8. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am gynlluniau datblygu lleol yng Ngogledd Cymru? OAQ51338

Mae pum cynllun datblygu lleol wedi’u mabwysiadu yn y gogledd, ac mae disgwyl i'r ddau awdurdod arall—sef Wrecsam a sir y Fflint—fabwysiadu eu cynlluniau nhw erbyn y flwyddyn 2020.

Wel, mae hi yn bum mlynedd erbyn hyn ers i'r Arolygiaeth Gynllunio fynnu bod Wrecsam, neu wrthod cynnig cynllun datblygu lleol Wrecsam, a hefyd ddweud wrth sir Ddinbych a Chonwy nad oes digon o dai yn eu cynlluniau datblygu nhw. Roedd y penderfyniad hwnnw, wrth gwrs, wedi'i seilio ar ragolygon poblogaeth gan y Llywodraeth, ond erbyn hyn, wrth gwrs, mae'r cyfrifiad wedi dangos i ni fod y rhagolygon hynny yn wallus ac nad oedd angen cynyddu y nifer o dai yn y cynlluniau datblygu hynny. Yn wir, mae'n debyg bod cynllun datblygu lleol gwreiddiol Wrecsam yn reit agos ati o safbwynt y niferoedd, ond mae'r gost o orfod ailgynnal cynllun datblygu lleol, yn Wrecsam yn unig, wedi bod dros £200,000. Felly, pwy, yn eich barn chi, a ddylai fod yn digolledu cyngor Wrecsam am y broses yna ac am eu gorfodi nhw i fynd yn ôl a rhedeg proses a oedd yn amlwg yn ddiangen, a oedd yn wallus, ac a oedd yn wastraff amser llwyr?

Wel, mae yna broses, yn ôl yn gyfraith, sydd yn rhaid ei dilyn. Mae'n rhaid i mi ddweud, wrth gwrs, os cofiaf i'n iawn, ei bod hi'n bosib i awdurdodau lleol ddod â'u ffigyrau eu hunain ymlaen ynglŷn â thai os maen nhw'n meddwl bod y targed maen nhw wedi'i gael gan Lywodraeth Cymru yn anghywir. Roedd hynny'n wir ar un adeg; rwy'n dal i gredu ei fod e'n wir nawr. Ond, wrth gwrs, nawr mae Wrecsam mewn sefyllfa lle, os deallaf i'n iawn, maen nhw'n targedu gwanwyn 2019 er mwyn mabwysiadu'r cynllun ei hun. Mae e'n hollbwysig, wrth gwrs, fod cynlluniau gan awdurdodau lleol.

Mae Llyr yn gwbl gywir i godi hyn, oherwydd mae gennym ni broblemau yn Aberconwy erbyn hyn o ganlyniad i bolisi eich Llywodraeth ynghylch nodyn cyngor technegol 1, lle mae swyddogion cynllunio yn dehongli bod gan y TAN 1 hwnnw bwysoliadau llawer cryfach nag unrhyw un o'r nodiadau cyngor technegol eraill. Mae gennym ni geisiadau sy'n cael eu cyflwyno nawr ar dir nad yw hyd yn oed yn ein CDLl, sy'n gwneud y ffaith fod Cyngor Conwy wedi adneuo ei CDLl gyda Llywodraeth Cymru yn destun sbort. Hoffwn ofyn i chi, Prif Weinidog, a wnewch chi edrych ar hyn? Oherwydd mae wir yn effeithio ar yr ychydig safleoedd maes glas sydd gennym yn weddill, ac a dweud y gwir, mae datblygwyr yn ceisio bancio tir erbyn hyn, sy'n anfanteisiol i gymunedau lleol. Nid yw'r gwasanaethau iechyd gennym ni. Nid yw'r cyfleusterau addysg gennym ni, ac nid oes lleoedd yn yr ysgolion. Mae'r holl beth yn llanast, ac rwy'n gofyn i chi, fel eich cyfrifoldeb chi fel Prif Weinidog, i ystyried hyn o ddifrif ac efallai rhoi rhai ffyrdd ymlaen i'r Siambr hon eich bod chi'n mynd i newid pethau o ran y pwysoliadau a roddwyd i TAN 1.

Wel, mae TAN 1 yn cael ei ystyried ar hyn o bryd, ond, mae'n rhaid i mi ddweud, materion i'r cyngor yw'r rhain i raddau helaeth. Os oes ceisiadau cynllunio sy'n cael eu cyflwyno ar dir lle nad yw'r tir hwnnw wedi ei ddyrannu ar gyfer y defnydd penodol hwnnw yn y CDLl, nid yw'r cyngor o dan unrhyw rwymedigaeth i roi caniatâd cynllunio. Mae'n rhaid i'r cynghorau gymryd cyfrifoldeb eu hunain am y penderfyniadau y maen nhw'n eu gwneud, ond, fodd bynnag, fe wnaeth hi grybwyll TAN 1, ac mae'r Gweinidog yn fy hysbysu bod TAN 1 yn cael ei archwilio ar hyn o bryd.