Diolch i chi am eich datganiad, Gweinidog. Mae genomeg wedi galluogi datblygiadau arloesol o ran ymchwil a’r ffordd y caiff meddygyniaeth ei defnyddio, ac rwy’n credu ei fod yn destun gobaith mawr i ni oll yn y dyfodol. Rydym ni i gyd yn ymwybodol o’r argyfwng sy'n wynebu pobl, oherwydd y gorddefnydd o wrthfiotigau a’r bacteria sy’n addasu’n dragwyddol i gynhyrchu arch-fygau yr ymddengys eu bod yn goroesi popeth. Mae dod o hyd i ddewisiadau eraill ar gyfer trin afiechydon a achosir gan facteria sy'n gwrthsefyll gwrthfiotigau yn dibynnu ar yr astudiaeth o enomeg bacterioffag. Bydd gallu sicrhau bod effeithlonrwydd a chryfder ein cyffuriau mor fawr â phosibl yn allweddol o ran gwneud y gorau o therapi cyffuriau. Felly, mae'r Ceidwadwyr Cymreig yn croesawu'r sylw pwyslais hwn ar faes meddygaeth fanwl, ac mae'r ymgynghoriad a'r strategaeth ddilynol wedi gosod ffiniau y gallwn archwilio sut y gallwn ddatblygu galluoedd Cymru i chwarae rhan hanfodol yn y gwaith o ddatblygu meddygyniaethau manwl yn unol â nhw.

Nawr, wrth astudio’r adroddiad, Ysgrifennydd Cabinet, mae gen i bedwar cwestiwn yr hoffwn eu gofyn i gael mwy o ymhelaethiad. Mae Blaenoriaeth 2 yn crybwyll gofynion seilwaith TG. Nawr, mae'n amlwg bod angen seilwaith cyfathrebu dibynadwy o ansawdd uchel i alluogi’r cyfleusterau hyn i ehangu ledled Cymru, ac nid yn unig mewn canolfannau trefol, yn enwedig os ydyn nhw’n mynd i fod yn gysylltiedig â phrifysgolion ac â gwahanol ganolfannau ymchwil mewn ysbytai. Felly, pa sicrwydd all Ysgrifennydd y Cabinet ei roi i ni y bydd pob cwr o Gymru yn cael ei gysylltu â rhwydwaith cyfathrebu cyflym fel y gallwn ni wir wneud y gorau o hyn? Yn fy etholaeth fy hun, mae gen i nifer o gwmnïau hynod arloesol sy'n darparu offer meddyginiaethol manwl i bedwar ban byd ac sydd wedi adeiladu busnesau sy'n gwneud yn eithriadol o dda, ond bu’n rhaid iddyn nhw wynebu'r her gyfathrebu dro ar ôl tro ar ôl tro i alluogi eu busnesau a'u cyfleusterau ymchwil, a'r cydweithrediad sydd ganddyn nhw gyda phartneriaid ledled y byd dyfu’n wirioneddol. Felly, dyna fyddai fy nghwestiwn pendant cyntaf.

Yn ail, mae'r strategaeth yn cydnabod bod setiau data mawr yn erfyn hanfodol a bod heriau o ran gwneud data’n ddienw. Mae hefyd yn sôn am yr angen i gael mynediad at samplau cleifion ac am yr integreiddio gyda SAIL. Pa brosesau, Ysgrifennydd Cabinet, sydd ar waith i ddiogelu data, i amddiffyn y claf a chyfrinachedd cleifion? Mae ymosodiadau seiber yn fygythiad cynyddol, ac rwy’n meddwl bod yn rhaid i ni fod yn ymwybodol o ddiogelwch. Rwy'n credu ei bod hi’n bwysig iawn, hefyd, i ni sicrhau bod cleifion yn gwbl sicr o ran gwybod os byddant yn cyflwyno unrhyw ran o'u triniaeth neu eu canlyniadau i gael eu dadansoddi yn y setiau data hyn, na fydd hynny’n cael ei ddefnyddio yn eu herbyn nhw na’u holynwyr, yn enwedig o ran hawliadau yswiriant, gan fod cwmnïau yswiriant bob amser eisiau gwybod beth yw hanesion genetig pobl, a’r holl ddiwydiant hwnnw sy’n tyfu ac yn dechrau esblygu. Felly, hoffwn i ddeall yr elfennau diogelwch yn iawn.

Ysgrifennydd Cabinet, pa gymorth ydych chi wedi ei roi ar waith i hyfforddi pobl yn y maes hwn yng Nghymru? Efallai y gallech chi amlinellu pa gamau sy'n cael eu cymryd gyda'r byrddau iechyd, gyda'r sefydliadau ymchwil a chyda'r prifysgolion i ennyn diddordeb mwy o’n pobl ifanc yn y maes hynod bwysig hwn sy’n tyfu’n gyson.

Yn olaf, yn yr adroddiad, mae'n sôn y

'Bydd achos busnes yn cael ei ddatblygu erbyn diwedd 2017' o ran lleoliad labordy genomeg.  Roeddwn i’n meddwl tybed pa gynnydd sydd wedi ei wneud yn hyn o beth.

Mae hwn yn faes ymchwil hynod gyffrous. Rwy’n croesawu'r datganiad yn llwyr, a byddwn yn eich annog chi, a byddwn eisiau eich cefnogi chi, i neilltuo cymaint o ymdrech ac arian ag y gallwn i'r maes hwn, gan fy mod i’n gwbl grediniol bod hon yn un ffordd nid un unig o ddiogelu ein hunain yn y dyfodol , ond o fynd i'r afael â'r anghydraddoldebau iechyd enfawr sydd gennym ni, nid yn unig yn ein gwlad ni, ond ledled y byd.