6. Datganiad gan y Gweinidog Tai ac Adfywio: Perchnogaeth Tai Cost Isel

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:29 pm ar 1 Mai 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 5:29, 1 Mai 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr iawn ichi am y cwestiynau hynny. Fe wnaf ddechrau drwy ystyried eich sylwadau am godiadau cyflog a pha mor anodd yw hi i rai pobl gael troed ar yr ysgol dai. Mae ein cynlluniau ni heddiw yn gwneud hynny'n haws, ond cytunaf nad yw hyn yn addas i bawb. Felly, bydd Llywodraeth Cymru yn rhoi pwyslais mawr ar sicrhau bod gennym sector tai iach yn gyffredinol, a byddwn yn dechrau drwy ddweud bod hyn yn cynnwys gwaith gyda'r sector rhentu preifat yn benodol. Byddwch yn ymwybodol bod Rhentu Doeth Cymru eisoes wedi ei sefydlu ac mae hwnnw'n rhoi sicrwydd bod y bobl hynny sydd yn rhentu cartrefi i bobl wedi'u trwyddedu'n ddigonol a bod ganddynt yr wybodaeth sydd ei hangen arnynt er mwyn bod yn landlordiaid da.

Rydw i hefyd yn ymrwymedig i gyflwyno deddfwriaeth yn fuan i wahardd ffioedd a godir ar denantiaid gan asiantau gosod ac rwyf hefyd wedi ymrwymo i weithio gyda'r sector er mwyn parhau i godi safonau. Byddwch chi'n ymwybodol, hefyd, ein bod yn ddiweddar wedi gorffen ymgynghori ar ein safonau cartrefi ffit i bobl fyw ynddynt. Felly, rwy'n falch iawn ein bod yn gweithio mewn ffordd adeiladol gyda'r sector rhentu preifat er mwyn cynyddu a gwella'r cynnig y maen nhw'n gallu ei roi, yn rhannol oherwydd fy mod yn credu y bydd y sector yn dod yn bwysicach eto yn y dyfodol am yr holl resymau y mae pobl wedi'u disgrifio ynghylch pa mor anodd yw hi i lawer o bobl gael troed ar yr ysgol dai—ac, mewn gwirionedd, ni fydd pawb yn dymuno gwneud hynny, oherwydd bydd ganddyn nhw wahanol flaenoriaethau a gwahanol ffyrdd o fyw a allai olygu nad ydyn nhw eisiau ymgartrefu mewn un lle penodol.

Felly, rwy'n credu bod sector tai iach yn gyffredinol yn bwysig. Ond byddwn yn rhoi sicrwydd ein bod yn ystyried cymhwysedd a fforddiadwyedd yn ddifrifol iawn o ran y cynhyrchion a gynigiwn. Nid ydym eisiau gwneud i bobl fethu mewn unrhyw ffordd. Felly, rydym yn awyddus iawn bod pobl yn amlwg yn cymryd yr holl gyngor hynod bwysig a hanfodol sydd ei angen arnynt. Un ffordd o alluogi hynny i ddigwydd wrth gwrs yw drwy'r cynllun trawsgludo achrededig, a gyflwynais fel rhan o'r pecyn diwygio lesddaliadau. Bydd hynny'n sicrhau bod pobl yn cael digon o wybodaeth, nid yn unig am lesddaliadau, ond eu bod yn cael y cyngor gorau posib i wneud y penderfyniad hwnnw ynghylch a yw perchentyaeth yn iawn iddyn nhw.

Cytunaf yn llwyr ar bwysigrwydd addysg ariannol, ac mae hynny'n sicr yn rhywbeth yr ydym ni'n ei ddatblygu mewn ysgolion, yn enwedig drwy ddiwygio'r cwricwlwm, ond nid ydym ni'n aros am hynny. Mae hefyd gwaith da yn digwydd eisoes fel rhan o'n cynllun cyflawni cynhwysiant ariannol, sy'n ceisio sicrhau bod pawb yn gadael yr ysgol â dealltwriaeth gref o'r wybodaeth bwysig fydd ei hangen arnynt i gynnal cartref, oherwydd, mewn gwirionedd, mae hyn yn llawer mwy cymhleth nag y mae pobl yn aml yn ei ddychmygu.

Ar fater hunanadeiladu, rwy'n gwerthfawrogi'r sylwadau a wnaethoch chi heddiw a byddaf yn eu cadw mewn cof wrth inni geisio datblygu rhai o'r cynigion eraill yn y maes hwn, y gobeithiaf eu rhannu gyda'r Siambr maes o law.