Diolch, Ddirprwy Lywydd. Roeddwn yn awyddus i dynnu sylw'r Cynulliad at y ddau adroddiad hwn, a gyhoeddwyd un ar ôl y llall yn gyflym, ar adeg y credaf fod gan Gymru ddewisiadau hollbwysig i'w gwneud. Mae'r cyntaf, a gyhoeddwyd ar y cyd gan Bwyllgor Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol a Phwyllgor Gwaith a Phensiynau Tŷ'r Cyffredin ar 6 Mai eleni, yn agor gyda'r paragraff moel hwn:

Roedd cynnydd a chwymp aruthrol Carillion yn stori o ryfyg, balchder a thrachwant. Ei fodel busnes oedd yr ysfa ddi-baid i wneud arian, wedi'i yrru gan gaffaeliadau, cynnydd mewn dyledion, ehangu i farchnadoedd newydd a manteisio ar gyflenwyr. Cyflwynodd gyfrifon a oedd yn camliwio realiti'r busnes, a chynyddodd ei ddifidend bob blwyddyn, doed a ddelo. Roedd rhwymedigaethau hirdymor, megis cyllid digonol ar gyfer ei gynlluniau pensiwn, yn cael eu trin gyda dirmyg. Hyd yn oed wrth i'r cwmni ddechrau ymddatod yn gyhoeddus iawn, roedd sylw'r bwrdd ar gynyddu a diogelu bonysau hael i'r swyddogion gweithredol. Roedd Carillion yn anghynaliadwy. Nid y ffaith ei fod wedi mynd i'r wal sy'n ddirgelwch, ond y ffaith iddo bara mor hir.