Part of the debate – Senedd Cymru am 3:40 pm ar 23 Mai 2017.
A gaf i ddiolch i Gareth Bennett am ei gwestiynau a’i sylwadau? Mae'n gwneud nifer o bwyntiau pwysig, a chroesawaf yn fawr y ddeiseb a gyflwynwyd gan Whizz-Kidz yn ymwneud â mynediad at gludiant cyhoeddus, gan ganolbwyntio'n benodol ar dacsis a cherbydau hurio preifat. Rhoddais dystiolaeth yn ddiweddar i'r Pwyllgor Deisebau, pryd yr amlinellais sut yr wyf yn disgwyl i newid gael ei ddarparu. Ac mae'r cynigion a amlinellir heddiw yn rhan o becyn o fesurau sydd â’r nod o wella profiad y teithwyr, yn enwedig ar gyfer plant anabl, teithwyr anabl, ond ar gyfer y cyhoedd yn gyffredinol yn ei gyfanrwydd.
Rwy'n mynd yn ôl at fy mhwynt cynharach bod y ddeddfwriaeth bresennol yn ddwy ganrif oed, ac, er bod newid technolegol yn wych ac y dylid ei gofleidio, mae angen i ni hefyd sicrhau bod deddfwriaeth yn dal yn gyfredol â newid technolegol yn ogystal. Mae Uber yn cynnig dewis a chyfleustra—nid oes unrhyw amheuaeth am hynny. Mae'n wasanaeth gwych ac yn gwmni newydd i’r farchnad. Ond, ni ddylai manteision Uber ddod gyda'r pris uchel o gamfanteisio ar yrrwyr, ac am y rheswm hwnnw mae angen i ni ddiweddaru'r ddeddfwriaeth. Mae'n gwbl hanfodol—nid yn unig ar gyfer teithwyr, ond ar gyfer gyrwyr hefyd.
Dylai safonau cenedlaethol fod yn berthnasol i holl yrwyr cerbydau, ac i bob cerbyd ar y ffyrdd, ni waeth a ydynt yn dacsis neu’n gabiau bychan, oherwydd dylai pob teithiwr ddisgwyl yr un cysondeb mewn gwasanaeth. Efallai fod llawer o bobl sy'n defnyddio tacsis a chabiau bychan nad ydynt yn gwybod y gwahaniaeth rhyngddynt, a'r gwahanol gyfundrefnau, y materion trwyddedu gwahanol. Fy marn i yw na ddylai fod angen i bobl gadw hynny mewn cof ac ystyried y gwahaniaethau hynny cyn mynd i mewn i gerbyd; dylent fod yn hyderus wrth fynd i mewn i dacsi neu gerbyd hurio preifat, gan wybod y byddant yn talu ffi deg, ac y byddant yn cael safon o wasanaeth sy'n gyson ar draws y fasnach.
Cododd yr Aelod y pwynt o safleoedd tacsis mewn gorsafoedd rheilffordd. Wrth gwrs, cyfrifoldeb Llywodraeth y DU yw’r seilwaith rheilffyrdd, gan gynnwys, mewn llawer o achosion, gorsafoedd trên. Ac rydym wedi dadlau'n gyson dros ddatganoli seilwaith yn hynny o beth, oherwydd ein bod wedi gweld seilwaith yng Nghymru yn cael ei danariannu’n hanesyddol. Wedi dweud hynny, yn yr ardaloedd hynny lle'r ydym yn cymryd cyfrifoldeb, megis yn ardal metro y de-ddwyrain, rheilffyrdd craidd y Cymoedd, byddem yn dymuno gweld darpariaeth gwasanaeth priodol mewn gorsafoedd newydd, os ydym yn mynd i ddenu buddsoddiad i gerbydau tacsi, cerbydau hurio preifat, ar gyfer beiciau, ac ar gyfer parcio hefyd. Rydym yn gweld y gwasanaeth tacsis a cherbydau hurio preifat fel bod yn hanfodol i weledigaeth o wasanaeth metro sy'n gwbl integredig, ac, felly, mae darpariaeth fel safleoedd tacsis yn gwbl hanfodol.
O ran teithwyr nad ydynt yn gallu cael mynediad i dacsis neu gerbydau hurio preifat, byddai’r newidiadau sydd wedi eu cynnig hefyd yn galluogi awdurdodau trwyddedu i gyfyngu ar nifer y trwyddedau a roddwyd, fel bod, mewn unrhyw ardal benodol, nifer priodol o gerbydau ar gael, gan weithio o bosibl ar sail ranbarthol, er mwyn sicrhau, ar sail drawsffiniol, y gall awdurdodau lleol ar draws rhanbarth fod yn ffyddiog gan wybod bod digon o yrwyr a digon o gerbydau ar gael ar gyfer y cyhoedd yn gyffredinol.