9. Sut y bydd y Prif Weinidog yn sicrhau bod gan weithwyr lais cryf mewn unrhyw drafodaethau sy’n ymwneud ag ad-drefnu gwasanaethau cyhoeddus? OAQ52253

Mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gyda chyflogwyr sector cyhoeddus datganoledig ac undebau llafur trwy gyngor partneriaeth y gweithlu er mwyn sicrhau bod materion strategol, fel newidiadau i wasanaethau cyhoeddus, yn cael eu trafod. Yn lleol, mae cyflogwyr sector cyhoeddus wedi ymrwymo i drefniadau partneriaeth gymdeithasol tebyg.

Rydw i wedi codi gofidiau ynglŷn â phreifateiddio gwasanaethau dialysis gyda chi yn flaenorol, ac mae hynny, wrth gwrs, yn cynnwys y posibilrwydd o staff yn symud o’r gwasanaeth iechyd cenedlaethol i’r sector breifat i weithio, rhywbeth maen nhw wedi bod yn gwbl glir nad ydyn nhw eisiau i ddigwydd. Nawr, mae yna gwestiynau mawr wedi cael eu codi gan y gweithwyr hyn ynglŷn â’r broses sydd wedi cael ei ymgymryd â hi ym mwrdd iechyd Betsi Cadwaladr, i’r pwynt eu bod nhw wedi ysgrifennu llythyr at y bwrdd, ac mi ddyfynnaf i'n sydyn o hwnnw:

Mae'n ffordd warthus i gyflogwr cyfrifol ymddwyn mewn proses o'r fath.

—meddai’r gweithwyr.

Mae'r staff yn teimlo bod y cyfathrebu wedi bod yn wael trwy gydol y broses hon ac nad yw wedi digwydd yn brydlon, gan atal cynrychiolaeth undebau i bob pwrpas ac achosi trallod a gofid difrifol i'r holl staff dan sylw. Mae'r staff yn gofyn felly i chi ymchwilio i ddiffygion a'u datrys yn y prosesau a amlygwyd i chi.

Nawr, mae Betsi Cadwaladr, wrth gwrs, o dan reolaeth uniongyrchol eich Llywodraeth chi, felly a wnewch chi hefyd ymrwymo i ymchwilio i pam mae'r staff mor ddig ynghylch y broses hon, oherwydd roeddech chi'n dweud y geiriau cywir yn eich ateb blaenorol; oni ddylech chi gymryd y camau cywir nawr?

Wel, gallaf ddweud na fydd unrhyw aelod o staff yn cael ei orfodi i symud i'r sector annibynnol. Mae'n hynod bwysig gwneud y pwynt hwnnw. Yn ail, fy nealltwriaeth i yw bod cynrychiolwyr cleifion, undebau llafur a chynrychiolwyr adnoddau dynol wedi cael eu gwahodd i gymryd rhan trwy gydol y broses o ddatblygu gwasanaethau arennol yn y gogledd. Nid oes penderfyniad wedi ei wneud ynghylch y model gwasanaeth terfynol. Fodd bynnag, mae ef wedi darllen yn syth o lythyr, ac rwy'n teimlo bod angen i mi edrych ar y llythyr hwnnw i roi sicrwydd i'r bobl hynny sydd wedi ysgrifennu'r llythyr hwnnw bod y mater hwn yn cael sylw, a rhoddaf y sicrwydd hwnnw iddo.

Ac yn olaf, cwestiwn 10—Julie Morgan.