Wrth adael Llywodraeth y DU yn 2010, gadawodd y Blaid Lafur economi ar fin mynd i’r wal, gyda’r diffyg mwyaf yn Ewrop yn ei chyllideb, ac eithrio Iwerddon yn unig. Ond dan law’r Ceidwadwyr, cafwyd yr economi G7 a oedd yn tyfu gyflymaf yn 2016. Mewn cyferbyniad, cafodd y gwledydd a wrthododd galedi fesur llawn ohono.

Wrth hyrwyddo economeg Keynesaidd fel dewis arall, mae’r Blaid Lafur yn methu cydnabod—a Phlaid Cymru—er bod Keynes yn argymell gwario ar fenthyciadau pan fo economi’n dioddef, roedd hefyd yn argymell cwtogi ar wariant y Llywodraeth yn ystod cyfnodau o ffyniant. Ond torrodd Gordon Brown y cylch economaidd drwy esgus bod yna ben draw i ffyniant a methiant. Fel y gŵyr unrhyw ddyledwr, ni allwch ddechrau lleihau dyled nes y bydd gwariant yn disgyn yn is nag incwm. Pe bai’r Trysorlys wedi ceisio lleihau’r diffyg yn gyflymach, byddai’r toriadau wedi bod yn fwy. Yn y byd ariannol go iawn, mae benthycwyr yn benthyg, ond y rhai sy’n rhoi benthyg sy’n gosod y telerau. Pe bai’r Trysorlys wedi ceisio lleihau’r diffyg i raddau llai, byddai toriadau mwy wedi cael eu gwneud.

Roedd yr Aelodau Llafur yma’n gwawdio pan rybuddiais, 13 mlynedd yn ôl, y byddai benthyca Gordon Brown yn arwain at ddydd o brysur bwyso. Roeddent yn gwawdio pan ddywedais, 12 mlynedd yn ôl, fod y Gronfa Ariannol Ryngwladol wedi rhybuddio bod system fancio’r DU yn fwy agored i ddyledion eilaidd nag unman arall yn y byd. Roeddent yn gwawdio pan ddywedais fod y Swyddfa Archwilio Genedlaethol wedi rhybuddio Trysorlys Mr Brown, dair blynedd cyn i Northern Rock fynd i’r wal bron iawn, fod angen iddo sefydlu cynlluniau wrth gefn i ymdrin ag argyfwng bancio, ond ni wnaeth y Blaid Lafur ddim yn ei gylch. Roeddent yn gwawdio pan ddywedais fod yr Awdurdod Gwasanaethau Ariannol wedi adrodd fod y Llywodraeth Lafur yn rhoi pwyslais gwleidyddol parhaus ar yr angen iddynt beidio â bod yn rhy llawdrwm wrth reoleiddio bancio. Nid oes amheuaeth y byddant yn gwawdio yn awr, pan ddywedaf fod Carwyn Jones, wrth gymeradwyo cynllun Jeremy Corbyn i fenthyg £500 biliwn ychwanegol, yn methu dweud wrth bobl Cymru mai toriadau mwy fydd y canlyniad.

Wrth gwrs, nid yw Carwyn Jones yn ddyn diymhongar, ond mae ganddo lawer i fod yn ddiymhongar yn ei gylch. Mae’n parhau i ddatgan mai Cymru sydd â’r lefelau diweithdra isaf yn y DU, ond mae’r ffigurau diweddaraf a gyhoeddwyd yn dangos bod diweithdra yng Nghymru yn uwch na’r lefelau yn Lloegr, Yr Alban a’r DU. Mae’n parhau i gymryd y clod am fewnfuddsoddiad i Gymru, pan chwaraeodd Adran y DU dros Fasnach Ryngwladol ran mewn 97 o’r 101 o fuddsoddiadau tramor uniongyrchol i Gymru y llynedd, a’r DU yw’r wlad sy’n parhau yn y trydydd safle’n fyd-eang o ran faint o fuddsoddiadau tramor y mae’n eu derbyn.

Mae’n fuddiol i Gymru a’r DU gael Undeb Ewropeaidd gref, sefydlog a ffyniannus fel ein cymydog agosaf. Er nad ydym yn cychwyn y trafodaethau Brexit ar ein gliniau, mae ef yn pregethu gwae Brexit, fel y clywsom gan ein cyfeillion ym Mhlaid Cymru hefyd. Wel, ni fydd unrhyw enillydd a chollwyr, dim ond dau enillydd neu ddau gollwr. Bydd unrhyw rwystrau newydd i fasnach a buddsoddiad yn Ewrop nid yn unig yn anghyfrifol yn wleidyddol ond yn beryglus yn economaidd, ac nid yn unig i Ewrop, ond i’r economi fyd-eang ehangach hefyd. Trwy 18 mlynedd o Lywodraeth Lafur Cymru, maent wedi cyflwyno’u hunain fel gwarcheidwaid cyfiawnder cymdeithasol. Ond po fwyaf y siaradent am y peth, y gwaethaf y mae pethau wedi mynd. Ar ôl gwario £0.5 biliwn ar eu prif raglen ar gyfer trechu tlodi, Cymunedau yn Gyntaf, maent yn awr yn ei dirwyn i ben yn raddol ar ôl methu lleihau prif gyfraddau tlodi yng Nghymru, fel y dywedodd y Sefydliad Bevan.

Mae Llafur wedi rhoi i Gymru y ganran uchaf o weithwyr nad ydynt ar gontractau parhaol; y lefelau uchaf o dangyflogaeth ar draws 12 gwlad a rhanbarth y DU; y lefelau ffyniant isaf y pen yn y DU; y ganran uchaf o weithwyr nad ydynt ar gontractau parhaol—rwyf wedi’i ddweud eto; cyfraddau uwch na lefelau’r DU o gyflogau isel, tlodi, tlodi plant a phlant sy’n byw mewn cartrefi di-waith yn hirdymor; canran uwch o blant sy’n byw mewn cartrefi di-waith yng nghymunedau mwyaf difreintiedig Cymru ac argyfwng cyflenwad tai gyda’r lefel gyfrannol isaf o wariant tai o gymharu ag unrhyw un o bedair gwlad y DU ers 1999, ac felly, y toriadau mwyaf yn niferoedd tai newydd, tai cymdeithasol a thai fforddiadwy ers 1999. Mae Llafur y DU, yn y cyfamser, yn nwylo grŵp teyrnged Trotsciaidd—dilynwyr ffwndamentalaidd ideoleg warthus a pheryglus o’r bedwaredd ganrif ar bymtheg. Ond mae Cymru wedi bod yn beilot iddynt ac yn rhybudd i bobl ar draws ein hynysoedd. Mae Llafur yn credu bod ganddynt hawl i reoli a dweud wrth y bobl beth sy’n dda iddynt. Ar y llaw arall, mae’r Ceidwadwyr Cymreig yn ceisio grymuso pobl a chymunedau, a gwneud pethau gyda hwy yn hytrach nag iddynt. Yn lle’r glymblaid o anhrefn a gynigir gan Corbyn a Carwyn, mae’r bobl angen arweinyddiaeth gref a chadarn Theresa May.