8. Dadl Plaid Cymru: Cyllideb Llywodraeth y DU a Chymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 7:10 pm ar 29 Tachwedd 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Reckless Mark Reckless Conservative 7:10, 29 Tachwedd 2017

(Cyfieithwyd)

Cytunaf â Nick Ramsay. Credaf y dylai pawb ohonom sirioli. Credaf fod Adam Price yn edrych ychydig gormod ar y rhagolwg negyddol a gawsom gan y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol. Mae cynnig Plaid Cymru'n cyfeirio at gyhoeddiad cyllideb Llywodraeth y DU ynglŷn ag adolygiadau ar i lawr ar gyfer twf economaidd a chynhyrchiant. Ond wrth gwrs, y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol annibynnol sydd wedi cyflwyno'r newidiadau hynny i'w rhagolwg economaidd, ac rwy'n credu bod y Canghellor yn ei araith ar y gyllideb yn fwy optimistaidd ynglŷn â beth oedd yn mynd i ddigwydd i gynhyrchiant a thwf yn y DU.

Rwy'n credu y dylem edrych ar hyn a fu'n digwydd i'r diffyg eleni. Mae wedi bod yn gostwng gryn dipyn yn gynt na'r disgwyl. Yr unig reswm na ragwelir y bydd yn parhau yw bod y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol, o fod wedi bod yn rhagweld ers y 10 mlynedd diwethaf fod cynhyrchiant yn mynd i ddychwelyd at ei duedd flaenorol, fel pe bai'n meddwl, 'O, nid ydym wedi bod yn hollol iawn ynglŷn â hynny dros y 10 mlynedd diwethaf, felly gadewch i ni ei newid a rhagdybied, mewn gwirionedd, nad yw'n mynd i fod yn dda iawn o gwbl.' Ac rwy'n ofni bod y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol yn gwneud y newid hwn i'w rhagolwg ar yr adeg anghywir yn y cylch economaidd, ac yn union fel y bu'n anghywir ynglŷn â chynhyrchiant yn cynyddu'n fawr dros y 10 mlynedd diwethaf, mae'n mynd i fod yn anghywir yn awr wrth feddwl bod y rhagolygon yn mynd i fod mor wael ag y maent yn ei awgrymu. Ac rwy'n dweud hynny am bedwar rheswm. Yn gyntaf, mae cynhyrchiant wedi cynyddu'n sylweddol mewn gwirionedd, a hynny yn ôl y ffigurau diweddaraf yn unig. Roedd y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol yn dynodi, fis neu ddau yn ôl, rwy'n credu, ei bod yn mynd i adolygu ei hamcangyfrifon i lawr, ac mae wedi parhau â hynny, er gwaethaf, o leiaf—nid wyf eisiau rhoi gormod o bwyslais ar ddata un chwarter, ond gwelsom gynnydd mawr sydyn yn y trydydd chwarter. Ac os gwelwn hynny'n parhau, hyd yn oed am chwarter neu ddau arall, bydd yn ei gwneud yn anodd iawn cyrraedd ffigurau'r Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol ar gyfer y flwyddyn neu ddwy nesaf.

Buaswn yn pwysleisio hefyd, dros y 10 mlynedd diwethaf, ein bod wedi cael twf cyflogaeth eithriadol o gryf, sydd, mewn sawl ffordd, i'w groesawu. Ond mae hefyd wedi bod yn gysylltiedig â'r lefelau uchaf erioed o fewnfudo. Ac ar yr un pryd, rydym wedi gweld newid yn y sylfaen gyflogaeth, gyda'r twf uchaf mewn rhai sectorau cyflog isel a chynhyrchiant cymharol isel gan fod gennym niferoedd mawr o bobl yn dod i mewn i'r wlad, yn aml o'r tu allan i'r UE, gyda setiau penodol o sgiliau ar gyfer rhai o'r ardaloedd mewnfudo, ond heb ofyniad i fewnfudwyr o'r UE gael lefel ofynnol o sgiliau, ac yn aml iawn, mae pobl gyda chymwysterau da iawn, mewn gwirionedd, yn eu gwledydd cartref yn dod, ond wedyn yn gweithio mewn diwydiannau lle nad ydynt yn defnyddio'r cymwysterau hynny, mewn meysydd heb lawer o sgiliau gyda chyflogau cymharol isel a chynhyrchiant isel.

