Credaf fod rhai ohonom yn teimlo ei bod yn warthus eich bod yn sefyll etholiad yn enw un blaid, yn newid i blaid arall ac yna’n cael eich ethol yn ddiwrthwynebiad. Ac efallai fod rhai ohonom hefyd yn teimlo, ar y lefel leol, yn achos ymgeiswyr annibynnol nad ydynt yn sefyll ar sail unrhyw faniffesto, ac yna’n mynd yn aelodau o gabinet ac yn gweithredu polisïau ar gyfer y siroedd hynny yn eu cyfanrwydd, y byddai’n llawer gwell sefyll dros y lliwiau rydych yn awyddus iddynt gynrychioli’r bobl, ac i sefyll dros hynny, a bod yn barod i sefyll etholiad dros hynny.

Ond mae’r pwynt ynglŷn â’r Alban yn bwynt da. Ers cyflwyno’r bleidlais sengl drosglwyddadwy, nid oes unrhyw etholiadau lleol un ymgeisydd wedi bod yn yr Alban. Ac yn amlwg, mae ehangu’r wardiau, gan alluogi pobl i feddwl, ‘Wel, nid wyf yn cystadlu yn erbyn cynghorydd sydd wedi bod yno ers 35 mlynedd, ac sy’n ffermwr adnabyddus’, yn caniatáu i chi greu casgliad, clymblaid, o bobl. Mae’n sicrhau bod pobl wahanol yn cael eu hethol, pobl iau, mwy o fenywod, ac ystod ehangach o bobl. Croesawaf y ffaith fod dewis yn cael ei argymell mewn perthynas â’r bleidlais sengl drosglwyddadwy ar gyfer cynghorau lleol, ond oni fyddai’n well pe bai Llywodraeth Cymru yn arwain yn hyn o beth, ac yn dweud ei bod yn well i ddemocratiaeth leol yng Nghymru fod y bleidlais sengl drosglwyddadwy ar gael ar gyfer Cymru gyfan?