Gordewdra ymhlith Plant

2. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru ar 25 Ebrill 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lynne Neagle Lynne Neagle Labour

7. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet amlinellu pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i fynd i'r afael â gordewdra ymhlith plant? OAQ52041

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 3:20, 25 Ebrill 2018

(Cyfieithwyd)

Gwnaf. Byddwn yn ymgynghori ar strategaeth drawslywodraethol i atal a lleihau lefelau gordewdra yn ddiweddarach eleni. Bydd yn amlinellu'r camau angenrheidiol ar lefel Cymru a'r DU i ategu mesurau sydd eisoes yn bodoli fel Deddf Teithio Llesol (Cymru) 2013, ein rhaglen Plant Iach Cymru, ac, wrth gwrs, safonau maeth mewn ysgolion.

Photo of Lynne Neagle Lynne Neagle Labour

(Cyfieithwyd)

Diolch. Fel y gŵyr Ysgrifennydd y Cabinet, bydd Llywodraeth Cymru yn cael tua £57 miliwn fel rhan o'r ardoll newydd ar ddiodydd meddal, a thestun pryder i mi oedd gweld cyn lleied o'r arian hwnnw a werir ar fesurau i fynd i'r afael â gordewdra ymhlith plant, sy'n wahanol iawn i'r dull o weithredu a fabwysiadwyd yng ngweddill y DU. Gwn fod yna gynlluniau da'n bodoli. Mae'r Pwyllgor Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Chwaraeon wedi casglu llawer o dystiolaeth mewn perthynas â phethau a fyddai'n gwneud gwahaniaeth mawr i blant a phobl ifanc, a gwn fod Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru wedi bod yn siarad â swyddogion ynglŷn â chynllun atgyfeirio plant a phobl ifanc i wneud ymarfer corff yn ogystal â chynllun i weithio gydag Iechyd Cyhoeddus Cymru a fyddai'n sicrhau gwell defnydd o bethau fel cyfleusterau chwaraeon trydedd genhedlaeth yng Nghymru. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet edrych ar yr arian hwnnw'n ofalus i sicrhau ein bod defnyddio cyfran fwy ohono i fynd i'r afael â'r hyn sydd, mewn gwirionedd, yn un o heriau iechyd cyhoeddus mawr ein hoes? Diolch.

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 3:21, 25 Ebrill 2018

(Cyfieithwyd)

Rwy'n cydnabod bod hon yn her iechyd cyhoeddus fawr a sylweddol. Dyna pam ein bod eisoes wedi cymryd rhai o'r camau a wnaethom eisoes, ond mae'n ymwneud ag edrych ar beth a wnawn nesaf, a byddai gennyf ddiddordeb mawr yn adroddiad y pwyllgor a'i argymhellion oherwydd nid ydym wedi cymeradwyo ymgynghoriad ar ein strategaeth eto. Yna, byddaf yn pennu beth y dylai'r strategaeth fod a sut y byddwn yn defnyddio ein hadnoddau i wireddu hynny, oherwydd rhan o'r her yn aml yw symud o'r strategaeth a'r bwriadau da y mae pawb, yn gyffredinol, yn eu cymeradwyo i sut rydym yn perswadio ac yn cymell aelodau penodol o'r cyhoedd i wneud penderfyniadau gwahanol. Nid gwneud penderfyniadau afiach yn fwy anodd neu'n fwy drud yw hynny'n unig; mae'n ymwneud â gwneud penderfyniadau iachach yn haws hefyd. Felly, bydd gennyf yn bendant ddiddordeb yn y dystiolaeth gan y pwyllgor. Bydd gennyf ddiddordeb yn yr hyn a fydd gan bartneriaid eraill i'w ddweud, ac fe fyddwn yn cymryd rhan mewn amrywiaeth o—[Anghlywadwy.]—cyn cymeradwyo'r strategaeth a'r argymhellion, y camau y byddwn yn eu cymryd a sut y byddwn yn ariannu'r camau hynny oherwydd, fel y dywedaf, rwy'n cydnabod bod hon yn her iechyd cyhoeddus wirioneddol a sylweddol sydd â'r potensial i orlifo i rannau sylweddol o'r maes iechyd a gofal cymdeithasol.