10. A wnaiff y Prif Weinidog gadarnhau mai polisi Llywodraeth Cymru yw peidio â chaniatáu unrhyw ddatblygiadau cloddio glo brig newydd yng Nghymru? OAQ51261

Byddwn yn ymgynghori ddechrau'r flwyddyn nesaf ar welliannau i 'Polisi Cynllunio Cymru' i atal datblygiadau glo brig newydd yng Nghymru.

Diolchaf i'r Prif Weinidog am y cadarnhad yna oherwydd, Prif Weinidog, rydym ni wedi gweld nifer o achosion lle mae cwmnïau yn y diwydiant glo brig wedi methu ag anrhydeddu eu rhwymedigaeth i adfer safleoedd, naill ai'n rhannol neu'n gyfan gwbl, ar ôl i weithgareddau ddod i ben. Mae'n ymddangos yn anhygoel, felly, y caniatawyd i'r cwmni a oedd yn berchen yn flaenorol ar safle glo brig Ffos-y-frân ym Merthyr i ddileu ei warant o tua £15 miliwn gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful. Yn ei le, sefydlodd y Cyngor gyfrif ysgrow, y bydd disgwyl i'r perchnogion dalu i mewn iddo, gan gyfnewid i bob pwrpas swm o arian pendant am un sy'n dibynnu ar effeithiolrwydd y cwmni newydd. A all y Prif Weinidog daflu unrhyw oleuni ar yr hyn sy'n ymddangos fel penderfyniad rhyfeddol?

Na allaf. Mae'n fater i Gyngor Merthyr, wrth gwrs. Nhw sydd â'r cyfrifoldeb am orfodi cynllunio. Rwyf i wedi gweld—nid Ffos-y-frân—ond rwyf i wedi gweld achosion mewn mannau eraill, lle mae cloddio glo brig wedi gorffen, a safleoedd yn dal i fod heb eu hadfer. Mae hynny oherwydd, yn fy marn i, problem gyda'r bondiau yr oedd yn ofynnol i gwmnïau eu cynhyrchu yn y dyddiau pan breifateiddiwyd glo. Gosodwyd cyfyngiad, os rwy'n deall yn iawn, ar y bondiau yr oedd yn ofynnol iddyn nhw eu gosod, ac nid yw'r bondiau hynny'n ddigonol i dalu am adfer y tir mewn rhai achosion. Mae honno'n broblem hanesyddol, ond mater i Gyngor Merthyr yw esbonio. Nid wyf yn ymwybodol o'r amgylchiadau o ran pam maen nhw wedi gwneud y penderfyniad y maen nhw wedi'i wneud.