A gaf i ddiolch i Llyr Gruffydd am ei ddatganiad a'i gwestiynau? Roedd, ‘Rydym yn cytuno eich bod chi'n gwneud hyn, ond—’, rwy'n amau, yn ceisio betio bob ffordd efallai o ran—. Dydw i ddim mewn sefyllfa i fetio bob ffordd. Mae’n rhaid imi wneud penderfyniad, ac rwyf wedi gwneud y penderfyniad hwnnw er budd gorau'r system arholi gyfan, er mwyn i ni allu cael hyder y cyhoedd a hyder cyflogwyr yn ein system, ac mewn ffordd yr wyf i o’r farn a fydd er budd gorau plant unigol. Mae gen i lawer iawn o hyder yn Cymwysterau Cymru. Roedd cefnogaeth drawsbleidiol ar gyfer sefydlu rheoleiddiwr annibynnol ar system arholiadau Cymru, ar ôl y ffiasgo ychydig o flynyddoedd yn ôl, y byddwch chi'n gyfarwydd iawn ag ef. Ac felly, mae’n briodol pan fo rheoleiddiwr annibynnol ein system arholiadau yn ysgrifennu adroddiad, yn gwneud argymhellion, eu bod wir yn cael eu hystyried o ddifrif.

Ond rydych chi'n iawn, mae Cymwysterau Cymru eu hunain yn cyfaddef yn yr adroddiad bod eu hymchwil yn gyfyngedig, a dyna pam y byddaf yn comisiynu rhagor o ymchwil ynghylch y maes penodol hwn, a fydd yn helpu i lywio ein canllawiau yn y dyfodol, ynghylch pa bryd y bydd cofrestru’n gynnar yn briodol. A byddwn yn datgan eto, ar gyfer rhai plant, mai cofrestru’n gynnar yw'r penderfyniad cywir. Ar gyfer y plant hynny, er enghraifft, a allai fod mewn perygl o ymddieithrio o'r ysgol, a pheidio â bod yn yr ysgol erbyn mis Mehefin ym mlwyddyn 11, efallai mai’r gallu i sefyll mathemateg a Saesneg ym mis Tachwedd fyddai’r penderfyniad cywir. Ar gyfer plant, er enghraifft, sydd yn arbennig o ddawnus ym maes mathemateg, mae’n debygol iawn mai gallu cofrestru’n gynnar, gan ganiatáu iddynt fynd ymlaen i astudio ar gyfer mathemateg pellach, fydd y penderfyniad cywir. Ond gadewch imi ddweud wrthych chi, hyd yn oed wrth edrych ar y rhai hynny sy'n cyflawni graddau da mewn mathemateg, nid yw nifer sylweddol o'r plant hynny yn mynd ymlaen i astudio mathemateg eto yn eu gyrfa ysgol ar lefel uwch. Ac mae hynny'n gyfle a gollwyd—o ddifrif.

A gaf i fod yn gwbl glir, i'r bobl hynny a ddywedodd ei bod yn dweud yn yr adroddiad, drwy newid mesur atebolrwydd yr ysgol, ein bod yn ei hanfod yn gwahardd cofrestru’n gynnar— nid ydym yn gwahardd cofrestru’n gynnar. Os yw'r ysgol o'r farn ei bod er budd gorau’r disgybl —ac, fel y gwnaethoch ddweud, siawns bod hynny yr un fath â bod er budd gorau'r ysgol—mae gan ysgolion yr hyblygrwydd i gofrestru myfyrwyr pan fyddant o’r farn bod hynny’n briodol. Y cyfan sy'n newid yw’r modd yr ydym ni’n cynnwys hyn yn ein mesurau atebolrwydd.

A gofynnodd yr Aelod y cwestiwn: sut mae hyn yn cyfrannu at ddiwygio atebolrwydd yn ehangach? Bydd yr Aelod yn ymwybodol o'm datganiad ysgrifenedig, yn gynharach y tymor hwn, yn rhan o'n trefniadau pontio; mae'r datganiad hwn heddiw yn rhan arall o'r trefniadau pontio hynny. Ac rwy'n gwybod ei fod yn ddarllenydd brwd o ‘Addysg yng Nghymru: Cenhadaeth ein cenedl’, sy'n datgan yn glir iawn, y byddwn, erbyn y flwyddyn nesaf, wedi cytuno ar set newydd o fesurau atebolrwydd ysgol gyda'r sector, ac erbyn yr adeg hon y flwyddyn nesaf, byddwn hefyd wedi cytuno ar set gyfan o fesurau atebolrwydd, ac rwy'n bwriadu cyhoeddi cerdyn adrodd ar addysg yng Nghymru.

Felly, nid yw hyn yn ymwneud â newid atebolrwydd ar gyfer ysgolion, mae'n ymwneud â datblygu system atebolrwydd ar gyfer y system addysg gyfan, ac amlinellir yr amserlen yn ‘cenhadaeth y genedl’.

O ran rhannu costau, mae hwn yn bryder mawr i mi. Fel y dywedais yn fy ateb i Paul Davies, rwy’n ymfalchïo, ac mae'r weledigaeth yn ‘cenhadaeth ein cenedl’ yn system sy'n seiliedig ar ddwy egwyddor sef cydraddoldeb a rhagoriaeth. Ac ni allwn gael tegwch os bydd rhai pobl yn cael rhoi cynnig ar arholiadau dro ar ôl tro oherwydd bod eu rhieni yn gallu talu am hynny. A byddaf yn defnyddio'r holl bwerau sydd gennyf, a'r holl ddulliau yr wyf yn gallu dylanwadu arnynt, i sicrhau nad yw hynny yn digwydd yn ysgolion Cymru. Ni allaf fod yn fwy clir na hynny, Llyr.