2. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am gefnogaeth Llywodraeth Cymru ar gyfer chwaraeon a ffitrwydd yng Nghasnewydd? OAQ52164

Wel, drwy Chwaraeon Cymru, rydym ni'n darparu dros £570,000 eleni i Gyngor Dinas Casnewydd i gynorthwyo datblygiad chwaraeon yn yr ardal. Mae gan y cyngor gontract gyda Casnewydd Fyw i ddarparu amrywiaeth o raglenni chwaraeon ac ymarfer corff, gan alluogi pobl o bob oed i gymryd rhan.

Ydy, Prif Weinidog, mae chwaraeon a ffitrwydd yn amlwg yn hanfodol ar gyfer iechyd ac ansawdd bywyd cyffredinol, a diolch byth, mae Casnewydd yn datblygu enw da am ei weithgareddau a'i gyfleusterau. Fel y soniasoch, Casnewydd Fyw yw sylfaen, mewn gwirionedd, y ddarpariaeth yng Nghasnewydd gyda dros 1.6 miliwn o gyfranogwyr mewn cyfleusterau hamdden bob blwyddyn ac maen nhw'n gweithio mewn partneriaeth agos â Chyngor Dinas Casnewydd a llawer o sefydliadau eraill i gyrraedd pob cymuned yn y ddinas. Yn fuan, byddan nhw ar y bwrdd gwasanaethau cyhoeddus, ac maen nhw'n awyddus iawn i gefnogi Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015.

Fe wnaethant helpu hefyd gyda darpariaeth rasys marathon a 10 cilomedr diweddar Casnewydd, pryd yr oedd sawl mil o redwyr ar y ffordd, gan gynnwys ardal fywiog glan yr afon a gwastatiroedd godidog Gwent. Roedd yn achlysur gwych i'r ddinas, Prif Weinidog, fel y gwn eich bod yn ymwybodol, a chafwyd niferoedd da o bobl leol a ddaeth allan i gefnogi. A'r newyddion da iawn yw bod bron i flwyddyn i fynd cyn digwyddiad y flwyddyn nesaf, sy'n rhoi digon o amser i chi ac unrhyw un arall a allai fod yn ystyried cymryd rhan i baratoi. Rwy'n siŵr, Prif Weinidog, y gwnewch chi ymuno â mi i gydnabod y gweithgarwch chwaraeon a hamdden yng Nghasnewydd ar raddfa sy'n dangos esiampl dda i lawer o bobl eraill, yn fy marn i.

Wel, mae gan yr Aelod ffydd fawr ynof i o dybio y byddwn i'n rhedeg marathon mewn llai na blwyddyn. Bydd gen i fwy o amser ar fy nwylo ar ôl mis Rhagfyr, ond credaf fod hwnnw'n ffydd a roddwyd ynof ar gam. Rwy'n deall bod yr Aelod dros Ddwyrain Caerfyrddin a Dinefwr allan yn loncian y bore yma; rwy'n credu ei fod ymhell ar y blaen i mi o ran ei allu i gymryd rhan, yn hytrach na mi.

Ond mae'n gwneud pwynt pwysig sef bod pobl yn cymryd llawer mwy o ran mewn gweithgareddau erbyn hyn nag oedd yn arfer bod yn wir. Pump ar hugain neu 30 mlynedd yn ôl, prin iawn oedd y marathonau yr oedd pobl yn cymryd rhan ynddynt, os oedd rhai o gwbl. Nid oedd hi'n fater o geisio rhedeg i ennill; roedd yn fater o gymryd rhan a gorffen y cwrs. Dyna oedd y gamp i gymaint o bobl. Mae'r arian a ddarparwyd gennym ni i Gasnewydd, gan weithio'n agos gyda Casnewydd Fyw, gan weithio'n agos gyda Chyngor Dinas Casnewydd, wedi sicrhau bod Casnewydd yn gryfach fyth o ran bod ar y map ar gyfer ymarfer corff. Mae hynny'n dda o beth i'r ddinas, ond mae hefyd yn dda, wrth gwrs, i bawb sy'n cymryd rhan.

Roedd nofio am ddim i blant yn un o bolisïau blaenllaw'r Blaid Lafur. Fe'i cynlluniwyd i annog plant yng Nghasnewydd ac mewn mannau eraill yng Nghymru i fod yn heini ac yn iach. Cyhoeddwyd erbyn hyn bod Chwaraeon Cymru yn adolygu ei gefnogaeth i nofio am ddim ar gyfer plant. O gofio bod gordewdra ymhlith plant yng Nghymru yn codi i'r entrychion, a wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Cynulliad hwn am ei bolisi nofio am ddim a pha fesurau y mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu eu cymryd i annog plant yng Nghasnewydd ac mewn mannau eraill i wella eu ffitrwydd?

Nid oes gennym ni unrhyw gynlluniau i newid y polisi. Mae polisïau yn cael eu hadolygu drwy'r amser, wrth gwrs, ac rydym yn cydnabod pa mor bwysig yw hi bod plant yn gallu cael mynediad at gyfleusterau er mwyn bod yn egnïol fel eu bod yn parhau i fod yn egnïol am weddill eu bywydau.