Diolch i Blaid Cymru am gyflwyno’r ddadl heddiw. Fel Aelodau’r Cynulliad mae angen i ni gefnogi mesurau effeithiol i hybu twf y Gymraeg, ac rydym ni yng ngrŵp UKIP yn cymeradwyo’r amcanion hynny. Gwrandewais ar sylwadau agoriadol Sian Gwenllian, ac rwy’n cytuno â hi fod angen i ni roi pwyslais ar ddiogelu’r Gymraeg yn ei chadarnleoedd: y syniad o roi camau ar waith i gadw swyddi yn yr ardaloedd hynny ac atal allfudo yn yr hyn a alwodd yn ardaloedd lle mae’r Gymraeg yn iaith cyfathrebu bob dydd. Ac wrth gwrs, roedd Adam Price yn pwysleisio’r agwedd economaidd ac roedd hefyd yn siarad am ranbarth gorllewin Cymru a thrin y rhannau gorllewinol o Gymru sy’n siarad Cymraeg fel endid ar wahân o bosibl mewn rhai ffyrdd o feddwl yn economaidd. Rwy’n credu y gallai fod rhywfaint o werth yn hynny. Felly, rwy’n meddwl bod yna ffyrdd cadarnhaol y gallwn annog y Gymraeg, a chredaf fod yr hyn roedd Adam a Sian i’w gweld yn ei bwysleisio am y rhanbarthau gorllewinol yn ganolog i’r mater, rwy’n credu bod hynny’n wir, fy hun. Wrth gwrs, mae yna beryglon pan fyddwch yn ceisio trosglwyddo polisïau drwy Gymru gyfan ac rwy’n credu bod problemau posibl pan fyddwch yn crybwyll gorfodaeth.

Felly, os cyfeiriwn at yr enghraifft ddiweddar y buom yn ei thrafod ychydig wythnosau yn ôl ynglŷn â saga ysgol Llangennech, roedd digon o dystiolaeth fod y rhan fwyaf o’r gymuned yno yn erbyn y cynnig i droi ysgol gynradd ddwy ffrwd yn ysgol cyfrwng Cymraeg. Nawr, gallech ddadlau, fel y gwnaeth Simon Thomas ar y pryd, fod y penderfyniad i wneud hynny’n cydymffurfio â Chynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg Cyngor Sir Caerfyrddin ei hun, ond gallech nodi hefyd nad oedd y cynllun, o ran y modd y câi ei gymhwyso yn Llangennech, i’w weld â llawer o fandad lleol y tu ôl iddo. Rydym yn sôn am leoliaeth yn y lle hwn, ac nid oedd yn ymddangos fel pe bai llawer o leoliaeth yn yr hyn a oedd yn digwydd yn Llangennech. Felly, rwy’n meddwl weithiau, pan fydd yna orfodaeth, fod mesurau’n gallu bod yn wrthgynhyrchiol mewn gwirionedd.

Soniodd rhywun yma ddoe pan oeddem yn siarad am drethu—credaf mai Huw Irranca-Davies a wnaeth—fod yn rhaid inni fod yn ofalus iawn fel deddfwyr i beidio â chreu canlyniadau anfwriadol. Trwy geisio gwthio ysgolion cyfrwng Cymraeg drwy rym, rwy’n credu y gallech weithio weithiau yn erbyn targed o greu 1 filiwn o siaradwyr Cymraeg. Cafodd yr agwedd hon ei chydnabod gan AS Llanelli, Nia Griffith, pan fynegodd ei hofn pe bai’r ysgol dan sylw yn troi’n ysgol cyfrwng Cymraeg, y gallai llawer o rieni fynd ati’n syml i fynd â’u plant i ysgol cyfrwng Saesneg, hyd yn oed os oedd hyn yn golygu symud cartref. Byddai hyn yn tueddu i drechu pwrpas cynyddu cyfranogiad yn y Gymraeg. Felly, efallai fod Nia Griffith, yn yr achos hwn, wedi nodi’r canlyniad anfwriadol posibl.

Felly, i grynhoi, rwy’n cytuno â’r syniadau economaidd am yr ardaloedd gorllewinol, ond rwy’n meddwl, fel egwyddor gyffredinol, fod angen i ni sicrhau bod y cyfle i siarad Cymraeg ar gael i’r rhai sy’n dymuno gwneud hynny, ond y gallai gorfodi Cymraeg ar bobl nad ydynt eisiau gwneud hynny fod yn wrthgynhyrchiol o bosibl.