1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 8 Mai 2018.
7. A wnaiff y Prif Weinidog ymateb i'r galwad gan Ovarian Cancer Action am archwiliad clinigol cenedlaethol o ganser yr ofari yng Nghymru? OAQ52133
Nid yw'r rhaglen archwilio clinigol ac adolygu canlyniadau ar gyfer y GIG yn cynnwys darpariaeth—mae hynny'n wir—ar gyfer archwiliad clinigol cenedlaethol o wasanaethau canser yr ofari. Rydym ni, fodd bynnag, yn annog elusennau canser yr ofari yng Nghymru i gysylltu â Rhwydwaith Canser Cymru i ystyried dulliau amgen ar gyfer adolygu gwasanaethau.
Diolch, Prif Weinidog. Byddwch yn ymwybodol mai heddiw, mewn gwirionedd, yw Diwrnod Canser yr Ofari y Byd. Ar Sul y Mamau, ymunais â channoedd o bobl eraill ar daith gerdded er cof am Lesley Woolcock o'r Barri, a oedd yn ymgyrchydd ddiflino ar ganser yr ofari a fu farw yn 2016, yn anffodus.
Yn ôl Ovarian Cancer Action, canser yr ofari yw canser gynaecolegol mwyaf marwol y DU, ac mae gan y DU un o'r cyfraddau goroesi isaf yng ngorllewin Ewrop. Felly, gallai archwiliad canser yr ofari ddarparu'r data i helpu i ddarganfod y rheswm am hyn a ble mae'r heriau. Ac, wrth gwrs, gan gydnabod pwysigrwydd archwiliadau clinigol cenedlaethol—ac maen nhw wedi gwella cyfraddau goroesi ar gyfer canser yr ysgyfaint, y coluddyn a'r pen a'r gwddf—rwy'n deall bod yr Alban newydd gwblhau archwiliad canser yr ofari, ac mae'r prif swyddog meddygol yn Lloegr wedi galw am archwiliad. Felly, gobeithiaf, yn wir, y rhoddir ystyriaeth i archwiliad ar gyfer menywod yng Nghymru.
Wel, mae archwiliadau clinigol ar gyfer nifer o fathau eraill o ganser eisoes yn bodoli , fel y soniodd yr Aelod yn eglur. Rydym yn cadw meddwl agored ynghylch a yw archwiliadau clinigol yn briodol ar gyfer pob math o ganser. Ond yr hyn y gallaf ei ddweud yw bod system eisoes ar waith sy'n edrych ar sut y mae canser yr ofari yn cael ei ganfod ac, yn wir, yn cael eu drin—mae hynny'n rhan o'r dull a nodwyd yng nghynllun cyflawni Cymru ar gyfer canser. Mae gennym lawer iawn o ddata ar ganser yr ofari a ddarperir gan gofrestrfa canser Cymru, ac rydym yn dysgu o hynny beth sy'n effeithio ar gyfraddau goroesi canser drwy ein cyfranogiad, er enghraifft, mewn astudiaethau rhyngwladol.
Gallaf hefyd roi sicrwydd i'r Aelodau bod gwasanaethau canser yr ofari yn destun rhaglen adolygiad gan gymheiriaid. Mae hynny wedi digwydd eleni, ac mae hynny, wrth gwrs, er mwyn cefnogi gwelliannau ansawdd i wasanaethau.
Ac yn olaf, cwestiwn 8, Llyr Gruffydd.