9. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am fewnbwn Llywodraeth Cymru i gais y Grid Cenedlaethol i'r Arolygiaeth Gynllunio i adeiladu peilonau ar draws Ynys Môn? OAQ52702

Mae Llywodraeth Cymru yn gorff statudol ar gyfer projectau seilwaith o arwyddocâd cenedlaethol yng Nghymru. Fel rhan o’r prosesau, rydym ni wedi ymateb i’r ymgynghoriad cyn ymgeisio ac rydym yn ystyried y dystiolaeth a gyflwynwyd fel rhan o’r cais gorchymyn caniatâd datblygu ar hyn o bryd. 

Mae'r cais wedi cael ei gyflwyno bellach, ond nid ydy'r grid, wrth gwrs, ers dechrau'r broses yma, ddim wedi ildio dim i'r pwysau gen i, yr Aelod Seneddol, y cyngor nac, yn bwysicach fyth, unfrydiaeth trigolion Ynys Môn y dylid tanddaearu, a chofiwch fod y Senedd yma wedi pleidleisio dros yr egwyddor o ffafrïo tanddaearu yn hytrach na gosod peilonau newydd. Mi ddywedasoch chi ym mis Ionawr y buasech chi’n atgoffa'r grid o hynny, felly, beth oedd eu hymateb nhw? Ond, yn bwysicach na hynny, a wnewch chi roi ymrwymiad i wthio i’r eithaf o Lywodraeth Cymru ar yr Arolygiaeth Gynllunio Prydeinig i sylweddoli bod barn ddemocrataidd y Senedd hon wedi cael ei datgan a bod yn rhaid iddyn nhw barchu hynny? Ymhellach, efo’r awgrym bellach y gallai twnnel i roi ceblau o dan y Fenai gostio cymaint â £300 miliwn, onid ydy hi’n amlwg y byddai hi’n sgandal pe na bai’r arian, neu ran ohono, yn cael ei wario ar bont newydd i gario gwifrau a cherbydau, efo gweddill yr arian yn cael ei fuddsoddi mewn tanddaearu?

Mae hynny'n iawn. Rŷm ni, fel Llywodraeth, wrth gwrs, wedi gwneud y pwynt hwn i'r grid ei bod yn bwysig dros ben i ystyried pont newydd—trydedd bont ar draws y Menai—er mwyn sicrhau bod y ceblau’n gallu mynd ar y bont honno. Mae yna gytundeb ffurfiol wedi cael ei wneud rhyngom ni a’r grid i ystyried y ceblau hyn ac rwy’n credu y byddai’n rhywbeth a fyddai'n hollol synhwyrol os oes yna unrhyw broblem ymarferol ynglŷn â hynny. O achos y ffaith ein bod ni’n barti statudol, wrth gwrs y byddwn ni’n cymryd rhan yn arolygiad y gorchymyn caniatâd datblygu ei hun, a byddwn ni yn datblygu datganiad o dir cyffredin gyda’r grid ynglŷn â’r project ei hun. Ond, wrth gwrs, bydd y grid yn gwybod beth yw barn y Cynulliad hwn a barn pobl leol. Rydym ni fel Llywodraeth yn moyn sicrhau bod unrhyw impact ar yr ardal yn cael ei gadw’n impact bach a’r lleiaf sy’n bosib.

Diolch i'r Prif Weinidog.