Diolch ichi am y datganiad heddiw. Rwy'n falch y bydd cyllid ychwanegol ar gael dros y blynyddoedd nesaf ar gyfer atal ac ymateb i ddigartrefedd. Yn y gorffennol, bu pwyslais ar fesurau ataliol, ond efallai na sylwyd ar raddau cynyddol yr argyfwng, gyda rhai yn llithro drwy'r bylchau yn y gwasanaethau sydd i fod yn ataliol.

Fodd bynnag, wrth ddarllen drwy'r cynllun gweithredu a amlinellwyd heddiw, rwyf wedi sylwi ar unwaith ar un broblem amlwg, sy'n ffactor sy'n cyfrannu'n sylweddol at bobl yn syrthio drwy'r bylchau yn y gwasanaethau ataliol, a hynny yw nad oes unrhyw ymrwymiad clir i gael gwared ar angen blaenoriaethol. Fel yr wyf i wedi dweud yn y Siambr hon o'r blaen, ni fyddwn ni'n ymdrin yn briodol â'r broblem o gysgu ar y stryd tra bod yna ganfyddiadau ac, yn wir, gweithdrefnau sy'n parhau i atal a gwarafun tai a llety parhaol i'r rhai sydd ei angen.

Rwy'n deall bod ymrwymiad i ystyried addasu deddfwriaeth yn 2020, ond credaf fod hyn yn rhy bell i ffwrdd ac mae angen inni ystyried hynny ynghynt fel y gallwn ni ddeddfu hyd yn oed ynghynt. Ac mae hynny'n rhywbeth y mae angen inni roi sylw iddo oherwydd mae'n ffactor sy'n cyfrannu'n enfawr at gysgu ar y stryd. Mae pobl o bob rhan o'r sector—rwyf innau hefyd wedi bod yn ymweld fel y buoch chi—yn dweud bod cael gwared ar yr angen blaenoriaethol yn rhywbeth a fyddai'n eu helpu mewn gwirionedd. Pan ofynnais iddyn nhw beth yw eu dymuniadau, dyna oedd y prif un.

Rwyf yn croesawu'r cynlluniau ar gyfer prosiectau arbrofol ledled Cymru i Tai yn Gyntaf, ac rwyf hefyd wedi clywed am rai o'r llwyddiannau drwy gyfrwng ein hymweliad pwyllgor â Byddin yr Iachawdwriaeth yn ddiweddar. Ond fe wnaf i ddweud hyn, ac rwy'n gobeithio mai dim ond yr egwyddorion arweiniol sydd yma—a gobeithiaf y byddwch chi'n cadarnhau hynny oherwydd rwy'n credu bod hynny'n eithaf amwys o ran cyllid. Rwy'n gobeithio y bydd yr elfen statudol y byddwch chi'n ei rhyddhau wedyn yn rhoi darlun mwy cyflawn oherwydd fe hoffwn i wybod, er enghraifft, sut y caiff ei ariannu. Mae'n dweud y byddech chi'n disgwyl i awdurdodau lleol wneud y penderfyniad. Ai dewis i ymrwymo neu i beidio ag ymrwymo yw'r dewis hwnnw? Fel y dywedwch chi ni fydd yn addas i rai pobl. O edrych ar waith ymchwil, os ydych chi'n ymdrin yn briodol â Tai yn Gyntaf, gellid ei gyflwyno yn bolisi blaenllaw, nid fel dim ond dewis ar gyfer cymdeithasau tai, neu pwy bynnag sy'n ei ddarparu. Rwyf yn credu y gallai fod yn effeithiol petaem ni'n gwneud datganiad beiddgar i'r perwyl hwnnw. 

Ond fe hoffwn i fod yn ffyddiog, er enghraifft, y bydd nifer y cartrefi newydd a amlinellir yn y strategaeth cartrefi fforddiadwy yn ddigon i fod yn effeithiol. Os oes angen mwy o dai, er enghraifft, ar Tai yn Gyntaf— sut fyddwch chi'n gallu darparu ar gyfer hynny os nad yw'r niferoedd yn ddigon mawr yn y strategaeth a gyhoeddwyd eisoes? 

Fe hoffwn i hefyd grybwyll peth o'r cyllid ychwanegol a gyhoeddwyd, ac eto, fel yr wyf i wedi ei ddweud o'r blaen, mae diffyg manylion yma, ond rwy'n deall yr hyn yr ydych chi'n ei ddweud—bod arnoch chi eisiau cadw peth o'r cyllid wrth gefn er mwyn bod yn hyblyg, ond credaf, yn arbennig, fod hynny yn ymwneud â'r datganiad a wnaeth y Prif Weinidog cyn y Nadolig ynglŷn â digartrefedd ymysg pobl ifanc. Rwyf wedi nodi eisoes, ond rwy'n credu ei bod hi'n werth dweud eto, nid wyf yn meddwl ei bod hi'n briodol gwneud y datganiadau hyn yn gyhoeddus cyn eu gwneud nhw yma. Rwy'n deall bod yr arian hwnnw ar gyfer 2019-20, felly rwy'n ddryslyd iawn mewn gwirionedd ynglŷn â pham y gwnaed datganiad fis Rhagfyr diwethaf ynglŷn â chyllid a fydd ar gael ymhellach yn y dyfodol.

Mae cymdeithasau tai wedi bod yn dweud wrthyf i hefyd bod arnyn nhw eisiau bod yn rhan o'r bartneriaeth digartrefedd ieuenctid. Roedd yna lun ohonoch chi a'r Prif Weinidog gyda Llamau a Chomisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol, ond nid oedd pobl eraill yn gwybod llawer am y peth, a phan gliciais ar y ddolen, fe aeth a fi i wefan Llamau yn hytrach nag i wefan Llywodraeth Cymru. A phan edrychais heddiw, unwaith eto, does dim gwybodaeth o gwbl ynghylch pwy sy'n rhan o'r bartneriaeth, sut y gallwch chi fod yn rhan ohoni, na sut y gall pobl gyfrannu at hynny. Felly, mae'r trydydd sector yn dod ar fy ngofyn gyda'r ceisiadau hynny, felly byddai'n dda gennyf pe gallech chi esbonio i mi yn llawn, heddiw, sut y gall pobl gymryd rhan yn y bartneriaeth digartrefedd ieuenctid honno.

Fy nghwestiwn olaf yw: rydych chi wedi cyfeirio ddwywaith at gamddefnyddio sylweddau ac iechyd meddwl—sydd, unwaith eto, yn hanfodol i'r holl agenda hwn—sut ydych chi'n bwriadu gwella'r ddarpariaeth iechyd meddwl? Oherwydd, unwaith eto, pan aethom ni i ymweld â Byddin yr Iachawdwriaeth rai wythnosau yn ôl, roedden nhw'n dweud eu bod yn gorfod aros ac aros ac aros, ac erbyn hynny, bod eu hiechyd wedi dirywio. Felly, sut y gallwn ni wneud yn siŵr pan fydd angen cymorth iechyd meddwl ar bobl yn y sefyllfaoedd eithaf dwys hyn, y gallan nhw gael hynny?