar 21 Chwefror. Amlinellodd ei gynlluniau ar gyfer dyfodol teithio ar fysiau am bris gostyngol i bobl ifanc. Rydym ni wedi cytuno ag awdurdodau lleol a'r diwydiant bysiau y bydd y trefniadau teithio gostyngol presennol yn parhau, fel y dywedais wrth ateb eich cwestiwn cyntaf. Rydym ni wedi derbyn cynnig y Cydffederasiwn Cludiant Teithwyr i wneud cynigion ar gyfer ymgyrch farchnata newydd, gan ein bod ni’n gwybod bod angen i ni gynyddu nifer y bobl sy’n manteisio ar basys ac yn eu defnyddio, ond rydym ni’n bwriadu lansio cerdyn teithio newydd o 2018. Byddwn yn ymgynghori dros yr haf.

Arweinydd y tŷ, a gaf i ofyn pa sicrwydd y gallwch chi ei roi, wrth baratoi ar gyfer diwedd y cytundeb ariannu presennol ar docynnau teithio rhatach y flwyddyn nesaf, y bydd trafodaethau gyda'r diwydiant bysiau ac awdurdodau lleol yn cychwyn mewn da bryd fel bod sefydlogrwydd y cynllun yn cael ei gynnal?

Rwy’n credu, o ran yr ymrwymiad yr ydym ni wedi ei wneud i docynnau bws rhatach dros y blynyddoedd, y byddai’r ffaith ein bod ni'n amcangyfrif y bydd awdurdodau lleol yn ad-dalu rhwng £65 miliwn a £70 miliwn i weithredwyr bysiau yn 2016-17, gan gynnwys £10 miliwn o'u cyllidebau eu hunain ar gyfer cludo deiliaid pasys hŷn ac anabl—. Rydym ni’n parhau, wrth gwrs, gyda'n cynllun ar gyfer pobl ifanc ac, yn amlwg, mae hon yn elfen bwysig o raglen lywodraethu Llywodraeth Lafur Cymru.

Cawsom ddeiseb a gyflwynwyd i'r Cynulliad y llynedd gan ddisgybl yn ysgol gyfun Treorci yn y Rhondda. Roedd y ddeiseb hon yn galw am adfer teithio ar y trên i’r ysgol ac yn ôl—teithio ar y trên am ddim, dylwn i ddweud—gan Drenau Arriva, a oedd wedi penderfynu rhoi terfyn ar y cynllun. Gan y bydd y fasnachfraint rheilffordd yn cael ei hadnewyddu y flwyddyn nesaf, rwy’n meddwl tybed a allai’r Llywodraeth ystyried gwthio Arriva tuag at adfer y cynllun tocynnau ysgol am ddim yr oeddent yn eu cynnig yn flaenorol.

Rwy’n credu, er bod teithio rhatach yn bwysig iawn, yn enwedig lle mae gwasanaethau bws yn gyfyngedig, wrth gwrs mae'n—. Gall tocynnau teithio rhatach gael eu defnyddio ar reilffyrdd penodol; mae Llywodraeth Cymru wedi sicrhau hynny. Mae teithio rhatach ar y trên ar gael ar rai llwybrau, y byddwch yn ymwybodol ohonynt, yn enwedig yn Wrecsam, Llandudno, Blaenau Ffestiniog, Abertawe a rheilffordd Calon Cymru. Fel y gwyddoch, Gareth Bennett, nid oes gennym unrhyw bwerau i gyflwyno cynlluniau tocynnau rhatach gorfodol ar wasanaethau yng Nghymru, ond rydym ni’n ariannu'r cynllun consesiynol gwirfoddol gyda Threnau Arriva Cymru. Ond, yn amlwg, mae hwn yn faes lle byddwn yn edrych ar ragolygon y dyfodol.