Part of the debate – Senedd Cymru am 4:43 pm ar 24 Ebrill 2018.
Ie, a dyna'n union pam yr ydym ni wedi codi pryderon ym mhob cyfnod, ac rwy'n credu bod hynny'n wir i ddweud ynglŷn â'n pryderon am y dyfodol, oherwydd os yw hynny'n digwydd nawr, sut allwn ni sicrhau drwy gyfrwng y Bil hwn nad yw hynny'n digwydd yn y dyfodol? Felly, byddwn yn gwrando'n ofalus ar ymateb y Llywodraeth i'r gwelliannau hyn, ond rydym ni ar hyn o bryd yn bwriadu hefyd gefnogi'r gwelliannau a gyflwynwyd gan Nick Ramsay a David Melding, i helpu i gryfhau'r amddiffyniad sydd ar gael i denantiaid pan fydd landlordiaid cymdeithasol yn mynd drwy newidiadau mawr. Ac rwyf wedi bod yn gwrando ar y ddadl eisoes heddiw, ac rwy'n credu, mewn gwirionedd, fy mod yn gadarnach fy marn bod angen inni gyflwyno'r gwelliannau hyn, oherwydd mae'r rhain yn rhesymau sylfaenol, mewn gwirionedd, ynghylch sut y mae newidiadau'n digwydd. Os ceir argyfwng ariannol, neu os oes angen i sefydliad fynd i law'r derbynnydd, mae mwy o reswm, mewn gwirionedd, i ymgynghori, oherwydd gallai gael effaith andwyol ar y tenantiaid ac ar sut y maen nhw'n byw eu bywydau. Felly, rwy'n credu bod hynny'n rhywbeth y mae angen inni ei ystyried ymhellach ar hyn o bryd ac yng nghyfnodau eraill y Bil. Mae'n rhaid inni gydnabod hefyd bod gan landlordiaid cymdeithasol berthynas unigryw a gwahanol â'u tenantiaid i landlordiaid eraill, ac mae'n gwbl briodol ymgynghori â thenantiaid ac mae'n hollbwysig gwrando arnynt.
Mae perygl y gall y Bil hwn arwain i bob pwrpas at landlordiaid cymdeithasol yn dod yn fwy tebyg i fentrau preifat—a gwnaed y sylw ynghylch dadreoleiddio eisoes—a gall arwain at gymdeithasau tai yn arallgyfeirio sut maen nhw'n adeiladu eu stoc, ac mae gwir angen inni gadw golwg ar hynny. Dyma pam fy mod i'n credu ei bod yn bwysig bod gennym ni fesurau diogelu yn y Bil hwn. Rwy'n sylweddoli bod corff annibynnol wrthi'n cynnal ymarferiad ynghylch rheoliadau tenantiaid a'u cyfranogiad. Ond rwy'n credu y byddai'n dda pe gallai'r Llywodraeth ddeall, pan ymwelais â— ac rwy'n siŵr bod Aelodau Cynulliad eraill wedi ymweld â—chymdeithasau tai a siarad â'u tenantiaid, mae arnyn nhw eisiau mwy o gysylltiad a mwy o rym, ac nid llai o gysylltiad a llai o rym. Os gallwn wneud unrhyw beth o fewn ein gallu o ran deddfwriaeth i wella hynny, yna nid wyf yn gweld hynny yn rhywbeth negyddol.