Part of the debate – Senedd Cymru am 3:04 pm ar 18 Medi 2018.
Wel, Llywydd, diolch yn fawr. Dechreuodd yr Aelod drwy ddweud nad oedd ddim callach am Brexit, ac rwy'n credu i weddill ei gyfraniad ddangos inni pa mor wir oedd ei eiriau agoriadol. [Chwerthin.] Bydd hi'n newyddion da, rwy'n siŵr, i bobl yng Nghymru, pan nad yw eu trwyddedau gyrru yn ddilys yn yr Undeb Ewropeaidd, nad oes ots gan y Blaid Geidwadol, pan fyddan nhw'n aros, fel y byddant—. Nid fy syniadau i yw'r rhain, gyda llaw; dyma'r dogfennau a gyhoeddwyd gan eich Llywodraeth chi. Dyna ddywedwyd yn eu dogfennau yr wythnos diwethaf. Roedden nhw'n dweud, os nad oes bargen, na fydd eich trwydded yrru yn ddilys. Roedden nhw'n dweud, os nad oes bargen, y bydd yn rhaid ichi sefyll mewn rhes bob tro yr ydych chi'n croesi ffin yn yr Undeb Ewropeaidd, lle nad ydych chi'n gorfod gwneud hynny heddiw. Roedden nhw'n dweud, er bod sicrwydd na chodir unrhyw daliadau trawsrwydweithio arnoch chi ar hyn o bryd, yn ôl deddfwriaeth yr Undeb Ewropeaidd ni fydd gennych chi'r amddiffyniad hwnnw yn y dyfodol. Ond rydym wedi clywed y prynhawn yma na fydd hynny mewn gwirionedd yn bwysig.
Dywedodd yr Aelod nad yw Brexit wedi cael unrhyw effaith ar economi y DU hyd yma. Mae economi y DU 2 y cant yn llai, Llywydd, nag y byddai wedi bod pe na fyddem wedi gwneud y penderfyniad i adael yr Undeb Ewropeaidd. Mae hynny'n costio £900 i bob aelwyd yng Nghymru. Dyna'r effaith eisoes. Mae'n hurt dweud y bu'r penderfyniad yn ddi-gost yn economaidd, ac, unwaith eto, dyna'r cyngor y mae Llywodraeth y DU yn ei gyhoeddi drwy Ganghellor y Trysorlys.
Nawr, dywedodd yr Aelod na soniais i am Gydbwyllgor y Gweinidogion a gyfarfu yr wythnos diwethaf. I ddweud y gwir, roedd yn ymdrin â'r tri mater yn union a gwmpaswyd yn fy natganiad i. Buom yn siarad am y fargen y mae'r Prif Weinidog yn awyddus i gytuno arni o ganlyniad i gyfarfod Chequers a'r rhwystrau sy'n bodoli i gyflwyno hynny'n llwyddiannus. Buom yn sôn am y paratoadau ar gyfer 'dim bargen', a buom yn sôn am effaith ddeddfwriaethol gadael yr Undeb Ewropeaidd ar Dŷ'r Cyffredin, ar Senedd yr Alban, Cynulliad Cenedlaethol Cymru, a sut y gallwn ni weithio gyda'n gilydd i geisio lliniaru'r effaith honno. Rwy'n sicr y bydd Prif Weinidog y Deyrnas Unedig yn ddiolchgar iawn am y mymryn o gefnogaeth y mae hi'n ei mwynhau gan y Blaid Geidwadol yma yn y Cynulliad Cenedlaethol. Pleser ar y mwyaf iddi, heb amheuaeth, o ystyried yr anawsterau y mae hi'n eu hwynebu ar ei meinciau ei hun.
Gofynnodd yr Aelod nifer fach o gwestiynau imi ar y diwedd. O ran caffael, bydd yn gwybod y cyhoeddais adolygiad o'n polisïau caffael y llynedd yn union er mwyn ystyried effaith Brexit. Rwyf wedi cyhoeddi nifer o ddatganiadau ysgrifenedig ynglŷn â chynnydd yn yr adolygiad hwnnw dros gyfnod yr haf, a byddwn yn edrych i weld ymhle y gall fod rhai cyfleoedd y mae modd inni achub arnyn nhw yng Nghymru i aildrefnu ein polisïau caffael ar gyfer byd ar ôl Brexit.
Gofynnodd yr Aelod imi faint o aelodau'r tîm pontio Ewropeaidd sydd gennym ni yn awr yn gweithio yn Llywodraeth y DU—yn Llywodraeth Cymru, yn hytrach. Caiff 30 aelod o staff eu cyflogi ar hyn o bryd i weithio ar y materion hynny. Cyfeiriodd Prif Weinidog Cymru at bron i 200 o aelodau ychwanegol o staff y bydd angen i ni eu cyflogi i weithio ar y pethau hyn, yn enwedig ym maes amaethyddiaeth a'r amgylchedd.
O ran cronfa bontio yr UE, rydym wedi gwneud un gyfran o ddyraniadau eisoes. Byddwn yn gwneud ail gyfran o ddyraniadau yn fuan iawn. Bydd hyn yn adlewyrchu'r un patrwm eang. Bydd dyraniadau a fydd o gymorth uniongyrchol i'r economi wledig, dyraniadau a fydd yn rhoi cefnogaeth uniongyrchol i fusnesau yng Nghymru baratoi, byddwn yn dod o hyd i gymorth ychwanegol ar gyfer y sector addysg uwch, a byddwn yn buddsoddi yng ngallu ein trydydd sector i baratoi ar gyfer effaith Brexit ar y gwaith y maen nhw yn ei wneud.