Bydd yr ehangu hwn yn cael ei ysgogi gan amrywiaeth o brosiectau seilwaith mawr. Mae bron fel pe baem yn aros amdanynt, onid yw? Prosiectau seilwaith fel Wylfa—rydym yn dal i aros. Y morlyn llanw—rydym yn aros. Mae'r gwaith a wnaed gan awdurdodau lleol ar ysgolion a rhaglen ysgolion yr unfed ganrif ar hugain, sydd wedi bod yn llwyddiant mawr ac wedi cael cefnogaeth enfawr ar draws y Siambr, wedi gwneud gwahaniaeth o ran cyflogaeth, a gwnaeth wahaniaeth o ran ansawdd yr ysgolion y mae disgyblion yn mynd iddynt. Rwy'n cofio unwaith, pan oeddwn gyda'r cyngor sir, arferem ddweud, yn realistig, ein bod bellach yn disgwyl i'n hysgolion bara ychydig yn hirach na chestyll canoloesol, oherwydd yn ôl y gyfradd roeddem yn adeiladu rhai newydd roedd hi'n mynd i gymryd tua 700 mlynedd i gael ysgolion newydd yn lle'r holl ysgolion yn Abertawe. Yr unig ffordd o gael ysgol newydd oedd pe bai'r hen un yn llosgi'n ulw. Roedd penaethiaid yn weddol falch pan welent fod eu hysgol wedi llosgi'n ulw, oherwydd fe wyddent eu bod am gael un newydd, ac nid dyna'r cyfeiriad y dymunwn fynd iddo mewn gwirionedd.

Felly, rydym wedi cael y prosiectau mawr hyn. Mae Cyngor Sir y Fflint, Cyngor Sir Gaerfyrddin a chyngor Abertawe, ymhlith eraill, yn ymroi i adeiladu nifer fawr o dai cyngor unwaith eto, ac rwy'n falch iawn o weld hyn yn digwydd. Rydym yn sôn am brinder tai yn eithaf rheolaidd, gan gynnwys y prynhawn yma, a chredaf fod adeiladu, adeiladu tai, yn hynod o bwysig. Mae rhagolygon twf cryf ar gyfer y diwydiant adeiladu yng Nghymru, wedi ei ysgogi gan y prosiectau seilwaith, gan ysgolion, gan dai. Mae adeiladu'n chwarae rhan hanfodol yn sicrhau economi fywiog ac amgylchedd o ansawdd. Gyda'r amcangyfrif o wariant ar gyfer y sector yn fwy na £2.3 biliwn y flwyddyn, mae'r sector yn cyfrannu tua 10 y cant o gynnyrch domestig gros. Mae yna fwy na 12,000 o gwmnïau sy'n gysylltiedig â'r sector, gan gyflogi mwy na 100,000 o bobl, gan gynnwys gweithwyr proffesiynol megis cynllunwyr, penseiri, syrfewyr a pheirianwyr adeiladu yn ogystal â'r cwmnïau adeiladu traddodiadol sy'n gyfrifol am adeiladu newydd a gwaith cynnal a chadw ar ein hadeiladau hanesyddol ac adeiladau treftadaeth.

Credaf efallai mai dyna un o'r problemau sydd gennym yw bod pobl yn meddwl am adeiladu ac yn meddwl am bobl yn rhoi un fricsen ar ben y llall. Maent yn anghofio am y swyddi medrus iawn sy'n bodoli yr holl ffordd drwodd. Bydd unrhyw un sydd wedi ceisio adeiladu wal yn gwybod bod rhoi un fricsen ar ben y llall a chael wal aros i fyny yn anhygoel o anodd. Ond mae yna swyddi proffesiynol medrus hefyd—penseiri neu syrfewyr meintiau. Mae'n fusnes medrus iawn, a chredaf y byddai'r rhan fwyaf ohonom yn yr ystafell hon, mae'n debyg, pe baem yn ceisio adeiladu tŷ, fwy na thebyg yn ei weld yn disgyn i lawr wedi i ni gyrraedd y llawr cyntaf, pe baem yn cyrraedd mor bell â hynny. Felly, mae tai'n eithriadol o bwysig i bob un ohonom.

