5. Cynnig o dan Reol Sefydlog 17.2 i roi cyfarwyddiadau i'r Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:31 pm ar 29 Tachwedd 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 4:31, 29 Tachwedd 2017

(Cyfieithwyd)

Na, nid wyf yn derbyn hynny, mewn gwirionedd, ac ni fuaswn yn derbyn hynny pe bawn wedi fy nghyfeirio at y pwyllgor safonau ychwaith. Y pwynt am y broses hon yw y gellid ei chymhwyso i unrhyw Weinidog, lle y bo'n briodol, ond ni fuasai modd cymhwyso'r weithdrefn a argymhellir yn y cynnig ger ein bron i neb ond y Prif Weinidog.

Nid yw'r cod yn rhagnodi cwmpas, fformat na dull o gynnal unrhyw ymchwiliad y gellid gofyn i'r cynghorydd ei gynnal. Mater i'r cynghorydd yw penderfynu sut i weithredu ar faterion a gyfeiriwyd gan y Prif Weinidog, fel sy'n wir yn Senedd yr Alban.

Dros yr wythnosau nesaf, bydd panel o sawl cynghorydd cymwys a phrofiadol yn cael ei benodi i gyflawni'r gwaith hwn, yn unigol neu gyda'i gilydd, ar gyfer unrhyw achosion a gyfeirir yn y dyfodol. Yn y cyfamser, mae James Hamilton, cynghorydd annibynnol cyfredol Llywodraeth yr Alban, wedi derbyn atgyfeiriad uniongyrchol gan y Prif Weinidog mewn perthynas â honiadau a wnaed ei fod wedi torri cod y gweinidogion. Mae'r gwelliant y mae Llywodraeth Cymru wedi'i gyflwyno i'r cynnig gerbron y Cynulliad Cenedlaethol heddiw yn cydnabod yn llwyr y camau rydym wedi'u cymryd i gryfhau cod y gweinidogion ar gyfer y dyfodol, ac i ddechrau ymchwiliad annibynnol ar unwaith i'r honiadau hyn.

Bydd yr ymchwiliad hwn yn edrych ar y materion sydd wedi'u gwyntyllu yn y Siambr hon ac yn y cyfryngau dros yr ychydig wythnosau diwethaf, a bydd yn penderfynu a yw'r Prif Weinidog wedi torri cod y gweinidogion. Byddwn yn sicrhau bod y Cynulliad Cenedlaethol, drwy gyfrwng y Pwyllgor Craffu ar Waith y Prif Weinidog, yn cael copi o adroddiad Mr Hamilton. Bythefnos yn ôl, gofynnodd arweinydd y Ceidwadwyr Cymreig, sydd wedi gofyn heddiw i bwyllgor y Cynulliad Cenedlaethol edrych ar yr honiadau hyn, i'r Prif Weinidog a'r Ysgrifennydd Parhaol benodi trydydd parti diduedd i ymchwilio.