Ysgrifennydd y Cabinet, diolch i chi am eich ateb. Fel chi a phawb arall yn y Siambr hon, cawsom ein harswydo a'n dychryn gan y cyhuddiadau o gam-drin gan fynach ar Ynys Bŷr a ddaeth i'r amlwg yn ystod yr wythnosau diwethaf. Hyd yn hyn, mae un ar ddeg o fenywod wedi dweud eu bod wedi dioddef cam-drin gan y Tad Thaddeus Kotik pan oeddent yn blant, ac wrth gwrs mae pob un ohonynt yn dioddef canlyniadau gydol oes o ganlyniad i'r cam-drin hwnnw. Yn wir, mae un o'r menywod hynny'n honni bod ail berson wedi ei cham-drin ar yr ynys honno. Ni wyddom pwy yw'r person hwnnw na ble maent mewn gwirionedd, a gwyddom y gallai achosion eraill ddod i'r amlwg hefyd, a buaswn innau hefyd yn annog pobl i roi gwybod am eu pryderon.

Rydym hefyd yn gwybod bod honiadau o gam-drin, wrth gwrs, wedi eu dwyn i sylw'r abad yn Abaty Bŷr yn ôl ym 1990 ond ni roddwyd gwybod amdanynt i'r heddlu ar y pryd, ac ers y dyddiad hwnnw, gwyddom fod troseddwr rhyw, Paul Ashton, wedi cuddio ar Ynys Bŷr am gyfnod o saith mlynedd yn ceisio osgoi cyfiawnder. Ac mae'n rhaid i mi ddweud, rwy'n credu bod yr holl beth yn drewi. Mae'n drewi o ymdrech fwriadol i guddio'r gwir am gamdriniaeth gan glerigwyr ar yr ynys honno, ynys y bydd plant ifanc yn ymweld â hi'n aml, man a ddylai fod yn ddiogel ac nad yw wedi bod yn ddiogel yn y gorffennol. Ac rwy'n credu ein bod angen atebion. Rydym angen atebion o ran pwy sy'n gwybod beth, pryd, a pham na roddodd yr abaty wybod i'r heddlu am bethau pan ddylent fod wedi gwneud hynny yn syth ar ôl cael gwybod. Rydym hefyd angen gwybod pa bryd y daeth adran gwasanaethau cymdeithasol Sir Benfro i wybod am yr honiadau hyn a pha gamau gweithredu y maent wedi'u cymryd yn y gorffennol, os o gwbl, i amddiffyn plant ifanc sy'n ymweld â'r ynys honno.

Mae hyn yn codi arswyd arnaf a chredaf y buasai'n ddoeth gofyn i chi drefnu ymchwiliad annibynnol i'r hyn a ddigwyddodd, oherwydd mae angen i ni ddysgu gwersi, ac mae angen i ni fod yn hyderus yn awr, yn arbennig o ystyried nad ydym yn gwybod pwy yw'r ail berson hwn, fod plant ifanc yn ddiogel wrth ymweld â'r ynys honno yn y dyfodol. Mae teithiau ysgol yn digwydd o hyd, Ysgrifennydd y Cabinet, ac mae angen i ni fod yn siŵr fod y plant hynny'n cael eu hamddiffyn rhag camdriniaeth.