Part of the debate – Senedd Cymru am 3:38 pm ar 17 Hydref 2017.
Hoffwn ddiolch i Ysgrifennydd y Cabinet am eich datganiad heddiw. Ac fel cyn-athro ysgol uwchradd fy hun, rwy’n cytuno'n llwyr fod hwn yn fater cymhleth, ac nad oes un dull o gofrestru ar gyfer TGAU sy'n addas i bawb. Mae’n rhaid inni sicrhau bod disgyblion yn cael amser i gyflawni eu potensial llawn, nid eu cofrestru'n gynnar, a'u hannog i fancio gradd is nag y gallent fod wedi ei chyflawni ar ôl cwblhau eu hastudiaethau dros ddwy flynedd.
Rwy'n cydnabod y broblem o flinder arholiadau hefyd. Gall lefelau straen godi ymysg llawer o ddisgyblion sy'n sefyll amrywiol fodiwlau TGAU trwy gydol blwyddyn 10 a blwyddyn 11. Rwyf hefyd yn cydnabod bod athrawon yng nghyfnod allweddol 4 yn addysgu ar gyfer y prawf yn gyson. Rwy’n cytuno y bydd y diwygiadau hyn yn rhoi'r amser a'r cyfle i athrawon gyflwyno cwricwlwm eang a chytbwys.
Ond, Ysgrifennydd y Cabinet, gwnaethoch chi ddweud bod cofrestru’n gynnar yn gallu bod yn fuddiol iawn i'n disgyblion mwyaf galluog, gan ganiatáu iddynt ledaenu'r llwyth gwaith sy'n gysylltiedig â'u hastudiaethau, a chyflawni rhai cymwysterau yn gynnar, cyn symud ymlaen i ganolbwyntio ar rai eraill. Rwy'n falch y bydd ysgolion yn cael eu hannog i greu dulliau sy'n cael eu teilwra ar gyfer yr unigolyn, ond fy nghwestiwn yw: sut y caiff hyn ei fonitro? Mae hefyd yn cyd-fynd â chyngor Estyn, sef bod angen i ni wneud mwy i herio ein disgyblion mwyaf galluog yng Nghymru. Felly, sut y bydd Llywodraeth Cymru yn gwneud yn siŵr nad yw ysgolion yn annog y rhai hynny a allai gael gradd dda yn gynnar i beidio â gwneud hynny gan eu bod yn ofni y gallai methu wrth gofrestru’n gynnar effeithio ar berfformiad yr ysgol neu gyllideb yr ysgol?