Diolch, Lywydd. Rwy'n mynd i siarad yn gyflym iawn, oherwydd rwyf wedi addo rhoi munud i Julie Morgan, i Janet Finch-Saunders ac i Suzy Davies hefyd, ac mae gennyf lawer i'w ddweud ar y pwnc hwn.

Penwythnos gŵyl y banc lai na blwyddyn yn ôl oedd hi pan gurodd Rachel ar ddrws ystafell wely y fenyw oedd yn rhannu fflat â hi yn oriau mân y bore a gofyn iddi fynd â hi i'r ysbyty oherwydd ei bod yn teimlo'n sâl iawn. Roeddy fenyw fywiog 29 oed hon wedi teimlo ychydig yn sâl y noson cynt, ond bedair awr yn ddiweddarach roedd hi'n dweud wrth ei ffrind, 'Rwy'n meddwl fy mod yn marw'. Cyrhaeddodd Rachel ysbyty'r Heath, ac ar ôl ychydig o wiriadau cyflym gan nyrs frysbennu, dywedwyd wrthi fod yn rhaid iddi aros am bum awr a hanner i weld meddyg, ac y dylai hi fod yn iawn ac mai'r peth gorau iddi ei wneud oedd mynd adref, cymryd paracetamol a gorffwys. Nid oedd Rachel yn yr adran damweiniau ac achosion brys am fwy na 30 munud i gyd, ond y gwir ofnadwy oedd fod Rachel eisoes mewn sioc septig.

Penderfynodd ei mam a'i thad, Bernie a Steve, ar fympwy i gael coffi ger fflat Rachel a'i ffonio. Llwyddodd eu merch annwyl i sgrechian i lawr y ffôn, a rhuthrodd ei rhieni gofidus ati. Galwyd am ambiwlans ac roedd y parafeddyg ymateb cyntaf ychydig yn ddifater, yn gwrthod gadael i'r fenyw sâl orwedd, am na allai gymryd ei phwysedd gwaed. Y gwir amdani oedd bod ei phwysedd gwaed bellach mor isel fel ei bod hi'n anodd iawn ei ganfod, a dylai'r ffaith honno, yn anad yr un arall, fod wedi gweiddi rhybudd: 'Gallai hyn fod sepsis'. Aethpwyd â Rachel i Ysbyty Athrofaol Cymru, ac yn yr uned ddadebru dywedwyd wrthi hi a'i theulu y byddai angen iddi gael ei rhoi mewn coma meddygol, a'i bod mewn sioc septig.

Gofynnodd Rachel a oedd sioc septig yn bygwth bywyd, a dywedodd y meddyg wrthi hi a'i theulu y byddai'n iawn am ei bod hi'n cael ei thrin. Ni siaradodd Steve a Bernie â'u merch eto. Nid oedd gan y teulu normal hwn unrhyw ddealltwriaeth go iawn beth oedd sepsis yn ei olygu na beth oedd y canlyniadau posibl. Aethpwyd â Rachel i'r theatr i gael toriadau yn ei breichiau a'i choesau er mwyn ysgafnhau'r pwysau oedd yn cronni. Ond ar ôl y driniaeth, dywedwyd wrth ei theulu y byddai'n rhaid i Rachel golli ei choesau a gwaelod ei braich dde. Erbyn hynny, roeddent wedi dysgu sut yr oedd goroeswyr sepsis eraill, fel Jayne Carpenter, nyrs yn Ysbyty Brenhinol Gwent, wedi ymdopi â cholli dwy goes a braich, ac felly teimlent y byddai cytuno i'r llawdriniaeth hon yn dal i roi cyfle i Rachel gael bywyd da ac y byddai am ymladd i gael hynny.