Hoffwn groesawu'r adroddiad heddiw. Mae'n weddol amlwg bod Llywodraeth Cymru yn cefnogi'r diwydiant bwyd a diod bob ffordd y gall hi gan hybu'r cynnyrch, y gweithgynhyrchu a chefnogi staff. Ond rwyf eisiau gofyn i chi yn arbennig, Ysgrifennydd y Cabinet, a allem ni wneud llawer mwy i hyrwyddo cynnyrch bwyd Cymru ac ar yr un pryd cael llai o wastraff mewn bagiau plastig untro.

Credaf fod chwant mawr—chwarae ar eiriau bwriadol—am leihau gwastraff mewn cynhyrchu bwyd. A chredaf mai dyma'r adeg ac rwy'n credu bod gwir angen inni achub ar y cyfle. Mae mentrau ar waith i hyrwyddo Cymru fel gwlad lle'r ydym ni eisiau lleihau gwastraff, ac mae un o'r rhai sy'n dod i'r amlwg yn eithaf trawiadol, ac mae hynny yn Aber-porth yng Ngheredigion, lle maent yn eithaf penderfynol o leihau'r holl blastig yn eu cynhyrchion bwyd, oherwydd mae'r gwastraff plastig untro yn deillio gan amlaf o'r diwydiant bwyd. Gofynnais ichi, yr wythnos diwethaf oedd hi, rwy'n credu, gwestiwn ynglŷn â'r cyfleoedd y gallem ni fanteisio arnyn nhw, oherwydd nid yw Japan yn mynd i gymryd y swm enfawr o wastraff mwyach—credaf ei fod yn fwy na 4,000 tunnell y flwyddyn o Gymru mewn deunydd ailgylchadwy. Felly, gwelaf od cyfle lle gallai Cymru nid yn unig arwain y ffordd, fel y mae hi gydag ailgylchu, ond hefyd o ran manteisio ar hynny fel cyfle i gysylltu hynny gyda, fel rwy'n dweud, ymdrech wirioneddol i leihau plastig untro yn y diwydiant bwyd. Credaf y byddai o fantais enfawr i bawb pe gallech chi, rywsut, pan rydych chi'n rhoi'r arian i hybu cynhyrchu bwyd, hefyd, ar yr un pryd, gynnig rhai cymhellion i hybu llai o ddeunydd pacio yn y dyfodol. Oherwydd nid ydym yn allforio popeth yr ydym yn ei gynhyrchu; rydym yn defnyddio symiau sylweddol yma yng Nghymru. Rwyf yn wirioneddol gredu bod hwn yn gyfle y dylem ni fanteisio arni ar unwaith.

Credaf, pan rydym ni'n darllen am—rwy'n siŵr fod pobl yma wedi—yr ymgyrch 'cael gwared ar y gwelltyn', sy'n ymwneud â chael gwared ar wellt plastig—. Mae hynny'n deillio ac yn tarddu o fachgen naw mlwydd oed o'r Unol Daleithiau yn ymgyrchu dros hynny. Credaf y byddai hi'n dda iawn pe byddem ni i gyd yn dilyn yr esiampl honno.

Yn olaf, credaf y byddai hi'n fanteisiol pe gallech chi ddylanwadu mewn unrhyw fodd ar archfarchnadoedd, lle maen nhw'n gwerthu cynnyrch Cymru, i beidio â rhoi'r bagiau plastig untro cynnyrch ffres gerllaw, ond efallai i ystyried cynnig bagiau papur y gallai pobl roi cynnyrch ffres ynddyn nhw, os ydyn nhw'n teimlo bod rhaid iddyn nhw, gan felly, ar unwaith, helpu i roi'r ddau beth hynny gyda'i gilydd.