Part of the debate – Senedd Cymru am 5:33 pm ar 26 Mehefin 2018.
Fel y mwyafrif o bleidleiswyr y DU, pleidleisiais i adael yr UE, ac nid yw fy marn wedi newid. Cafodd ein GIG ei greu ymhell cyn yr UE a bydd yma ymhell ar ôl inni adael. A oes unrhyw risgiau? Oes, ond nid oes unrhyw un mewn gwirionedd yn disgwyl na fydd y risgiau hyn yn cael sylw mewn bargen yn y dyfodol.
Rydym yn gadael yr UE, nid Ewrop. Bydd ein cydweithrediad parhaus â gwledydd Ewrop yn parhau, a disgwyliaf y bydd agweddau arno'n cryfhau. Rwy'n cytuno bod yn rhaid inni sicrhau nad oes unrhyw gyfyngiadau ar feddyginiaethau, offer a staff lle bo hynny'n bosib.
Mae pobl yn rhagweld y bydd Brexit yn arwain at gwymp ein GIG oherwydd y byddwn yn colli meddygon a nyrsys. Ond gadewch inni beidio anghofio mai ychydig dros 2 y cant o staff y GIG sy'n dod o wledydd yr UE ac ychydig dros 5 y cant o'n meddygon a'n nyrsys sy'n dod o'r Undeb Ewropeaidd. Mae mwyafrif helaeth ein meddygon sydd wedi eu hyfforddi dramor yn dod o is-gyfandir yr India, yna'r Aifft ac Irac. Ysgrifennydd y Cabinet, pa drafodaethau ydych chi wedi eu cael gyda Llywodraeth y DU ynghylch ei gwneud hi'n haws i recriwtio meddygon a nyrsys sydd wedi'u hyfforddi dramor ond nid yn yr UE yn dilyn Brexit?
Ysgrifennydd y Cabinet, a ydych chi wedi ystyried y risgiau i ddyfodol iechyd a gofal cymdeithasol yng Nghymru pe byddai'r DU yn aros yn yr UE? Wedi'r cyfan, pe bai negodwyr yr UE wedi cael eu ffordd, byddai ein GIG ar drugaredd corfforaethau mawr Americanaidd o ganlyniad i'r bartneriaeth masnach a buddsoddi trawsatlantig.
Mae angen inni fod yn edrych tuag allan nid i mewn wrth inni gamu i'r dyfodol. Rydym ni'n byw mewn oes lle mae cydweithio yn digwydd ar raddfa fyd-eang. Nid yw gwyddoniaeth yn gweld ffiniau ac os ydym ni eisiau mynd i'r afael â heriau sylweddol i'n hiechyd a'n lles, rhaid inni gydweithio ar raddfa fyd-eang. Ni fydd yr UE ar ei ben ei hun yn mynd i'r afael ag ymwrthedd gwrthficrobaidd. Ni fydd yr UE ar ei ben ei hun yn ymladd canser, clefyd y galon neu'r argyfwng gordewdra. Mae'n rhaid inni weithio'n agosach gyda phob cenedl—gwledydd yr UE a gwledydd nad ydynt yn yr UE—i wynebu'r heriau hyn. Felly, Ysgrifennydd y Cabinet, a ydych chi wir yn credu ei fod er budd pennaf yr UE i ynysu'r DU yn y ffordd a amlygir gennych chi yn eich datganiadau? Er bod gennym ni safbwyntiau gwahanol ynglŷn â Brexit, mae angen inni weithio gyda'n gilydd i sicrhau nad yw ein GIG a'r sector gofal cymdeithasol yn dioddef o ganlyniad i Brexit. Nid wyf yn credu y byddant, oni fydd yr UE yn gwneud penderfyniad gwleidyddol i gosbi'r DU. Felly, mae er budd pawb ohonom ni i sicrhau nad yw hyn yn digwydd. Diolch.