3. Cwestiwn Brys: Y Penderfyniad i Adeiladu Carchar ym Mhort Talbot

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:48 pm ar 22 Mawrth 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carl Sargeant Carl Sargeant Labour 2:48, 22 Mawrth 2017

(Cyfieithwyd)

Diolch i’r Aelod am ei sylwadau. Mae llawer o faterion yn codi. Unwaith eto, mae’n crybwyll ymatebion y Weinyddiaeth Gyfiawnder, fel y crybwyllodd yr Aelod lleol, Dai Rees. A gaf fi ddweud, o fy mhrofiad o Garchar Berwyn, mai personél o’r ardal leol oedd tua 60 y cant o’r rhai a gyflogwyd i ddatblygu ac adeiladu’r carchar, felly roedd yn hwb diwydiannol mawr i’r ardal honno?

O ran diwygio carchardai, mae Bil yn mynd drwy ddau Dŷ’r Senedd. Nid fy lle i yw amddiffyn gweinyddiaeth y DU, ond gallaf ddweud bod carchardai modern, lle y mae eu hangen o dan yr agenda ddiwygio, yn llawer gwell na’r hen garchardai hynafol sydd gennym wedi’u gwasgaru o amgylch y wlad. Mae hon yn ffordd lawer gwell o leihau’r risg i’n cymunedau, a datblygu cymorth cyswllt teulu hefyd ar gyfer carcharorion o Gymru, a gwneud yn siŵr nad ydym yn aildroseddu ac yn mynd yn ôl i’r carchar.

Mewn perthynas â charchardai menywod, cytunaf yn llwyr y dylem gael uned ddiogel i fenywod yma yng Nghymru. Os mai dyna yw’r pwynt olaf, wrth gwrs, o ran carcharu, yna rwy’n credu ei bod yn gywir ac yn briodol fod gennym gyfleusterau yng Nghymru ar gyfer darparu hynny.

Fel y mae’r ddau Aelod wedi dweud, mae llawer o gwestiynau sy’n parhau heb eu hateb gan y Weinyddiaeth Gyfiawnder. Mae’n ddyddiau cynnar iawn. Byddwn yn disgwyl i’r Weinyddiaeth Gyfiawnder, yr awdurdod lleol a chyfranogiad Llywodraeth Cymru gael rhaglen ymgysylltu lawn â’r gymuned. Nid yw ond yn iawn ac yn briodol fod hynny’n digwydd.

O ran eich pwynt olaf ynglŷn â thir a datblygu tir, mae’r tir arfaethedig yn eiddo i Lywodraeth Cymru ar hyn o bryd, ond nid yw hynny’n unigryw i unrhyw ddatblygwr, o ran y sector preifat neu’r sector cyhoeddus, lle y ceir golwg ar y sylfaen tir ledled Cymru i weld ble y gallai datblygiadau ddigwydd. Mae hwn yn digwydd bod yn garchar, ac mae’n digwydd bod yn dir sy’n eiddo i Lywodraeth Cymru. Er bod hwn yn ddatganiad sy’n cael ei wneud gan y Weinyddiaeth Gyfiawnder, bydd yn rhaid iddo fynd drwy’r broses gynllunio lawn er mwyn ennill momentwm, os momentwm o gwbl.