6. 6. Datganiad: Ynni

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:20 pm ar 26 Medi 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lesley Griffiths Lesley Griffiths Labour 5:20, 26 Medi 2017

(Cyfieithwyd)

Diolch i David Melding am groesawu'r datganiad a hefyd am ei gwestiynau. Roeddwn yn glir iawn i swyddogion fy mod eisiau targedau uchelgeisiol, ond cyraeddadwy. Rwyf yn clywed yr hyn a ddywedwch am yr Alban, ac rwy'n amlwg yn sylweddoli bod ganddynt darged o 1 GW o gynhyrchu mewn perchenogaeth leol, er enghraifft, erbyn 2020, a'n targed ni yw 2030. Ond ni chredaf y gallwch chi ein cymharu ni, a chredaf eich bod wedi cyfeirio at hynny. Ni allwch gymharu'r Alban yn uniongyrchol â ni: mae ganddyn nhw fwy o dir; mae ganddyn nhw fwy o adnoddau ynni adnewyddadwy nag sydd gennym yng Nghymru. Ond rwy'n credu ei bod yn iawn fod gennym y targedau hynod uchelgeisiol hyn i sicrhau bod y trawsnewidiad hwn yn cyflymu nawr. Rwy'n credu bod cytundeb Paris wedi canolbwyntio meddwl pawb. Gwn, cyn Cynhadledd y Pleidiau 23 yn Bonn, a gynhelir ym mis Tachwedd, bod ynni, ac ynni adnewyddadwy, yn mynd i fod yn un o'r prif bwyntiau trafod.

Cyfeiriasoch at y berchenogaeth gymunedol, ac rydym wedi bod yn cefnogi'r sector ynni adnewyddadwy cymunedol ers sawl blwyddyn bellach. Rwy'n credu iddo ddechrau yn ôl yn 2010, ond, unwaith eto, mae angen inni barhau i wneud hynny, ac mae angen inni wneud mwy o ymdrech. Rwy'n credu yn y trafodaethau yr wyf wedi'u cael gyda datblygwyr masnachol, er enghraifft, eu bod yn croesawu'r cyfle i fwrw ymlaen â phrosiectau newydd mewn partneriaeth â chymunedau lleol. Felly, byddaf yn ymgynghori, rwy'n gobeithio gwneud hynny cyn diwedd eleni, i gychwyn y broses honno.

Cyfeiriasoch at wres nad yw'n rhan o'n targed, a soniais yn fy sylwadau agoriadol ein bod wedi gweithio gyda sefydliadau arbenigol i ddatblygu ein syniadau o gwmpas y targedau ynni. Mae Pwyllgor y DU ar Newid Hinsawdd wedi adolygu ein papur tystiolaeth gan gymheiriaid ac maent yn hynod o fodlon â'n dull ni o weithredu. O'r trafodaethau hynny penderfynwyd na ddylai'r targed gynnwys gwres. Ond, wrth gwrs, wrth i ni edrych ar drafnidiaeth yn enwedig yn defnyddio mwy o drydan, a gwres yw prif ddefnydd trydan yng Nghymru, mae angen inni sicrhau bod ein polisi'n gywir. Fel y soniais yn fy sylwadau agoriadol, byddaf yn gyrru hynny ymlaen.

O ran pŵer llanw, mae'n hollbwysig ein bod yn gwybod beth fydd Llywodraeth y DU yn ei wneud ar Hendry. Nid wyf yn cyfeirio at unrhyw brosiect penodol, oherwydd, yn amlwg, mae gennyf gyfrifoldebau cynllunio hefyd. Ond, rwy'n ysgrifennu at Lywodraeth y DU yn gyson, ac rwy'n dal i gael ymatebion yn dweud, 'Ymhen amser,' sy'n golygu dim i mi. Adroddodd Hendry ym mis Ionawr. Ysgrifennais ddiwethaf at Richard Harrington, sef y Gweinidog sy’n gyfrifol ers yr etholiad, fis yn ôl—rwy’n dal i aros am ateb—yn gofyn am linell amser, oherwydd rwy'n credu ei fod yn bwysig iawn ein bod ni'n gwybod beth yw safbwynt Llywodraeth y DU ar hyn. Clywsoch y Prif Weinidog yn dweud yn ystod y cwestiynau heddiw ei fod yn bryderus iawn nad yw bellach yn mynd rhagddo, ond rwyf am sicrhau’r Aelodau fy mod yn pwyso ar Lywodraeth y DU, a byddai unrhyw gymorth y gall unrhyw un ei roi i mi o'r meinciau gyferbyn yn cael ei werthfawrogi’n fawr iawn.