Rydym eisoes wedi dechrau gweld y cyfraddau uwch nag erioed o fewnfudo yn dechrau disgyn, a chan ein bod—ar ôl y gair B eto—yn debygol o gael o leiaf rhai cyfyngiadau ar lefel mewnfudo na fu gennym o'r blaen ar bobl o'r UE, ni fuasem yn disgwyl gweld y cynnydd mawr hwnnw mewn swyddi cymharol ddi-grefft sydd, i raddau helaeth, wedi'u llenwi gan lefelau uwch o fewnfudwyr yn dod i mewn i'r wlad.

Felly, fel rheol, wrth i chi ddod—yn y rhan olaf o gylch economaidd, byddwch yn dechrau gweld cyflogau'n codi wrth i ddiweithdra ddisgyn. Nid ydym wedi gweld hynny, ac o leiaf un rheswm allweddol pam nad ydym wedi gweld hynny yw ein bod wedi cael cyfraddau uchel iawn o fewnfudo, gyda phobl yn dod i mewn o wledydd lle roedd cyfraddau cyflogau'n llawer is nag y maent yma. Wrth i hynny ddod i ben, buasem yn disgwyl gweld mwy o'n cyfradd dwf yn deillio o gynhyrchiant a llai o'r twf mewn cyflogaeth a ysgogwyd gan fewnfudo.

Hefyd rydym wedi gweld cyfraddau llog isel iawn bellach ers bron i 10 mlynedd, ac un peth y mae cyfraddau llog yn ei wneud fel arfer yw atal cwmnïau nad ydynt yn gwneud elw uwch na'r gyfradd llog a'u cyfalaf rhag ehangu, neu mewn llawer o achosion, rhag parhau mewn busnes. Ac mewn economi lle mae gweithwyr yn symud o un cwmni neu o un sector i'r llall—fel cwmnïau nad ydynt yn gwneud yn ofnadwy o dda, nad ydynt yn tyfu eu cynhyrchiant yn gyflym iawn gan nad ydynt yn ehangu neu, mewn rhai achosion, yn mynd allan o fusnes, caiff gweithwyr eu hamsugno i gwmnïau eraill sy'n dangos twf cryfach mewn cynhyrchiant ac sy'n tyfu'n gyflymach. A'r gyfradd llog mewn gwirionedd yw un o'r sbardunau allweddol i symud adnoddau i gwmnïau a rhannau o'r economi sy'n tyfu mwy ac sy'n cynhyrchu mwy. Ac nid yw hynny wedi bod yn digwydd dros y degawd diwethaf fel y gwnaeth o'r blaen. Fel y gwelwn gyfraddau llog yn codi, rwy'n credu bod gobaith da eto y gallem weld hynny'n dechrau troi a chynhyrchiant yn ymateb.

Yn olaf, mae'r Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol yn rhagweld na fydd unrhyw dwf o gwbl yn y cynnyrch domestig gros o'r fasnach net, ac o gofio'r hyn sy'n digwydd i'r gyfradd gyfnewid, nid wyf yn meddwl bod hwnnw'n safbwynt credadwy iddynt ei arddel. Lle maent hwy ac eraill o bosibl sydd â meddylfryd aros—neu nid yw ond yn ffordd o ffurfio rhagamcanion—yn dweud, 'Mae gadael yr UE yn mynd i wneud masnach yn economi lawer llai agored ac felly nid yw hynny'n mynd i arwain at gynhyrchiant', credaf yn rhannol fod hynny'n dilyn drwodd yn awtomatig at y ffigurau oherwydd eu rhagdybiaeth. Ond nid wyf yn rhannu hynny, oherwydd credaf y byddwn yn cadw masnach gymharol ddiffrithiant gyda'r UE a bydd gennym gytundebau masnach rydd gyda gwledydd eraill. Ond hyd yn oed pe bai rhywfaint o leihad yn y cyfleoedd masnachu gyda'r UE, y ffaith amdani yw bod gennym ddiffyg enfawr mewn nwyddau, ac yn y sector nwyddau y gellir eu masnachu y gwelir y twf mwyaf yn y cyfraddau cynhyrchiant. Felly, buasai effaith amnewid mewnforion drwy gynhyrchu mwy o'r nwyddau hynny gartref ynddo'i hun yn gorbwyso'r effaith ar gynhyrchiant ar yr ochr arall i raddau helaeth.

Am yr holl resymau hynny, credaf fod y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol wedi cael hyn yn anghywir. Rydym yn mynd i weld twf cynhyrchiant cryfach a dros amser, y cyfle am fwy o wariant gan y Llywodraeth neu leihau trethi Llywodraeth, o gymharu â'r hyn a nodwyd.