Mae her newid hinsawdd yn galw am ymagwedd fwy cynaliadwy tuag at ddatblygu. Mae Cymru wedi ymrwymo i leihau ei hôl troed carbon. Mae'r newidiadau hyn yn creu heriau newydd i fusnesau cynhenid sy'n ymwneud â datblygu, cynnal ac adnewyddu tai ac adeiladau eraill. Roeddwn yn ffodus iawn i gael ymweld gyda chydaelodau eraill o'r Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig, â'r adeilad SOLCER ychydig y tu allan i'r Pîl, i weld sut y gallwch gael adeilad sy'n darparu ynni i'r grid mewn gwirionedd yn hytrach na'i gymryd ohono. Rwyf hefyd yn ymwybodol iawn o'r gwaith rhagorol a wneir gan gyngor Abertawe yn eu datblygiad newydd yn ardal Portmead a Blaen-y-maes. Mae cwmnïau yng Nghymru ar flaen y gad yn datblygu'r wybodaeth, y sgiliau a'r technolegau arloesol sydd eu hangen i fanteisio i'r eithaf ar y cyfleoedd y mae'r heriau hyn yn eu creu. Mae Llywodraeth Cymru a'r diwydiant yn gweithio gyda'i gilydd i sicrhau eu bod yn gallu darparu'r atebion amgylcheddol a charbon isel y mae cleientiaid eu heisiau yn awr ac yn y dyfodol, gan alluogi adfywio cymdeithasol a chymunedol drwy hyn yn ogystal â chystadleurwydd busnes.

Dengys ymchwil gan Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig fod prinder sgiliau yn parhau i fod yn broblem, gyda syrfewyr meintiau yn benodol yn brin, a nododd 51 y cant o'r ymatebwyr anawsterau o ran recriwtio syrfewyr meintiau. Y peth allweddol yw bod angen inni gefnogi ein busnesau bach a chanolig. Mae hyn yn rhywbeth rwy'n siarad yn ei gylch o hyd wrth y Gweinidog, yn gyhoeddus ac yn breifat. Mae maint y contractau a roddir allan gan Lywodraeth Cymru yn bwysig. Mae contractau mawr iawn yn golygu bod cwmnïau maint canolig yng Nghymru yn cael eu heithrio. Er bod rhannu contractau mewn meintiau digon bach i gwmnïau o Gymru allu cynnig amdanynt yn ychwanegu gweinyddiaeth ychwanegol, mae'n cynyddu cystadleuaeth ac mae'r manteision i economi Cymru yn gwrthbwyso hynny gryn dipyn. Hefyd mae benthyciadau yn erbyn incwm a gwarantau yn caniatáu i gwmnïau llai gynnig amdanynt. Os ydym o ddifrif ynglŷn â thyfu cwmnïau adeiladu bach, mae angen inni gael strategaeth o ran sut y gallwn eu cynorthwyo i fod yn brif gontractwyr, nid is-gontractwyr yn unig, pan fyddant yn is-gontractio gyda'r holl elw, neu'r rhan fwyaf o'r elw, yn gwneud ei ffordd i'r cwmni adeiladu mawr sy'n is-gontractio iddynt.

A gaf fi siarad am y morlyn llanw? Byddai wedi gallu bod yn bwnc y 15 munud cyfan. Mae'n brosiect enfawr. Mae'n hynod o bwysig i Abertawe. Mae'n hynod o bwysig i Gymru. Mae'n gynllun braenaru ar gyfer y sector. Os caiff Abertawe y morlyn llanw—gallwn ddweud 'Pan gaiff Abertawe y morlyn llanw', oherwydd mae'n anochel ei fod yn mynd i ddod. Os mai ni yw'r morlyn llanw cyntaf, byddwn yn adeiladu'r set sgiliau, byddwn yn adeiladu'r gallu cynllunio, byddwn yn adeiladu'r cwmnïau sy'n gallu bod yn rhan o'r gwaith adeiladu. Bydd yn eithaf tebyg i'r hyn sydd wedi digwydd yn Aarhus yn Nenmarc, lle roeddent ymhlith y rhai cyntaf i ddatblygu tyrbinau gwynt. Yn sydyn, maent bellach yn anfon eu tyrbinau gwynt ledled y byd, am mai hwy yw'r bobl sy'n gallu gwneud hynny, hwy yw'r rhai sydd â'r sylfaen wybodaeth, y rhai sydd â'r gadwyn gyflenwi. Mae'n gweithio mor anhygoel o dda. Os mai ni fydd y degfed, ni fydd yn ei brynu i mewn. Mae'n hynod o bwysig i ni fod yn gyntaf.