2. Pa drafodaethau y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'u cynnal ynghylch rôl hawliau dynol yn neddfwriaeth Cymru? OAQ51334

Bydd yr Aelodau'n ymwybodol fod fy nghyngor yn gyfreithiol freintiedig. Fodd bynnag, bydd yr Aelodau hefyd yn ymwybodol fod Deddf Hawliau Dynol 1998 wedi ei hymgorffori'n elfen sylfaenol o'r setliad datganoli, drwy Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006, ac o ganlyniad, mae'n effeithio ar ddeddfwriaeth a wnaed gan y Cynulliad a chan Weinidogion Cymru.

Diolch am eich ateb, Gwnsler Cyffredinol. Yn gyntaf, a gaf fi eich llongyfarch, yn amlwg, ar eich penodiad yn Gwnsler Cyffredinol, a dymuno'n dda i chi gyda'ch gwaith yn y dyfodol?

Gwyddom fod gan Gymru hanes balch o ymgorffori hawliau dynol yn ein deddfwriaeth, ein polisïau a'n gweithredoedd, ond rydym yn wynebu cryn ansicrwydd wrth i'r DU negodi i adael yr Undeb Ewropeaidd. A wnewch chi ystyried pa gamau pellach y gall Llywodraeth Cymru eu cymryd i sicrhau bod hawliau dynol yn parhau i fod yn ganolog yng nghyfraith Cymru?

Diolch i'r Aelod am ei chwestiwn pellach, ac am hyrwyddo materion hawliau dynol yn gyffredinol. Fel y gŵyr, mae'r Ddeddf hawliau dynol yn effeithio ar Weinidogion Cymru a'r Cynulliad mewn dwy ffordd uniongyrchol iawn. Yn gyntaf, maent yn awdurdodau cyhoeddus at ddibenion y Ddeddf, sy'n golygu na allant weithredu mewn ffordd sy'n anghydnaws â hawliau'r confensiwn, ac mae Bil Cynulliad y tu allan i gymhwysedd deddfwriaethol os yw'n anghydnaws â'r hawliau hynny. Mae'r Cynulliad, o bryd i'w gilydd, wedi deddfu'n rhagweithiol i adlewyrchu hawliau dynol, gan gynnwys mewn perthynas â Chonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn.

Mae'n holi ynghylch safbwynt Llywodraeth Cymru ynglŷn â hyn. Dywedodd y Prif Weinidog yn glir iawn, yn ei gyngor i Bwyllgor Dethol Tŷ'r Arglwyddi ar yr UE yn 2015, a dyma yw barn y Llywodraeth o hyd, ei bod yn llwyr wrthwynebu unrhyw ddiddymiad a argymhellwyd yn flaenorol o'r Ddeddf hawliau dynol. Soniodd Llywodraeth y DU yn fyr ei bod yn rhoi'r cwestiwn hwnnw i'r naill ochr nes ei bod yn gliriach beth oedd yn digwydd o ran gadael yr EU, ond dywedasant y byddent yn dychwelyd at y cwestiwn bryd hynny.

Yng nghyd-destun Brexit, sef yr hyn y cyfeiria ei chwestiwn ato'n benodol, mae Llywodraeth Cymru wedi bod yn glir o ran ei safbwynt na ddylai'r ffaith bod y DU yn gadael yr UE arwain, mewn unrhyw ffordd, at wanhau'r amddiffyniadau i hawliau dynol. Am y rheswm hwnnw, ceir pryder fod y Bil ymadael â'r UE yn gwneud darpariaethau i atal siarter hawliau sylfaenol yr UE rhag bod â grym cyfreithiol yn y DU. Mae'r siarter yn darparu amddiffyniadau i hawliau dynol o fewn cwmpas cyfraith yr UE, a'n safbwynt cyson ni yw y dylai Bil y DU gadw hynny'n rhan o'r corff o gyfreithiau sy'n deillio o'r DU a ddaw i rym yn y wlad hon wrth adael.

Dylem fod yn falch o'n cefnogaeth i hawliau dynol yn y lle hwn. Dylem fod yn falch o gyfraniad y DU i'r gwaith o adeiladu seilwaith hawliau dynol yn rhyngwladol, ac yn benodol, y cyfraniad a wnaed gan gyfreithwyr Cymru wrth sefydlu'r confensiwn pan y'i crëwyd.