Part of the debate – Senedd Cymru am 3:53 pm ar 10 Ionawr 2018.
Rwy'n croesawu adroddiad y pwyllgor, Ddirprwy Lywydd, ac yn cytuno'n bendant iawn â hwy y dylem fod yn falch o'n moroedd yng Nghymru ac amgylchedd arfordirol Cymru, a bod yr ardaloedd morol gwarchodedig yn bwysig ar gyfer moroedd iach a fydd yn cynnal y fantais sydd gennym, ac yn cefnogi twristiaeth, pysgodfeydd a defnyddiau eraill.
Cytunaf hefyd â'r pwyllgor, wrth gwrs, na allwch byth gymryd yr ansawdd hwn yn ganiataol, a bod cyflwr presennol ein moroedd a'n hamgylcheddau morol ac arfordirol yn galw am sylw o ddifrif gan Lywodraeth Cymru ac eraill. Mae angen i ni nodi gweledigaeth feiddgar ac uchelgeisiol, fel yr amlinellodd y pwyllgor.
Yr hyn yr hoffwn ei wneud yw canolbwyntio ar un o argymhellion y pwyllgor, Ddirprwy Lywydd—argymhelliad 9—oherwydd rwy'n meddwl ei bod hi'n bwysig iawn fod Llywodraeth Cymru yn asesu effaith Brexit yn ofalus gan fod llawer o'r warchodaeth sydd gennym, a'r fframwaith o warchodaeth sydd gennym, yn deillio o'r Undeb Ewropeaidd. Rwy'n falch iawn fod Ysgrifennydd y Cabinet a Llywodraeth Cymru wedi derbyn yr argymhelliad hwnnw, ac y bydd yn nodi gweledigaeth, yn wir, ar gyfer y ffordd ymlaen yn gynnar eleni. Gwn ein bod i gyd yn edrych ymlaen at hynny'n eiddgar.
O ran yr Undeb Ewropeaidd, Ddirprwy Lywydd, mae cyfarwyddeb y strategaeth forol yn hollbwysig. Cafodd ei throsi i gyfraith y DU gan reoliadau Llywodraeth y DU yn ôl yn 2010, rwy'n credu, ac o hynny daeth y strategaethau morol, gan gynnwys yr un sydd gennym yng Nghymru. Mae'n ceisio cynnal a gwarchod a chyflawni statws amgylcheddol da erbyn 2020, ac rwy'n siŵr y byddai pob un ohonom yn cefnogi hynny'n frwd ac yn cytuno â hynny. Felly, gwn fod llawer o sefydliadau yng Nghymru a grwpiau amgylcheddol yn gwerthfawrogi'n fawr yr hyn y mae ymdrechion yr Undeb Ewropeaidd wedi'i sicrhau o ran hynny, ac yn gyffredinol rwy'n credu bod y rheoliadau hyn wedi bod yn fframwaith hanfodol ac yn wir, yn rym ysgogol i'r cynnydd a welsom.
Felly, hoffwn ofyn heddiw, Ddirprwy Lywydd: a fydd rheoliadau'r strategaeth forol yn ganolog i'r weledigaeth newydd y bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn ei gosod cyn bo hir ar gyfer ein moroedd a'n hamgylchedd arfordirol o amgylch Cymru yn dilyn gadael yr Undeb Ewropeaidd? Hefyd, pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru wedi eu cynnal, ac y bydd Llywodraeth Cymru yn eu cynnal, o ran symud y rheoliadau hyn yn eu blaen fel fframwaith wedi i'r DU adael yr Undeb Ewropeaidd? Oherwydd rwy'n credu'n wirioneddol, ynghyd â llawer o'r sefydliadau sy'n ymwneud yn sylfaenol â'r materion hyn, gyda'r holl angerdd a ddisgrifiodd Mike Hedges yn gynharach o ran yr hyn sy'n bwysig iddynt mewn perthynas â'n moroedd a'n hamgylchedd arfordirol, a'r hyn y maent am ei weld yn cael ei warchod ac yn wir, ei ddatblygu mewn modd cynaliadwy cywir ar gyfer y dyfodol, fod llawer o'r angerdd hwnnw yn ymwneud â'r rheoliadau: yr hyn y maent wedi ei greu a'r hyn y gallant ei gynnig os parhawn â'r dull hwnnw o weithredu yn y dyfodol. Felly, rwy'n gwybod y byddent hwy, a minnau hefyd, Ddirprwy Lywydd, yn awyddus iawn i gael sicrwydd ac ymateb y Gweinidog ar y materion penodol hynny.